LEFKOŞA (AA) - Bilinçli tarım uygulamasıyla KKTC'de patates verimi ikiye katlandı.
GÜBRETAŞ'tan yapılan açıklamaya göre, GÜBRETAŞ'ın KKTC'de Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı'nın destekleri ve Kıbrıs Zirai Levazım Kooperatifi ile başlattığı iş birliği sayesinde KKTC'de tarımsal verimliliği artıracak bilinçli tarım faaliyetleri gerçekleştiriliyor.
Bu kapsamda 2019 sonbaharında planlaması yapılan model üretim alanlarından birinde patates hasadı yapıldı ve daha fazla verim elde edildi.
Toprak analizine dayalı bilinçli tarım teknikleri ve dengeli bitki besleme programının uygulandığı deneme ekiminde, yüzde 40 daha az taban gübresi kullanılmasına rağmen dönüm başına 7 bin 500 kilogram kumpirlik patates hasadıyla bölge ortalamasının iki katı verim elde edildi.
KKTC Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Dursun Oğuz, konuya ilişkin değerlendirmesinde, KKTC'nin kalkınmasına fayda sağlayacak tarımsal üreticilerin hem kaliteli ürün üretmesi hem de bu ürünlerin pazarlanması ve daha fazla gelir edilmesinin temel önceliklerinden biri olduğunu vurguladı.
Bu hedef doğrultusunda Türkiye ile tarım sektöründeki iş birliğini geliştirmek için Kıbrıs Zirai Levazım Kooperatifi, Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri ve GÜBRETAŞ arasında önceki yıllardan beri yürütülen mevcuttaki çalışmaları yeni projelerle daha ileri götürmek için desteklediklerini aktaran Oğuz, şunları kaydetti:
"Bu amaçla geçtiğimiz yıllarda çiftçi eğitim toplantılarıyla KKTC'de başlatılan bilinçli tarımı yaygınlaştırma faaliyetlerine büyük önem vermekteyiz. Geçen yaz yapılmasını kararlaştırdığımız ve tarımı geliştirme çabalarının bir yansıması niteliğindeki bir patates model alan uygulamasından bu yıl çok yüksek verim ve kalite elde edilmesi bizi çok memnun etti. Bu sonuçlar, yeni dönemde Kuzey Kıbrıs'taki tarımsal üretimin ekonomik kalkınmaya katkısı açısından umut verici örneklerdir.
Özellikle Türkiye'nin destekleriyle hayata geçmekte olan sulama projeleri sayesinde önümüzdeki yıllarda Kuzey Kıbrıs'ın ekonomik büyümesinde tarımın payı ve önemi daha da artacaktır. Bu nedenle ülke tarımına, tarımda ürün çeşitliliği ile kalitesinin artırılmasına ve çiftçilerimizin gelirlerine fayda sağlayacağını düşündüğümüz bilinçli tarım faaliyetlerine desteğimizi artırarak sürdüreceğiz."
- "İş birliğini farklı alanlara yayarak güçlendirdik"
Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri (Tarım Kredi) Genel Müdürü ve GÜBRETAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Fahrettin Poyraz da KKTC ile uzun yıllara dayanan ticari iş birliğini, özellikle son 3 yılda farklı bir boyuta taşıdıklarına işaret etti.
Poyraz, şu değerlendirmelerde bulundu:
"KKTC'de tarım alanındaki ticari iş birliklerinin yanı sıra bilinçli tarıma yönelik eğitimlerle ve örnek uygulamalarla katkılar sağlamaktayız. Önceki yıllarda ağırlıklı olarak Kuzey Kıbrıs'ta ihtiyaç duyulan gübrenin tedariki için şirketimiz GÜBRETAŞ kanalıyla bir bağlantımız vardı. 2017'de bunu daha kapsamlı hale getirerek KKTC'deki tarımsal üretime ne gibi faydalar sağlayabileceğimizi karşılıklı değerlendirmeye başladık. Bunun neticesinde, bir yandan GÜBRETAŞ'ın yıllardır Türkiye'de yaptığı çiftçi eğitimleri, toprak analizi ve üreticilere tarımsal danışmanlık hizmetlerini Kuzey Kıbrıs'ta da uygulamaya başlarken, diğer yandan Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri'nin çatısı altındaki diğer şirketlerle de bu iş birliğini farklı alanlara yayarak güçlendirdik."
- "KKTC'nin sahip olduğu potansiyele inanıyoruz"
Dr. Fahrettin Poyraz, 2018 sonunda Türkiye ve KKTC tarım bakanlarının teşrifiyle iki ülke arasında gübre, sera, damla sulama, ilaç ve tarımla ilgili diğer konularda birbirini tamamlamayı amaçlayan bir güç birliği protokolü imzalandıklarını hatırlatarak, "KKTC'nin sahip olduğu potansiyele inanıyor ve tarım alanındaki potansiyelin maksimum faydaya dönüşmesine katkı vermekten heyecan duyuyoruz." ifadesini kullandı.
Tarım Kredi Kooperatifleri'nin, Türkiye'nin en büyük çiftçi ailesi olduğunu vurgulayan Poyraz, 2017'den bu yana yapılan görüşmeler ve çalışmalar sonucu önemli mesafeler aldıklarını belirtti.
Bu kapsamda KKTC'de üretilen bazı tarımsal ve hayvansal ürünlerin Türkiye pazarına ulaştırılmasının yanı sıra KKTC Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı'nın desteğiyle bazı ortak projeler gerçekleştirmeye başladıklarını aktaran Poyraz, şunları kaydetti:
"Geçen yaz yaptığımız görüşmelerde, tıpkı hellim peynirinin yeni pazarlara ulaşması için yaptığımız çalışmalar gibi, özellikle Türkiye'nin ihtiyaç duyduğu bazı tarımsal ürünlerin KKTC'deki çiftçilere sözleşmeli üretimle ürettirilip ülkemize götürülmesi noktasında iş birliğini artırmaya karar vermiştik. Ayrıca, GÜBRETAŞ tarafından 2020'de KKTC'de iki noktada gerçekleştirilen model üretim alanı uygulaması da geçen yıl belirlediğimiz hedeflerden biriydi. Bu hedeflerden birinin daha başarılı ve verimli şekilde sonuçlandırılması, bu samimi iş birliğinde doğru yolda olduğumuzu gösteriyor."
- "Daha az gübre ile daha yüksek verim sağladık"
GÜBRETAŞ Genel Müdürü İbrahim Yumaklı ise KKTC'nin ihracat gelirinde yüzde 85'lik paya sahip olan tarım ürünlerinde, etkin gübre kullanımıyla kalite ve verimliliği artırmayı hedeflediklerini vurguladı.
Yumaklı, "Bu amaçla GÜBRETAŞ'taki uzman ziraat mühendislerimiz, 2017'den bu yana Yavru Vatan'daki üreticilere yönelik bilgilendirme eğitimleri vermektedir. Bu eğitimleri toprak numunesi alma, bitki besleme reçeteleri oluşturma ve tarımsal danışmanlık hizmetleriyle de destekledik. Geçen yıl ise Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı ile Kıbrıs Zirai Levazım koordinasyonunda bu çalışmalara yeni bir adım ekleyerek iki yerde model üretim alanı uygulamasını hayata geçirdik." ifadelerini kullandı.
Bu model uygulamasında normal kullanımdan daha az gübre kullanımı ile daha yüksek verime ulaşıldığına işaret eden Yumaklı, bu çalışmaya başladıklarında Kıbrıs'ta çiftçi şartlarında çok yoğun taban gübresi kullanımı yapıldığını gördüklerini aktardı.
Bölgede dönüm başına ortalama 187 kilogram olan taban gübresini neredeyse 3'te bir azaltarak 112 kilogram olarak uyguladıklarını, toprağın ve bitkinin ihtiyacı olan miktarda gübre kullanmanın doğru olduğunu düşündüklerini kaydeden Yumaklı, "Bunun yolu, önce toprak analizi yapmaktan geçiyor. Yaptığımız toprak analizi sonucuna göre, patates tarımı için dengeli bir gübreleme programı oluşturuldu. Tek tip besleme yerine çeşitlendirme yaparak taban gübresini azaltırken, onun yerine patates bitkisinin en çok ihtiyaç duyduğu potasyum, magnezyum ve kalsiyum elementleri ile farklı formlarda azot ve zayıf toprağın değerlerini artırmak için hümik asit takviyesi yapıldı." değerlendirmesinde bulundu.
Uygulanan bu etkili gübreleme programı sayesinde verimin yanı sıra ürün kalitesinin de arttığını vurgulayan Yumaklı, şunları kaydetti:
"Normalde Kuzey Kıbrıs'ta dönüm başına ortalama 3 bin 500 kilogram patates hasat edilirken, bunun yüzde 20'si iri boy kumpirlik ve kalanı orta boy tohumluk patatestir. Deneme ekimini yaptığımız arazinin sahibi ve aynı zamanda da Kuzey Kıbrıs'ın önde gelen çiftçilerinden biri olan Kadri Bey, bu yıl kendi bildiği yöntemlerle ekim yaptığı alanda bu verimi dönüm başına 6 bin kiloya ve iri boy kumpirlik patates oranını ise yüzde 60'a kadar çıkardı. GÜBRETAŞ ziraat mühendislerinin uygulama yaptığı alanda ise dönüm başına verim 7 bin 500 kilogram olurken, aynı zamanda iri boy miktarı da yüzde 75 olarak gerçekleşti. Yani bu model alanda verimi Kuzey Kıbrıs ortalamasının 2 kat üzerine çıkarırken, hasattaki kalite göstergesi olan kumpirlik patates oranını da yaklaşık 3 kattan fazla artırmış olduk.
Optimum gübreleme ile maksimum verim ve kalitenin elde edilebileceğini Kuzey Kıbrıs'taki üreticilerimize de uygulamalı olarak göstermiş olmaktan, böylece KKTC'nin tarım ve ekonomisi için katma değer sağlamaktan büyük bir mutluluk duyuyoruz."
- "Verimin iki katına çıktığına hepimiz şahit olduk"
Zirai Levazım Makine ve Gıda Pazarlama Kooperatifi Genel Sekreteri Orhan Kürşad da gübre tedariki konusunda yıllardır GÜBRETAŞ ile çalıştıklarını hatırlatarak, "GÜBRETAŞ ile kurmuş olduğumuz ticari iş birliğini özellikle son yıllarda Kıbrıs'taki çiftçilerimizin ve tarımın faydasına olacak sosyal çalışmalarla da güçlendirdik. Lefke'deki patates tarlasında ilk hasat başladı ve buradaki verimin iki katına çıktığına hepimiz şahit olduk." ifadelerini kullandı.
Patatesle ilgili model üretim alanı uygulamasının yapıldığı tarlanın sahibi Kadri Hamit de ilk kez gördüğü böyle bir uygulamadaki sonuçların kendisini çok şaşırttığını ve sevindirdiğini ifade etti.
- GÜBRETAŞ, KKTC'deki bilinçli tarımda öncü
Verilen bilgiye göre, Türkiye'nin en büyük çiftçi birliği olan Tarım Kredi Kooperatifleri'nin kimyevi gübre sektöründeki öncü şirketi GÜBRETAŞ, özellikle son yıllarda bilinçli tarımı yaygınlaştırma faaliyetlerine ağırlık verdi.
Ar-Ge çalışmalarıyla bitkiye ve bölgeye özel yeni gübre desenleri geliştiren GÜBRETAŞ, bu özel ürünlerinin verime etkilerini model üretim alanlarındaki örnek uygulamalarla ortaya koymayı sürdürüyor.
Yıllardır farklı tarımsal ürünler için Türkiye'nin farklı bölgelerindeki çiftçilerin arazilerindeki çalışmalarda yüksek verim ve kalite artışları elde eden GÜBRETAŞ, son birkaç yıldır bilinçli tarımı yaygınlaştırma eğitimlerini KKTC'de de gerçekleştiriyor.
GÜBRETAŞ, 2019'da KKTC'deki bu bilinçlendirme eğitimlerine yeni bir adım daha ekleyerek Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı'nın destekleri ve Kıbrıs Zirai Levazım Kooperatifi iş birliğiyle iki ayrı model üretim alanı oluşturdu.
1,4 milyon dönümlük tarım arazisine sahip KKTC'nin yıllık kullandığı ortalama 15 bin ton gübrenin büyük kısmı GÜBRETAŞ tarafından temin ediliyor.