Bölgenin Gürcistan, İran, Nahçıvan ve Ermenistan ile olan sınırı Serhat Kalkınma Ajansı’nı (SERKA) zorunlu olarak dış ilişkilerini geliştirmeye ve sürdürmeye yöneltmekte. Bu kapsamda Gürcistan ile yürütülen sınır ötesi işbirliği çalışmaları, İran ile yürütülen temaslar ve Nahçıvan-Türkiye ilişkileri gerek Bölge gerek Ajans için güçlü yönlerin başında gelmekte.
“Lojistik Merkezinin Kars’ta Kurulabilirliğine İlişkin Rapor” hazırlandı ve Ağustos 2010 tarihinde Ajans internet sitesinde yayımlandı. Bölge Planı vizyonu doğrultusunda hazırlanan rapor aynı tarihlerde Yönetim Kurulu üyelerine de sunuldu. Devlet Demiryolları tarafından 12 ilde yapılması planlanan Lojistik Merkezlerin sayısı, 2011 Yılı Yatırım Programına göre Kars’ın aralarında bulunduğu 16 ile çıkartıldı. Bu rapor Bölge basınıyla da paylaşıldı.
“TRA2 Bölgesinin Kalkınmasında Çağrı Merkezi Fırsatı” başlıklı rapor Aralık 2010 tarihinde tamamlandı. Raporun oluşturulması için Ajans uzmanları tarafından Erzurum’daki Finansbank ve Turkcell Çağrı Merkezleri ziyaret edildi ve yöneticileri ile görüşmeler gerçekleştirildi. Bu rapor TRA2 Bölgesinde çağrı merkezinin kurulma gerekçelerini sıralayarak Anadolu’ya yayılan çağrı merkezleri pazarından TRA2 Bölgesinin de faydalanmasını amaçladı. Rapor da yine basına sunuldu.
SERKA ayrıca, “İran Ortak Sanayi Bölgesi, Iğdır Lojistik Organize Sanayi Bölgesi (ILOSAB) ve Iğdır Lojistik Vadisi, Çıldır Gölü’nün kano başta olmak üzere su sporlarına elverişliliği, Diyadin Kaplıcalarının potansiyeli, CBS için ilgili tarafların bir araya getirildiği koordinasyon toplantıları, Kars-Tiflis demiryolu bağlantılı Çıldır-Ardahan-Hopa Limanı demiryolu bağlantısı, TRA2 Bölgesinde rafineri, alışveriş merkezleri, sınır ticareti, seracılık ve kesme çiçek üretimi gibi bölge illerinin gelişmesine yönelik diğer projeleri hızlandırdı.
Serhat Kalkınma Ajansı mali destek programı kapsamında 169 projeyi kabul etti. Projelerin toplam bedeli yaklaşık 104 milyon TL olup; Ajanstan istenen destek miktarı yaklaşık 50 milyon TL’dir. Bu durum Bölgede yatırıma hazır 54 milyon TL’lik bir potansiyelin varlığına da işaret etmekte.
KURUMSAL KABİLİYET VE KAPASİTENİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Nitelikli ve sürekli öğrenen personel kadrosu; desteğini sürekli hissettiren Yönetim ve Kalkınma Kurulları; Bölge insanının Ajansa yönelik olumlu bakışı ve Ajansı sahiplenme eğilimi; Ajansın zamanında ve doğru bir şekilde basını ve kamuoyunu bilgilendirmesi ve yaptığı çalışmalarla bölgedeki kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektör temsilcilerinden olumlu eleştiriler alması Serhat Kalkınma Ajansının faaliyetlerine başladığı süre içerisinde ortaya çıkan güçlü yönleri olarak göze çarpmakta.
Bununla birlikte Ajansın tarihi hizmet binasının aslını koruyarak gerekli restorasyonunun yapılması, bu eserin tekrar kazanılması ve modern teknoloji ile donatılması Bölge insanı tarafından takdirle karşılandı. Marka kent Kars’ta bulunan turistlerin veya Bölge insanının binayı görmek için ziyaret etmeleri ve bu sayede Ajansla tanışmaları Ajansın tanıtımı için de bir fırsat sunmakta.
Bölgenin Gürcistan, İran, Nahçıvan ve Ermenistan ile olan sınırı Ajansı zorunlu olarak dış ilişkilerini geliştirmeye ve sürdürmeye yöneltmekte. Bu kapsamda Gürcistan ile yürütülen sınır ötesi işbirliği çalışmaları, İran ile yürütülen temaslar ve Nahçıvan-Türkiye ilişkileri gerek Bölge gerek Ajans için güçlü yönlerin başında gelmekte.
Bölge Planından sonra Ajans çabalarını mali destek programına yoğunlaştırdı. Mali destek programı Bölgede ses getirdi ve beklenenden fazla ilgi buldu. Bu kapsamda proje hazırlama eğitimleri sadece il merkezlerinde düşünülürken Doğubeyazıt ve Patnos gibi büyük ilçelerden talep gelmesi üzerine söz konusu ilçelerde de eğitimler verildi.
Bununla birlikte verilen desteklerin Bölge gerçeklerine tam olarak uymadığı da dile getirildi. Bunun en önemli nedeni Bölge için oldukça önemli olan tarım ve hayvancılık ile ilgili desteklerin verilmemiş olması saptandı. Ajans özellikle tarım ve hayvancılık altyapısının iyileştirilmesi veya geliştirilmesi konusunda mali destek programı geliştirme ihtiyacı hissetti. Bununla birlikte ilk programda desteklenen mevcut sektörlere ilaveten çevre, sanayi ve hizmet sektörünün altyapısı için önem arz eden alanlara ilişkin hizmet sektörleri (bakım ve onarım tesisleri gibi-Yapılan değerlendirmede Bakü, Nahçıvan ve İran’dan bazı onarım işlerinin alındığı ancak teknik cihaz ve laboratuvarların bulunmaması nedeniyle yurt dışından alınan siparişlerin en yakın Diyarbakır ve Ankara gibi şehirlere gönderildiği anlaşılmıştır-), diğer hizmet sektörleri (lojistik) ve dezavantajlı grupların desteklenmesi talep edilen diğer hususlar olarak öne çıktı.
ÖNERİLER
Kalkınma Ajansları arasında bilgi ve tecrübe paylaşımını gerçekleştirmek üzere belirli dönemlerde bir araya gelinmesini sağlayacak ortamlar ve etkinlikler oluşturulmalı.
Ajanslar arasında bilgi ve tecrübe aktarımı için belirli süreli personel değişimleri gerçekleştirilmeli, bu sayede personelin ve Ajansların canlılığı korunarak Ajansların bürokratik kurumlara dönüşmesi engellenmeli
Personelin eğitimine önem verilmeli, özellikle Yatırım Destek Ofislerinde çalışacak personelin dış ticaret mevzuatı, bürokratik işlemler süreci, kamu kurum ve kuruluşların verdiği teşvikler gibi konularda bilgi sahibi olması sağlanmalı
Kalkınma Ajansları Yönetim Sistemi (KAYS) bir an önce faaliyete geçirilmeli.
Bölge için son derece önemli olan ve Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı tarafından Bölge gerçeklerine yeterince uymadan sunulan tarım ve hayvancılık destekleri program kapsamında verilebilmeli.
KHA