Volkan KARABAĞ
Kars İl Sağlık Müdürü Uzman Dr. Zakir Lazoğlu, ilimizde yaz ve bahar aylarında tespit edilen bulaşıcı ve önlem alınmadığı taktirde maalesef ölüm ile sonuçlanan Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) ile ilgili halkı bilinçlendirmek ve önemine dikkat çekmek için açıklamalarda bulundu.
Uzm.Dr. Zakir Lazoğlu; “Her yıl ülkemizde ve özellikle bulunduğu konum itibari ile ilimizde de vaka tespit edilen KKKA önlem alınmadığı takdirde ölümcül bir hastalıktır. Bahar aylarının başlarında vakalar tespit edilmeye başlamaktadır bunun sebebi hastalığın taşıyıcısı durumundaki kenelerin yaz mevsiminde aktif olmasıdır. Aynı zamanda insanların kenelerle karşılaşması da bu dönemde artar. KKKA herhangi bir yaş grubuna özgü değildir. Hastalığa yakalanma açısından en önemli risk faktörleri tarım ve hayvancılıkla uğraşmak ve kırsal bölgeye ziyaret öyküsüdür. KKKA virüsü hayvanlarda hastalık oluşturmamasına rağmen, insanlarda hastalığa neden olmaktadır. Bulaş yollarını, keneyle maruz kalındığında yapılması gerekenlerle ile ilgili doğru bilgi sahibi olunması ve bulaş sonrası semptomları bilinçli bir şekilde gözlemleyerek ölümcül sonuçları engellemiş oluruz.” dedi.
Uzm.Dr. Lazoğlu açıklamasını şöyle sürdürdü:
KKKA virüsünün insanlara başlıca bulaş yolları:
* Virüs taşıyan kenenin tutunması,
* Virüs taşıyan kenelerin çıplak el ile ezilmesi,
* Kanında virüs bulunan hayvanların kan, doku ve salgıları ile temas,
* KKKA hastalarının kan ve diğer vücut sıvıları ile temas şeklinde sıralanabilir.
Hastalığın görülme olasılığının daha yüksek olduğu risk grupları:
* Endemik bölgede yaşayan tarım ve hayvancılık ile uğraşan çiftçiler, çobanlar, kasaplar, mezbaha çalışanları,
* Veteriner hekimler, veteriner sağlık teknisyenleri,
* Enfekte hastalarla temas eden sağlık çalışanları,
* Laboratuvar çalışanları,
* Kamp yapanlar,
* Piknik yapanlar,
* Hastaların yakınları olarak sıralanabilir.
Hastalığın kuluçka süresi, virüsün alınma şekline bağlı olmakla birlikte 3-7 gün arasında değişmektedir. Virüsle temas eden beş kişiden birinde hastalık bulguları görülmektedir. İnsanlarda hastalık ateş, üşüme, titreme, yaygın kas ağrıları, baş ağrısı, bulantı-kusma, ishal, yüzde ve gözlerde kızarıklık, makülopapüler döküntü gibi yakınmalarla kendini gösterir. Hastaların az bir kısmında karaciğer ve dalak büyüklüğü olabilir. Hastalığın ilerleyen dönemlerinde ciltte kanamaya bağlı morluklar, diş eti kanaması, burun kanaması, vajinal kanama, mide-barsak kanaması, idrar yollarından kanama, akciğer ve beyin kanamaları görülebilir.
Özetle unutulmaması gereke en önemli husus virüs, kene veya kan teması sonucu vücuda girmekte, özellikle kırsal kesimde evcil hayvanlar üzerinden toplanan kenelerin çıplak elle ezilmesi enfeksiyona neden olmaktadır.
Kenelerin yoğun olduğu bölgelerde yaşayan, işi gereği bu bölgelerde bulunmak zorunda kalan insanlar sık sık kene tutunup tutunmadığını kontrol etmeli, vücudun açık yerlerini kapatmak gibi kişisel korunma önlemlerine dikkat etmelidirler.
Kene ile teması olan vatandaşlarımız bilinçsiz bir şekilde çıplak elle çıkarmaya çalışmadan ve zaman kaybetmeden en yakın sağlık kurtuluşuna başvurmaları gerekmektedir.
İl Sağlık Müdürlüğümüz koordinasyonunda, KKKA hastalığı ile ilgili farkındalık yaratmak amacıyla ilimiz genelinde, başta sağlık çalışanları, öğrenciler ve risk gruplarına yakın vatandaşlarımız olmak üzere, halka yönelik eğitim ve bilgilendirme çalışmaları gerçekleştirilmiştir.”