Taşyürek; Günde bin 800 kişi, saate 180 kişi şehit oldu

Taşyürek; Günde bin 800 kişi, saate 180 kişi şehit oldu

Tarihçi yazar Muzaffer Taşyürek, Sarıkamış Harekatının 100. Yılında şehit sayısının 100 bin üzerinde olduğunu Hafıs Hakkı Paşa anılarından öğrendiklerini söyledi. Taşyürek 30 bin kişi diye söylenenlerin bu ifadelerini kabul ettikleri zaman ise 22 Aralık’ta başlayan 8 Ocak’ta biten harekette günde bin 800 kişi, saate 180 kişi şehit olduğunun görüldüğünü belirtti.

Tarihçi Yazar Taşyürek Kars Fem Dershanesinin İl Halk Eğitim Merkezinde düzenlediği konferansta konuştu. Sarıkamış harekatında, 30 bin mi? 60 bin mi? 90 bin mi? Mehmetçiğin şehit düştüğüne açıklık getirdi. Artık insanların inkar demeyeceği belgenin yayınlandığını belirterek, “Sarıkamış Harekatının en önemli kahramanlarından biri Hafız Hakkı Paşa’nın hatıraları yayınlandı. 3. Ordunun komutanı, askeri fazladan dolaştıran, kayıpların müsebbibi olan ve Enver Paşayı tahrik eden Hafız Hakkı Paşa kayıplar konusunda hatırlarında, ‘Ah Enver 100 binden fazla insanı ziyan ettim burada’ diyor. Demek ki 90 bin de değil, 30 bin ve 60 bin de değildir. Burada verilen rakamda sadece Sarıkamış önlerine gelen kolordularla ilgilidir. Peki Sarıkamış’ın önlerine gelemeyenler, yani cephe gerisi var. Bu olayın Köprüköy muharebeleri, Azap muharebeleri var. Buralarda savaşarak ölenlerde, hastalıklardan ölenlerde, donarak da ölenler var. Savaştan sonra geri çekilirken, Erzurum işgal edilirken Vehip Paşa, ‘35 bin kişi geri çekilirken öldü’ diyor. Bunları nereye koyacağız.” dedi.

 ‘SİVİL KAYIPLARI NEREYE YAZACAĞIZ?’

Savaşın bir diğer tarafı olan sivillerin hiç gündeme gelmediğini dile getiren Taşyürek sivil kayıplardan bahsederek; “Erzurum’un işgali başlayacağı zaman nüfus 80 bindi ve 8 binlere kadar düştüğü kaynaklarda yazılıdır. 70 bin insan nerede? Bunu nereye yazacağız? Bu cephe sadece Sarıkamış cephesi değil aynı zamanda Kafkas cephesi olduğu için olaya bütüncül de bakmak lazım.” ifadelerini kullandı.

 ‘30 BİN KİŞİ DİYENLERİN MATEMATİKSEL HATALARI VAR’

Taşyürek 30 bin kişi diyenlerin matematiksel hataları olduğunu ileri sürerek, bunlar 3. Ordunun kurmay subayı Alman Albay Felix Guze’ne dayandırarak harekata 118 bin askerin katıldığının ifade edildiğini hatırlatarak, “Bakın şimdi 30 bin kişi ölü, 12 bin kişi kayıp ve 7 bin esir vermişiz. 39 bin kişi ediyor 118 binden çıkardığımız zaman gerideki 60 bin nerede? Bunun hesabını orada atlamışlar. Bunun hesabını versinler! Aynı yazıda diyor ki sonradan toplanan insan sayısı ile ordu 42 bin kşi oldu. Yine 26 bin kişi ortada yoktur! Bu çerçevede bakıldığı zaman Fevzi Çakmak Paşa’nın rakamları ortaya çıkıyor ve 60 bin kişi ediyor. Burada bir tenakuz var. Nedir bu? Bu çeliş ki şu, insanlar Larşele ele alıp diyorlar ki Fransız araştırmacı Larşel ‘35 bin kişi’ dedi. İyide Larşel Sarıkamış önünde 35 bin kişi diyor. Bu yabancı hayranlığı nedir! Bizim kaynaklarımız var.” şeklinde konuştu.

Katılımcıların dikkatle dinlediği Taşyürek; “Burada ordular kaç kişi ile sefere çıktılar? Ve kaç kişi ile döndüler? Bunların sayılarını bulmak mümkündür. Şimdi 30 bin kabul ettiğimiz zaman, bu şehitlerimiz 22 Aralık’ta başlayan ve 8 Ocak’ta biten harekette hayatlarını kaybettiler ise günde bin 800 kişi, saate 180 kişi şehit olmuş demektir. Bunların hepsi donarak da değil deniliyor ki ‘Tekbir kurşun atmadan şehit oldular’ bu bir efsanedir. Popiler tarihin yazdığı bir ifadedir.” dedi.

‘90 BİN SÖYLEMİ CİĞERİ YANAN ANADOLU ANALARIN MANİLERİNDEN ALINMIŞTIR’

90 bin şehit ifadeleri üzerinde duran Taşyürek, bu ifadelerin Anadolu analarının manilerinde söylediği rakam olduğuna dikkat çekerek; “Yani ‘90 bin fidan kırıldı’ ifadesi akedemisyenlerin, tarihçilerin değil, ciğeri yanmış, evladı, kocası, kardeşi gitmiş dönmemiş insanlar maniler söylerken 90 bin fidan kırıldı demişler.” şeklinde konuştu.

Konferans sonrası Taşyürek’e FEM Dershanesi Müdürü Levent Uysal çiçel takdim etti. kha