Sigara gibi kötü alışkanlıklarla ilgili çocuklara nasihat vermeyi seven ama nasihat almayı pek sevmeyenlerin çoğunlukla bizim toplumuzda olduğunu zannederdim. Tayland’da sigarayı bırakma ile ilgili bir spot filmi izledikten sonra bunun böyle olmadığını gördüm. Oralarda da durum bizden pek farklı değilmiş…

Oldukça etkileyici bir mesaj veren ve internette tıklama rekoru kıran bu filmde çocuklar büyüklere unutamayacakları bir ders veriyorlar. Elinde sigara ile büyüklere yaklaşan çocuklar fosur fosur sigara içmekte olan ağabeylerinden ve ablalarından ateş istediklerinde onların sert tepkileriyle karşılaşıyorlar. Sigaranın sağlığa zararlarına dair yığın nasihat alıyorlar. Çaresiz oradan uzaklaşan çocuklar bir müddet sonra ellerinde bir kağıtla geri dönüyorlar ve kağıtları o nasihat sever büyüklerinin ellerine bırakıp  gidiyorlar. Kağıtta şöyle yazıyor:

“Eğer sigara çok zararlı ve kötü bir şey ise peki siz niye içiyorsunuz”?”

Sadece sigara konusunda değil birçok konuda toplumumuza bu soruyu sormak gerekir.

Yapılan çalışmalar ve araştırmalar çocuklar üzerinde büyüklerin özendirici etkilerinin oldukça fazla olduğunu göstermektedir.

Dizilerde ve filmlerde sigara veya içkiyi bulanıklaştırarak yada adaba aykırı konuşmaları kırparak çocukları kandırmak çok zor. Sordukları sorularla sizi köşeye sıkıştırmasını biliyorlar. Onları asla kandıramıyorsunuz. Sadece kandırdığınızı zannediyorsunuz. Böylece kendinizi kandırmış oluyorsunuz.

Çocuklar,dizilerde komikçe bulanıklaştırılan sigarayı ne yazık ki okul bahçesindeki öğretmeninin elinde tüm çıplaklığı ile görüyor, argo ve çirkin sözleri sokağa çıktıklarında ilk ağızdan işitiyorlar.

Birçok davranışımızın gerekçelerini ve nedenlerini çocuklarımıza ikna edici bir şekilde izah edemezsek onların zihinlerindeki çelişkilerin ileride çelişkiler yumağına dönüşeceğini bilmeliyiz.

“Lisan-ı hal” ile örnek olamazsak çocukların kafasındaki çelişkilere son vermemiz mümkün değildir. Onlar çelişkiler içinde ve anlam vermedikleri tutarsızlıklarla büyüdükleri müddetçe sağlam karakterli olabilmeleri imkansızdır.

Dürüstlükten, güzel ahlaktan ve erdemden dem vuran, ancak bunları davranışlarıyla göstermeyen insanlara rastladığımızda şaşırmamalıyız. Kendimiz sigara içerken çocuklarımıza “sen içme” dersek, yarının kendisiyle çelişen büyüklerini de kendi ellerimizle büyütmüş oluruz.

Toplumumuzda yapılmasını istemediğimiz ama kendimizin sıklıkla yaptığımız davranışlara ilişkin örnekler çoktur.  Ama bunların en somut ve en yaygınları arasında sigara birinci sırada yer almaktadır.

Umarız kapalı yerlerde ve mekanlarda sigara içmeme kuralına kolayca uyum sağlamayı başarabilen toplumumuz sigarayı da bırakarak çocuklarımızın geleceğine bir katkı sunacaktır.

Sağlıklı günler dileğiyle…10.12.2013

Prof.Dr.Yavuz ÖZTÜRKLER