Volkan KARABAĞ
Kars’ta çoğunluğu Baltık mimarisi eserlerden oluşan asırlık tarihi yapıların yeniden orijinal duruma getirilmesi için başlatılan restorasyon çalışmalarına kadın eli değdi. 50 kadın geçmişte deforme olmuş binaları orijinal haline getirmek için çalışıyor.
Serhat Kalkınma Ajansı (SERKA) tarafından hazırlanan, Avrupa Birliği Katılım Öncesi Mali Yardım Fonu (IPA) ile finanse edilen ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından uygulanan Rekabetçi Sektörler Operasyonel Programı kapsamında desteklenen ve tamamlandığında Kars’a 1 milyon turistin gelmesine vesile olacağı düşünülen “Tarihi Kimliği ile Kars Kenti Projesi” aralıksız devam ediyor.
Kars merkez Haydar Aliyev Caddesi’nde üzerinde bulunan 7’si kamu binası olmak üzere 22 adet tescilli ve 10 adet tescilsiz bina için projenin inşaat bileşeni kapsamında cephe iyileştirmesi yapılıyor. Ayrıca caddenin kaldırım yenilemesi, aydınlatma işleri, çevre düzenleme işleri, işaret levhaları ve sokak mobilyaları montajı yapılarak caddede yaklaşık 680 metrelik bir turistik güzergah oluşturulacak. 2021 yılı Ağustos ayında başlatılan çalışmalar 2023 yılının sonunda tamamlaması hedefleniyor.
Projede görevli Mimar Restoratör Yeşim Karslı yaptığı açıklamada, “Projede olmaktan dolayı hepimiz çok mutluyuz. Kadınların böyle alanlarda olması her zaman beni çok mutlu etmiştir. Ekibimizin çoğunluğu da kadın gördüğünüz gibi, böyle bir projede olmaktan da gurur duyuyoruz. Tarihi olaya el attığımız için de çok memnunuz. Tarihe dokunmak hepimiz için çok önemli ve güzel hissettiriyor. İşimizi severek yapıyoruz.” dedi.
Kadın mesai arkadaşlarıyla tarihe dokunduklarını söyleyen Restoratör Burcu Suhatay ise, “Burada bütün kadın arkadaşlarımla beraber tarihe dokunuyoruz, bundan çok mutluyuz. Kadınların özellikle inşaat alanlarında bu kadar aktif rol alması bizim için çok iyi bir şey. ifadesini kullandı.
Saha Mimarı Şebnem Sadıkoğlu, “Projemizde 50 kadın arkadaşımız çalışmaktadır. Tarihi dokulara bir kadın elinin değmesi hepimiz için gurur verici. Projemizde tarihi binalarda özgün dokuya ulaşmayı hedefliyoruz.” diye konuştu.
İnşaat çalışmalarının yüzde 60, teknik çalışmaların ise yüzde 30’luk kısmının tamamlandığını söyleyen SERKA Genel Sekreteri Nurullah Karaca ise, “Projemizin iki tane aşaması var, bir tanesi tarihi yapıların ön cephelerinin restorasyonu ve sokak sağlıklaştırılması, diğeri ise teknik bileşenleridir ki bu da tarihi binaların özel sektöre tahsis amacıyla kullanılması için projelerin geliştirilmesi ve turizm amaçlı kullanılmak üzere stratejilerin belirlenmesidir. 680 metre uzunluğunda olan cadde üzerinde 22 adet tescilli, 10 adet tescilsiz olmak üzere toplamda 32 binanın çatıları düzenleniyor, kapı ve pencereleri eski olanları doğal haliyle değiştiriliyor, ayrıca dış cephede boyaları olan binaların boyaları kaldırılıyor, derz dolguları yapılıyor, kaldırım-yol ve ışıklandırmaları yapılacak. 2021 yılı Ağustos ayında başlayan projemizi resmi olarak 2023 yılının sonunda tamamlamayı hedefliyoruz.” dedi.
Geçmişte yapılan hatalı uygulamayı düzeltmek için çalışmaların sürdüğünü de ifade eden Karaca, açıklamasını şöyle sürdürdü: “Binalarımız aslında orijinalinde bozulmuş, taş yapı üzerinde çeşitli boyalar, sıvalar önceki dönemlerde yapılmış. O dönem yapılan bu uygulamaların doğruluğu veya yanlışlığı bilinmeden yapılmış hatayı uygulamalar ama biz burada orijinalini çıkarmaya çalışıyoruz. Bu 32 binada eğer bir sıva veya boya varsa o sıvanın ve boyanın kaldırılması, oradaki taşların yıkanması, kumlanması ve taşlar arasında bir dolgu ihtiyacı varsa onların yapılması, eksik taşların aslına uygun olarak giderilmesi çalışmamız sürüyor.”