Ticaret Meslek Lisesi Spor Salonu’nda düzenlenen programda, projeye katılan öğretmenler tarafından 03-18 Ekim 2010 tarihleri arasında Almanya’nın Herne, Essen, Köln gibi çeşitli şehirlerindeki Meslek okullarını inceleyerek hazırladıkları bilgiler velilere slayt gösterimi eşliğinde sunuldu.
Proje kapsamında Almanya’nın Eğitim sisteminin incelendiği, engelliler için devletin şehir planında yapmış olduğu değişiklikler, açmış olduğu Mesleki Eğitim İş Atölyelerinin donanımlarının incelendiği görüldü.
Programda, velilere hitaben bir konuşma yapan Okul Müdiresi Hüsnüye Yasavur, 2009 yılında da okullarının yapmış olduğu “Mesleki Eğitimde Staj” adlı proje ile Belçika’ya bir refakatçi öğretmen ve altı öğrencinin gönderildiğini, velilerin de desteği ile yeni projeler yapılabileceğini söyledi.
Yasavur, “Bu yıl 03-18 Ekim 2010 tarihleri arasında Avrupa’ya gittik. Projemiz ‘Fiziksel Engellilerin Mesleki Eğitimi’ bu konuda arkadaşımız size, Avrupa’ya gittiğimiz de nereleri gezdik, engelli çocuklar için yapılan okulları ziyaret ettik. Onlarla ilgili sunumları, yapılan çalışmaları kısaca anlatacak. Ama bilin ki, Ticaret Lisesi boş değil. Yani istersek birlikte çok şeyler yapabiliriz. Hatta bize orada Avrupa ortağımız dedi ki, staj öğrencisi getirin. Proje yapın, ben size ortak olurum. En az 20 öğrenci getirin ben burada onlara 3 hafta staj yaptırırım. Ama ben şunu düşünüyorum. Ben bu projeyi yapsam, veli desteği çıkar mı? Veli öğrencisini Avrupa ya 3 haftalığına gönderir mi? Bunları size tanıtacağız. İlerde sizlerden böyle projemiz var dediğimiz zaman ne dersiniz. Veli izin vermeden zaten götüremiyoruz.” dedi.
Avrupa’dan aynı projeyi tekrar istediklerini de hatırlatan Yavavur, bu projeyi yapabilmeleri için velilerin desteğine ihtiyaçlarının olduğunu da hatırlatarak, “Ben öğrencimi gönderirim demesi lazım. Öğrenciye güvenmesi lazım. Öğretmene güvenmesi lazım. Çünkü, biz orada 15 gün kaldık. Orada 15 gün kalmak yada 3 hafta kalmak bakış açımızı değiştiriyor. Tabii ki zor ama oradaki bazı şeyleri görüp, buraya döndüğünüzde bakış açınız çok değişiyor. Yani çocuklarımızın bunu yapmasını isteriz. Tabii ki sizde destek verirseniz. Biz okul olarak o projeyle gideriz. Ama veli desteği ve öğrenci desteği olmadan bunlar yapılmaz. Sayın veliler, bu veli desteği olmadan yapılacak bir şey değil. Bizim gittiğimiz ‘Eğitici’ Projesiydi. Yani öğretmenler gidecek, görecek ve gelip anlatacaktı. Şimdi sizlere küçük bir proje tanıtımı yapacağız” diye konuştu.
Gözlemlerine de değinen Yasavur, “Bir bireyin engeli olsun veya olmasın doğduktan sonra devlet tarafından gözetim altına alınıyor. Anaokulundan itibaren kişinin özelliğine göre yönlendirilerek mutlaka iş sahibi yapılıyor. Almanya’da işsizlik sigortası var. Çalışsanız da çalışmasanız da bir miktar geliriniz var. Buna rağmen biz şunu gördük, sabahları iş saatlerinde sokaklarda çocuk ve insanlar gördük. Neden çünkü çocuklar okulda, büyükler işte. Çalışmasa dahi para alacak ama buna rağmen insanlar orada çalışıyorlar. Mutlaka bizim de yapamadığımız şeyler var. Ama ben şuna inanıyorum, bizim toplumumuzun onlardan farkı şu; biz daha yardımseveriz. İnanın biz daha yardımseveriz. Her hangi bir engelli gördüğümüzde hemen yardım ediyoruz. Ve daha seveceniz. Ve inanın daha girişken ve atılımcı insanlarız. Avrupa’daki insanlardan farkımız bu. Potansiyelimiz oradaki insanlardan çok daha yüksek. Onlar belirli bir sistem var sonuna kadar sistemi uyguluyor ve sistemin peşinden gidiyorlar. Ama bizim insanlarımız o anlarda bile çözüm üretebilen insanlardır. Yani çalışırsak başaramayacağımız bir şey yok” şeklinde konuştu.
Edebiyat öğretmeni Akın Güner de, Avrupa’da yaşayan engelliler için devletin sağladığı maddi olanakların, devletin anaokulundan üniversiteye kadar engellilerin eğitiminin nasıl düzenlediğini anlatan sunumunu slayt gösterisi eşliğinde yaptı.
Sunumda şu bilgeler yer aldı:
ALMANYA’DA ‘FİZİKSEL ENGELLİLERİN MESLEKİ EĞİTİMİ’
Eğitim ve Kültür Hayat Boyu Öğrenme Programı (LLP) Leonarda Davinci Hareketlilik Projeleri kapsamında Almanya’da ‘Fiziksel Engellilerin Mesleki Eğitimi’ Türkiye’den bu projeye Kars Ticaret Meslek Lisesi, Dolunay Engelliler Yardımlaşma Derneği, Kars Mesleki Eğitim Merkezi ve Kars Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği’nden katılım olmuştur.
Türkiye’den Katılımcılar; Kars Ticaret Meslek Lisesi Müdiresi Hüsniye Yasavur, Öğretmenler Sevim Kesgin ve Hülya Karalar, Dolunay Derneğinden Birol Yasavur ve Refakatçisi Rasim Yasavur, Mesleki Eğitim Merkezi’nden Ali Cengiz Birdal, Elmira Tan Şur ve Selda Uzbay bu projeye katılmış ve Almanya’ya gitmişlerdir.
ALMANYA’DA ZİYARET EDİLEN KURUMLAR VE KİŞİLER
1-Engelli Mesleki Eğitim Merkezi İş Okulu
2-Caritas, Mutter Theressa, Heilpadagogishen Kindergarten (Fiziksel engelli bir bayan) ile görüşme yapılmış.
3-Akademie Mont-Cemis
BAYAN HARTMANN (FİZİKSEL ENGELLİ GÖRÜŞME)
4-Bohummer Werkstatten (Engellilerin Mesleki Eğitim İş Atölyeleri)
5-CJD Essen (Engellilere Mesleki Eğitim veren Meslek Okulu)
6-Yaşlı ve Engelli Evini Ziyaret (Fiziksel Donanım İncelenmesi)
ALMANYA’DA EĞİTİM SİSTEMİ KONULU SEMİNER ÇALIŞMALARINA KATILMIŞTIR
Leonarda Davinci Hareketlilik Projesi kapsamında 03-18 Ekim 2010 tarihleri arasında Almanya’da engellilerin durumlarını, pozisyonlarını ve eğitim şartları incelendi. “Bu projeye; ülkemizde engelli bireylerin büyük bir bölümünün toplum dışına itildikleri ve topluma herhangi maddi bir katkı sağlamadıkları içinde tüketici konumda olmaları gerçeğinin, onların topluma entegrasyonunun sağlanması yönünde değiştirilmesi isteğinden doğmuştur.
ALMANYA DEVLETİ ENGELLİLERE NASIL BAKIYOR
-Engellinin ihtiyacı olması halinde medikal ürünler araç ve protezler devlet tarafından karşılanıyor.
YATAĞA MAHKUM BİR ENGELLİYE EĞİTİM VE BAKIM HİZMETLERİ
-İsteğine bağlı olarak ailesi kendi bakacaksa evine görevliler gönderilerek evinde bakılıyor. Evde kalan engellilerin ev ihtiyaçlarını karşılaması için ev yardımı yapılıyor.
-Kendi evi yoksa gelir durumuna bakarak ihtiyacı olanın ev kiraları da devlet tarafından karşılanıyor.
-Engelli kişiye aile bakmayacaksa yada hiçbir yakını yoksa devlet engelli kişiyi alıyor USDERS park gibi bakım evlerine veriyor ve bakım evi merkezlerinde her bir engelliye birkaç bakıcı görevlendirerek bakılıyor.
-Engellilerin ailelerine verilen bakım ücreti evlerine veriyor ve bakım evi merkezlerinde her bir engelliye birkaç bakıcı görevlendirerek bakılıyor.
ENGELLİLERİN AİLELERİNE VERİLEN BAKIM ÜCRETİ
-3 tane bakım kategorisi var.
-Ağır, orta ve hafif bakım kategorisi.
-Engelliye verilen bakım parası 1.500 euro.
-Ne kadar verileceği de engellinin bakım şartlarına göre belirleniyor.
EĞİTİM ALAN YADA ÇALIŞAN ENGELLİNİN ÇALIŞMA KOŞULLARININ BELİRLENMESİ
-Çalışan engelliye, engellinin şartlarına göre her türlü önlemler alınarak çalışma koşulları hazırlanıyor ve bu bir zorunluluktan çok bir insani görev olarak yaklaşılarak yapılıyor. Gerektiğinde engelliye asistan tayin ediliyor.
-Çalışma saatleri engelliye göre ayarlanıyor.
-İş yerinin alt yapısı buna göre dizayn ediliyor.
ENGELLİLERLE İLGİLİ EĞİTİM DÜZENLEMELERİ NASILDIR?
-Engelli kişi okul çağına geldiğinde özel eğitim veriliyor.
-Engelliye meslek eğitimi için engelli meslek eğitim merkezleri kurularak okuldan mezun olduklarında ardından da iş imkanı sağlanıyor. Mesleki eğitimine başladığında işe de başlamış oluyor. Marangozluk, bilgisayar eğitimi, çamaşırhane bölümünde çamaşır yıkama-kurulama-ütüleme-katlama vb. gibi. Hem meslek öğreniyorlar hem de 260 euro maaş alıyorlar.
Slayt gösteriminin ardından katılımcılara Almanya’da ziyaret edilen yerlerin görüntüleri izletildi.
CARİTASVERBAND RECKLİNGHAUSEN ANAOKULU
0-3 yaş grubu erken gelişme merkezi ve 0-6 yaş grubu anaokulundan oluşan bu okulda 0-3 erken geliştirme merkezinde doğum da veya doğumdan sonra ortaya çıkan engeli tespit edilen çocuklara bire bir eğitim veriliyor. Okul da; her 25 öğrenciden 4 tanesi engelli olmak zorunda. Burada 1985 yılından beri kaynaştırma eğitimi veriliyor. Merkez de aileler de eğitim görebiliyor. Okul da; birde sağlık merkezi var. Eğitimcilerin yanı sıra Dil bilimci(Legopedist), ortapedist, Motopedist(Piskomötor), Pedagoglar ve Fizyoterapistler görev yapıyor. Okulun tüm masraflarını belediye karşılıyor. Bu okul caritas adlı bizimde proje ortağı olduğumuz sivil toplum örgütüne bağlı olarak çalışıyor. Bu örgütün toplam 660 çalışanı bulunuyor. Konuşma güçlüğü çeken öğrencilere Dil bilimci logopedistler, Fiziki engeli olanlara kas sistemini geliştirmek için ergopedistler ve motopedistler terapi uygulamaktadır. Öğrencilerle Eğitimciler birebir ilgileniyorlar ana okulunu bitirenlerden zeka seviyesi %70 üstü olanlar normal okullara altında olanlar ise Engellilerin gittiği okullara devam ediyorlar.
ESSEN VE DORTMUD’DA ENGELLİLERİN ULAŞIM VE ŞEHİR PLANLAMASINDA FİZİKİ ŞARTLARIN İNCELENMESİ;
-Kaldırımlarda engellilere ayrılan yol.
-Engellilerin metroya gidebilmesi için yönlendirme levhası.
-ATM makinelerinin engellilere uygun yükseklikte yerleştirdiklerini gözlemledik. Kısacası, engelli bireyin hayatını kendi başına kimseden destek almadan idame ettiğini müşahade ettik.
-İniş Rampaları, bu çerçevede yapılan teknik gezide yolların tamamının kaldırım ve yaya geçitlerinin engellilerin tekerlekli sandalyeleriyle geçebilmeleri için yollarla aynı seviyeye getirildiğini gözlemledik.
-Bütün ara istasyonlarda bulunan metro çıkış asansörlerinin engellilere göre dizayn edilmesi.
-Almanya’da yaşayan engellilerin üretime katılmaları, yaşadıkları kentlerin onlara engelli olduklarını hissettirmemesinden dolayı kendilerine olan öz güvenlerinin en üst seviyede olduğunu gördük. Burada engelliler hayatın içindeler topluma her an fayda sunmaktalar. Her biri bir mesleğe sahip, Devlet ekonomik ve sosyal alanda engellisini asla yalnız bırakmıyor.
BOCHUMER WERKSTATTEN, ENGELLİLERİN MESLEKİ EĞİTİM İŞ ATÖLYELERİ
200 engellinin bulunduğu bir kuruluş olan bu okulda engelli ve daha ağır engellinin mesleki eğitimi yapılmaktadır. 3 aylık gözlemden sonra engellinin yeteneklerine göre 2 yıllık eğitim veriliyor. Yeteneklerine göre montaj, ambalajlama, metal, marangoz atölyelerine yerleştiriliyor. 2 yıllık eğitimden sonra İş Kurumu tarafından engelliler işyerlerine yerleştirilerek engelli olmayan insanlarla mesleklerini aynı ortamda yürütebiliyorlar.
Güner sunumunu, Aslında engelli olarak gördüğümüz elini, kolunu yada ayağını oynatamayan insanlar değil, onları o haliyle oraya mahkum eden insanlar oluyor. Onun için kafamızdaki engelleri ortadan kaldıralım ve toplum olarak el ele verelim. Diyerek bitirdi.
Programa Kars Merkez Ticaret Meslek Lisesi Müdiresi Hüsnüye Yasavur, öğretmenler Sevim Kesgin, Hülya Karalar, Mesleki Eğitim Merkezi öğretmenleri Elmira Tan Şur, Selda Uzbay, Ticaret Meslek Lisesi öğretmenleri ve çok sayıda veli katıldı.