Kars, BTK ile önemli bir kavşak olacak
TÜRKİYE, AZERBAYCAN VE GÜRCİSTAN DIŞİŞLERİ BAKANLARININ, 3’LÜ TOPLANTISININ 4’NCÜSÜ KARS’TA GERÇEKLEŞTİRİLDİ.
Sabah saatlerinde ilk olarak Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Mammadyarov havayoluyla Kars’a geldi. Mammadyarov’u Vali Günay Özdemir, MHP’li Belediye Başkanı Murtaza Karaçanta, Emniyet Müdürü Ercan Çakmak, Azerbaycan Kars Başkonsolosu Ayhan Süleymanlı karşıladı.
Bakan Mammadyarov buradan Haydar Aliyev parkına geçti. Bakan Memmedyarov, Azerbaycan lideri Haydar Aliyev’in büstü önünde Kars Azerbaycan Başkonsolosu Ayhan Süleymanlı ile birlikte büste çelenk koydu ardından da kırmızı karanfil bıraktı. Bakan Mammadyarov daha sonra Azerbaycan Kars Başkonsolosluk binasına geçerek Başkonsolos ile görüşme yaptı.
BAKANLAR KARS’TA
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da Gürcistan Dışişleri Bakanı Tamar Beruchashvili ile birlikte havalimanına geldi. Kars Valisi Günay Özdemir, Belediye Başkanı Murtaza Karaçanta, AK Parti Kars İl Başkanı Ali Şakir Yurdakoş tarafından karşılanan bakanlar daha sonra toplantının yapılacağı Devlet Su İşleri (DSİ) Sosyal Tesisleri’ne geçti. Burada gerçekleştirilen ikili görüşmelerin ardından basına kapalı toplantıya geçildi. 8 Haziran 2012’de Trabzon, 28 Mart 2013’te Batum ve 19 Şubat 2014’te Gence toplantılarında alınan kararların gözden geçirildiği toplantıda, Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Petrol Boru Hattı, Bakü-Tiflis-Erzurum (BTE) Doğalgaz Boru Hattı, Bakü-Tiflis-Kars (BTK) Demiryolu ve TANAP başta olmak üzere küresel çapta öneme sahip bölgesel enerji ve ulaştırma projelerine verilen önem ele alınarak değerlendirmelerde bulunuldu. Gerçekleştirilen imza kampanyasından sonra basın mensuplarının karşısına çıkan bakanlar burada tüp içinde trenle birlikte objektiflere poz verdiler.
Toplantının detaylarının konuşulması salona geçen bakanlar basın açıklamasında bulunup gazetecilerin sorularını cevapladılar.
Bakan Çavuşoğlu, konuşmasına Kars’ın bu güzergahtaki önemine değinerek başladı. Bakan Çavuşoğlu şunları söyledi:
“Türkiye, Azerbaycan, Gürcistan Dışişleri Bakanları 3’lü Toplantısının 4’ncüsünü Türkiye’nin Güney Kafkasya’ya açılan kapılarından biri olan güzel şehrimiz Kars’ta gerçekleştirmekten büyük bir mutluluk duyuyorum. Bugün Kars’ta toplanmamızın aynı zamanda tarihi açıdan da senfonik bir önemi bulunmaktadır. 13 Ekim 1921 tarihinde Kars ilimizde ülkemizin Doğu sınırlarını belirleyen Kars antlaşması imzalanmıştır. 90 yılı aşkın süreden sonra anlaşmanın tarafları olarak bu güzel şehrimiz Kars’ta bir araya gelmiş olmamız oldukça anlamlıdır. Temennimiz bu önemli anlaşmaya taraf olan Ermenistan’ın da komşularıyla olan sorunları çözümüne kavuşturarak ve komşularının sınırlarına saygı duyarak aramızda yerini en kısa sürede almasıdır. Böylelikle Güney Kafkasya’da oluşturduğumuz bölgesel işbirliğinin halkası da tamamlanmış olur. Gerek Azerbaycan ve gerekse Gürcistan ile çok boyutlu derin ve özel ilişkilere sahibiz. Azerbaycan ve Gürcistan arasında da aynı yakınlık ve özel bağlar mevcuttur. Tesis ettiğimiz bu istişare mekanizması ve bölgesel konuları üçlü formatta birlikte ele alabilmemize imkan sağlamaktadır. Ayrıca bu üçlü toplantılar yoluyla bölgemizde kapsamlı ve sürdürülebilir istikrar için güven ve diyaloga dayalı sağlam bir zemin oluşturmayı amaçlıyoruz. Böylece halklarımızın ortak yararına ekonomik ve sosyal kalkınmanın önünü açabileceğimizi düşünüyoruz. Bunun daha da geliştirilmesi yönünde güçlü bir iradeye sahibiz. Geçtiğimiz Mayıs ayında Tiflis’te devlet başkanları düzeyinde üçlü zirve toplantısının düzenlenmiş olması aslında bu irademizin de bir göstergesidir. Öte yandan ekonomi, ulaştırma ve savunma bakanlarımız ile parlamentolarımızın dış ilişkiler komisyonları ve işadamlarımızın da bu üçlü formatta bir araya gelmesi çok önemlidir, bunu devam ettirmeyi de arzuluyoruz. Bugünkü toplantımızda Trabzon, Batum ve Gence’de aldığımız kararları gözden geçirdik. Batum’da 2013-2015 dönemi için kabul ettiğimiz üçlü işbirliği eylem planı temelinde geliştirmekte olduğumuz pratik işbirliğimizi de ele aldık. Toplantımızda Bakü-Tiflis-Ceyhan, Bakü-Tiflis-Erzurum, Bakü-Tiflis-Kars ve Taraf gibi küresel öneme sahip bölgesel enerji ve ulaştırma projelerine verdiğimiz önemi bir kere daha teyit ettik. Bu çerçevede Londra’dan Pekin’e kesintisiz bağlantı sağlayacak olan modern ipek yolunun en önemli unsuru olan Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu projesinin zamanında bitirilmesi hususunda mutabakatımızı arkadaşlarımızla birlikte teyit ettik ve 2015 yılı içinde bu projeyi tamamlamayı öngörüyoruz. Ülkelerimiz arasında üçlü işbirliğinin ulaştırma ayağının başlıca meyvesi olan Bakü-Tiflis-Kars, hayata geçtiği zaman tarih boyunca demiryolu ve karayollarının bir bağlantısı haline gelen Kars ilimizde önemli bir konuma kavuşacaktır. Ve özellikle demiryolu ile birlikte Kars’ın ekonomik ve sosyal kalkınması daha da ileri noktaya gidecektir ve ulaşımda başlıca merkezlerden bir tanesi olacaktır. Bugünkü toplantıda son dönemdeki gelişmeler başta olmak üzere bölgesel ve uluslararası gelişmeleri de değerli meslektaşlarımla birlikte değerlendirdik ve görüş alış-verişinde bulunduk. Bu konularda benzer görüşlerde olduğumuzu görmekten ayrıca mutluluk duyduğumu vurgulamak isterim.”
Bakan Çavuşoğlu, “İnsan Haklarının Korunması Günü” dolayısıyla yaptığı değerlendirmede ise insan haklarının korunmasının, Türk dış politikasının ana prensiplerinden biri olduğunu belirtti. Çavuşoğlu, “Gürcistan’ın ve Azerbaycan’ın bağımsızlığı ve toprak bütünlüğüne olan desteği yineledik. Toprak bütünlüğü ilkesi temelin de barışçıl bir çözüme kavuşturulmasının önemini vurguladık. Bu toplantı her üç ülke bakımından yararlı sonuçlar verdiğine inandım. Bugün uluslararası insan hakları günü. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin 60’ıncı yıl dönümünü kutluyoruz. Bu yüzden insan haklarının korunması Türk dış politikasının ana unsurlarından biri. Karabağ’da işgal edilen topraklar, Suriye, Irak ve Mısır’da, bölgedeki coğrafyalarda dünyadaki ülkelerde maalesef insan haklarına saygı duyulmadığını görüyoruz. Bunu hatırlatarak bugün tüm dünyada insan haklarının korunduğu bir gün olarak kabul edildiğini vurgulamak istiyorum” şeklinde konuştu. Bakan Çavuşoğlu, Ermenistan’ın ateşkesi bozarak Karabağ’ı işgal ettiği yönündeki soru üzerine, “Biz Ermenistan’ın da Güney Kafkasya halkasına katılmasını istiyoruz. Ama önce komşularıyla olan sorunlarını samimi şekilde çözmek için adım atması gerekiyor.” dedi.
KARS BİLDİRİSİ İMZALANDI
Gürcistan Dışişleri Bakanı Beruçaşvili ise sözlerine Kars’ta olmaktan dolayı duyduğu memnuniyeti dile getirerek başladı. Önümüzdeki yıl 5. toplantıyı kendi ülkesi Gürcistan’da yapacaklarını da vurgulayan Beruçaşvili, ortaklık konusundaki kararlılıklarını sürdüreceklerini ifade etti. İşbirliğinin ciddi şekilde ilerletilmesi noktasında gayretli olduklarının da altını çizen, üçlü ilişkilerin yeni bir seviyeye getirdiklerini de kaydeden Beruçaşvili, bugün Kars Bildirisi’ni imzalayarak ekonomik ve siyasi konuların yanında stratejik ortaklıklarını ortaya koydukları için memnun olduklarını, ulaşım ve enerji konusunda projelerin, Güney Kars koridorunun, BTK’nın zamanında bitmesi için desteklerini sürdüreceklerini açıkladı.
Bakanı Beruçaşvili, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Bugünkü toplantı uluslararası barış konusunda bölgemizdeki tehditlere karşı çok büyük bir fırsattı. Gürcistan’ın işgal altında olan bölgeleri var. Rusya 24 Kasım’da bir kez daha uluslararası anlaşmayı ihlal etti. Abhazya bölgesinde kendi ekonomik sosyal ve hukuki sistemini uygulamaya çalışıyor. Bu Gürcistan’ın toprak bütünlüğüne karşı atılmış bir adımdır. Bu konuyu daha da kötüleştirecek olan Güney Osetya ile yapılacak anlaşmadır. Rusya’nın hırslı planları söz konusu. Uluslararası toplumun Rusya’yı kınaması gerekmektedir. Umuyoruz üç ayaklı diyalogumuz çok daha olumlu sonuçlara yol açar. Bu noktada bakanlara ülkemizin toprak bütünlüğünü destekledikleri için çok teşekkür ederim.”
BU PROJELERİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ 3 ÜLKEDE 5 BİN YENİ İSTİHDAM OLANAĞI YARATMIŞTIR
Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Mammadyarov da Abhazya, Güney Osatya, Azerbaycan ve Ermenistan arasında çözülmemiş sorunların olduğunu hatırlatarak, Birleşmiş Milletler (BM) tüzüğüne uyulması gerektiğini ifade etti. Bakan Mammadyarov, “BTC boru hattı çok başarılı bir proje. Hazar’dan uluslararası marketlere, piyasalara petrol çıkışı sağlanıyor. BTE boru hattına baktığımızda, gaz ilk Gürcistan’a, oradan Türkiye’ye geliyor. Bu projelerin gerçekleştirilmesi 3 ülkede 5 bin yeni istihdam olanağı yaratmıştır. Gürcistan üzerinden artık trenler işleyebiliyor. Demiryollarının insanları bir araya getirdiği bir gerçek.” dedi.
Mammadyarov konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Bugün görüştüğümüz bir husus daha var. Trans Adriyatik demiryollarına ulaşan proje. Ab içindeki en büyük projelerden biri, 45 milyar dolarlık yatırımdan bahsediyoruz. Hazar denizinden doğalgaz sağlanacak. Bunların bir kısmı Gürcistan piyasasında, bir kısmı Türkiye piyasalarına ulaşacak. Diğer kısmı Avrupa piyasasına girecek. 2018’in sonunda 2019 başında doğalgaz öncelikle Türkiye piyasasına girebilecek. Biz Azerbaycan olarak bu projelere 22 milyar dolar yatırım planlıyoruz. Bu da Türkiye ekonomisine yapılan yatırımlardan en büyüğü olarak tanımlanabilir.” kha