Kars’ın Sarıkamış ilçesinde Allah-u Ekber Dağları Milli Park toplantısı yapıldı

Çevre ve Orman Bakanlığı Milli Parklar Dairesi Başkanı Reyhan Akarsu toplantıda yaptığı konuşmada, “Sarıkamış Allah-u Ekber Dağları, Milli Parkı 2873 Sayılı Milli Parklar Kanunu gereği 2004 yılında ihale edildi. Biz geçen yıl buranın kullanımlarını belirleyecek, arazi kullanım kararları getirecek ve yörenin sosyal ve ekonomik açıdan kalkınmasına katkı sağlayacak bir mastır plan hazırlıyoruz. Onun için bugün buradayız. Milli Parkı ilan ederken kaynak değeri üzeriden talep ettik. Belki çok farkında değilsiniz ama doğal sarıçam fidesi buranın en önemli kaynak değerlerinden birisiydi. Aynı zamanda yaban hayatı varlıkları bu anlamda çok önemli. Birde Kafkasya ekolojik bölgesi gibi önemli bir kaynak değeri mevcuttur. Milli Park ilan edilmesinin ikinci nedeni ise, hazin öyküsüyle hepimizin malumu olan Sarıkamış Harekatıdır. Bugün burada planlamaya başlamamızın 3’üncü ayını tamamladık. Hocalarımız genel bilgileri, çalışmaları tamamlamış durumda. Şimdi sizden yöreye ilişkin sorunlar, alan planlamasına ilişkin katkılar, birlikte neler yapabiliriz, sorunlar varsa nasıl çözebiliriz ve Türkiye de önemli bir milli park olarak belli bir noktaya getirebilmek için buradayız. Sarıkamış çok önemli ve en doğudaki milli parkımızdır. Ben çok güzel bir planın ve çalışmanın yapılmasını arzu ediyorum. Bakanlıktan çalışma arkadaşlarımda buradalar, onlar özveriyle çalıştılar ve devam edecekler. İyi bir plan, iyi bir planlama, iyi bir koruma uyum dengesiyle Türkiye ye kazandıracağımız milli parklar dünya ölçeğinde, milletlere mal olmuş alanlar olduğu için dünya ya kazandıracağız bir alan olmasını ümit ediyorum” dedi. 

  Kars Vali Yardımcısı Murat Demirci de, İl Çevre ve Orman Müdürlüğü faaliyet alanı içerisinde bulunan, Sarıkamış Allah-u Ekber Dağları Milli Parkına ait olan Uzun Devreli Gelişme Planı düzenlenmesine ilişkin olarak, danışmanlık hizmet alımı ihalesinin, Çevre ve Orman Bakanlığınca sonuçlandırıldığını ve ihaleyi Belda Proje şirketinin kazandığını söyledi.       

  Demirci, “Böyle bir toplantının tertiplenmesinin gayesi ise, Milli Parkımıza ait Uzun Süreli Gelişme Planının hazırlanmasında yapılacak olan hizmetin amacı ve aşamaların ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca, yerel yönetimlerce ve sivil toplum kuruluşlarıyla paylaşmak ve böylece daha gerçeklerle örtüşen mantıklı çalışmalar ortaya çıkarmaktır. Büyük antik ve gazilik ruhunun temsil edilmesi amacıyla, Sarıkamış Harekatının geçtiği alanlar ve şehitliklerin bir kısmı yaklaşık 22 bin 980 hektar büyüklüğündeki alan 2004 yılında, Sarıkamış Allah-u Ekber Dağları Milli Parkı olarak ilan edilmiş ve Resmi Gazete de yayınlanmıştır. Sarıkamış Allah-u Ekber Dağları Milli Parkının iki kaynak değeri bulunmakta. Bunların birincisi Sarıçam ağaç türünün bu bölgede en yüksek rakımda yayılmış gösterilmesidir. Ülkemizde 2100-2200 metre yükseklikte sarıçam ormanlarını oluşturan sarıçam, bu bölgede yüksek dağ basamağında saf sarıçam penceresi oluşturmuştur. Aynı zamanda Milli Park oldukça zengin yaban hayatına sahiptir. Milli Parkın bizim için en önemli olarak değerlendirilen ikinci kriterlerden bir tanesi de Allah-u Ekber Dağlarının 1914-1915 yıllarındaki Sarıkamış Harekatının gerçekleştirildiği yer olmasıdır. Türk ordusunun Sarıkamış’ta göstermiş olduğu metanet, sabır ve özveri çok yüksektir. Milli Parkın kaynak değerleri arasında harp tarihimiz açısından önemli olan çok fazla şehitliğimiz vardır” diye konuştu.

  Belda Proje Şirketi Yöneticisi Saffet Adik ise, Sarıkamış’ın kendileri için hep heyecan veren bir yer olduğunu vurgulayarak, “Yakın tarihimizi bilenler için Sarıkamış’ın özel bir yeri vardır. Ben geçen yılda bu aylarda bir yarışma vardı ve o yarışmada birinci olan projenin mühendisleri arasındaydım. Sarıkamış’ın milli şuurun oluşmasına çok ciddi katkıları vardı. Milletlerin yaşamlarında insanlarınki gibi mutlu anılar vardır, sevindirici olaylar vardır. Bazen üzücü olaylarda vardır ama bu üzücü olaylardan ders çıkar. Sarıkamış bizim tarihimizdeki üzücü olaylardan biridir. Ama bir millet olmanın farkındalığı burada anlatılmıştır. Bu üzücü olaylar bize çok şeyler anlatmıştır. Türk planlama sisteminde bir takım şeyler değişiyor, bu değişiklik olumlu yönde. Çevre Bakanlığımızın, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü bu yeni değişime ön ayak oluyor. Yeni projelendirme anlayışına, yani kısacası projeleri halkın bilgisi dahilinde, sizlerin görüşlerinizi alarak, beklenti ve taleplerinizi alarak, bu katılımcı bir yaklaşımdır. Bu sizlerle yapacağımız bir toplantı değildir. Bu bilgilendirme toplantısında bizler size ön bilgileri arz edeceğiz. Ama daha çok dinleyeceğiz, sizlerin beklentilerinizi, önerilerinizi, taleplerinizi alacağız ve bunu büyük bir özenle değerlendireceğiz. Ondan sonraki toplantılar bizim teknik hazırlıklarımızı içerecektir” şeklinde konuştu.

  Temrin planına da değinen Adik, şunları söyledi:

  “Bu temrin planı çerçevesinde çalışmalarımız sürüyor. Birinci faaliyet raporumuz ondan evvelde iş programı ve çalışma yöntemi raporlarımız hazırlanmış idaremize teslim edilmiştir. İş akım aşaması doğrultusunda bunlar sürdürülmektedir. Ekim 2010 yılında bu çalışmanın bitirilmesini amaçlıyoruz. Planlama süreci kısaca şöyle; çalışma programı iş programının belirlenmesi bu aşamayı geçtik. Analiz aşamasında birden fazla ürün var, şuanda bu aşamayı sürdürüyoruz, bu bağlamda birinci faaliyet raporumuz idaremize takdim edildi. Bunu ikinci faaliyet raporu, ön değerlendirme raporu ve analiz statik raporu takip edecek. Projenin amacı; 22 bin 980 hektarlık bir alanda özellikle biyo çeşitliliği ve yakın tarihe alakalı değerleri iyice anlayarak, bunların korunması, gelişmesi ve tanıtımını iyice kurgulayarak uzun devreli bir planı elde etmek. Burada koruma kullanma dengesini sağlamak temel amaç. Sadece koruma amacıyla yola çıkılan çalışmalarda Dünya’da ve Türkiye’de başarı elde edilemedi. İnsan unsurunu göz arda etmemek gerekiyor. Bu parkın yakın çevresinde olan yaşayan insanlar var. Bu parkın getirdiği potansiyeli, nimeti harekete geçirmek ve yaymak gerekiyor. Bu uzun devreli gelişme planının temel amaçlarından birisi budur. Milli Parklar ülkelerin gurur vesileleridir. Milli Parklar çok özel değerleri olduğu için Milli Park olur. Her yer Milli Park olamaz. Dolayısıyla Sarıkamış’ın böyle bir şansı var. Bu şansı iyi değerlendirmesi gerekir. Kaynak değerlerinin halk tarafından benimsenmesi ve bilinmesi milli parkçılıkta temel hedeflerden biridir. Yani biz hangi değere sahibiz, yanı başımızda neler duruyor, neler olmuş, bunun iyi bilinmesi gerekir. Burada bir doğal Sarıçam meselesi var ve çok yükseklere erişiyor. Bu bilgiyi bütün Türkiye ile paylaşmak gerekir. Çünkü; başka bir yerde yok. Buradaki mülki amirlerimizin, konuyla ilgili müdürlerimizin, Sarıkamış halkının ve yerel yönetimlerin görüşleri fevkalade önem taşıyor. Nasıl bir Milli Park arzulanıyor. Bu Milli Park neler yapılırsa daha iyi anlaşılır, algılanır bu husustaki görüşler önem taşıyor. Yerel halkın olaya sahip çıkması ve burası benim parkım diyerek sahiplenmelidir. Türkiye’de başarılı örneklerin böyle bir anlayışla elde edilen planlarla ortaya çıktığını biliyorum. Biz bu çalışmada sizlerden öyle bir yaklaşımı bekliyoruz. İlginizi bizden esirgemeyeceğinize eminiz”

  Sarıkamış Allahuekber Dağları Milli Park 1/25.000 Ölçekli Uzun Devreli Gelişme Planı Proje Tanıtım Toplantısı; katılımcıların beklentileri, fikir ve görüşlerini sözlü ve yazılı olarak Çevre ve Orman Bakanlığı Milli Parklar Dairesi Başkanı Reyhan Akarsu’ya iletmelerinin ardından sona erdi.

  Toplantıya; Vali Yardımcısı Murat Demirci, Sarıkamış Kaymakamı Ahmet Altunbaş, Sarıkamış Belediye Başkanı İlhan Özbilen, Çevre ve Orman Bakanlığı Milli Parklar Dairesi Başkanı Reyhan Akarsu, Erzurum Çevre ve Orman İl Müdürü Muammer Toraman, Kars İl Çevre ve Orman Müdürü Erol Bilgir, Kars İl Çevre ve Orman Şube Müdürü Murat Doğanay, Kültür ve Turizm Müdürü Hakan Doğanay, Sarıkamış Orman İşletme Müdürlüğü Mühendisleri, Belda Proje Şirketi yöneticisi Saffet Adik, Hacettepe Üniversitesi’nden Haşim Altınözlü, Orman Mühendisi Hasret Atasoy, Omurgalı Uzmanı Doç. Dr. Şakir Özkurt, Omurgasız Uzmanı Doç. Dr. Orhan Mergen, Jeoloji Mühendisi Temel Topçu, Peyzaj Mimarı Ekrem Atik, Çevre Mühendisi Oya Uysal, Ziraat Mühendisi Bülent Uçluk, Harp Tarihi Uzmanı Nurhan Aydın, Jeolog Dr. Hayati Kuyumcu, Jeomorfolog İhsan Çiçek, Peyzaj Cem Atik, Kafkas Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Memet Ali Kırpık, Sarıkamış ve Selim İlçesinden çok sayıda muhtar katıldı