Tacettin DURMUŞ
Barajın inşa edilmesinin ardından taşınan Çamçavuş Köyü yakınında baraj gövdesinde inşa edilen dipsavak, meraklı gözlerle izlenmeye devam ediyor.
Dolusavakın çalıştırılmadığı zamanlarda biriken baraj suyunu istenildiği zaman deşarj etmek için kullanılan dipsavak, rezervuarda suyu belli bir seviyede tutabilmek için kullanılıyor.
Son yıllarda yaşanan kuraklığa rağmen kış boyunca kar yağışının yoğun olmasının ardından, bahar ayında yüzsek kesimlerdeki karın eriyerek baraj gölünü doldurması nedeniyle baraj gövdesinin alt kısmında kurulu sistem, Kars Barajının en önemli bölümlerinden biri olarak kullanılıyor. Buradan saniyede 17 metreküp akıtılan su aynı zamanda Arpaçay Barajını beslediği gibi, Iğdır’daki Serdarabat regülâtörünün de su ihtiyacını karşılıyor.
Suyun dipsavaktan çıkışı coşkun bir şekilde metrelerce uzağa aktığı gibi çıkarttığı ses adeta heyecan veriyor. Hatta güneş ışıklarının suyla buluşması ise zaman zaman küçük gök kuşaklarının oluşmasını da sağlıyor.
Öte yandan yörenin tarım ve hayvancılığını şahlandırması hedeflenen Kars Barajının rezervuar su kotu hedeflenen seviyeye ulaştı. Ayrıca su tutma programı ve Iğdır Ovası sulamasına katkı sağlamak amacıyla aralıksız dipsavaktan 27 m3/s su Arpaçay Barajını beslemek üzere dereye buradan tahliye ediliyor.
Toplam rezervuar su depolama hacminin 182,07 milyon m³ olduğu Kars Barajında depolanan su ile Kars ovasında 260 bin 030 dekar, Digor ovasında ise 215 bin 750 dekar olmak üzere toplam 475 bin 780 dekar tarıma elverişli alanın cazibeli borulu sulama şebekesi ile sulanması temin edilecek. 2018 yılı fiyatları ile yıllık 92 milyon TL tarımsal fayda ve 7.241 kişiye tarımsal istihdam imkânı sağlanmasının yanı sıra 2,24 MW kurulu gücündeki santral ile yıllık 9,76 GWh/yıl enerji üretilerek ülke ekonomisine katkı sağlayacak. Kars Barajı, merkezi kil çekirdekli kum-çakıl dolgu tipinde, temelden yüksekliği 56 metre olup, toplam maliyeti 213 milyon TL dir. Kars Barajı, sağlayacağı tarımsal gelir ve istihdam ile bölge refahını ekonomik ve sosyal olarak kalkındıracak, tarımsal ürün çeşitliliğinin artmasında etkili olacak. Kars Barajını, sulama ve enerji amaçlarının yanı sıra, yöre halkının dinlenebileceği, istifade edebileceği maksimum su kotunun üstündeki alanların ağaçlandırılması suretiyle piknik alanlarının da oluşturulması hedeflenmektedir.