Karadağ Çöplüğü TBMM’de
BDP Kars Milletvekili Mülkiye Birtane, Kars’ın Çöp Sorunu TBMM’ye taşıdı. Birtane konuyla ilgili meclis araştırması istedi.
Kars İlinde Katı Atık Depolama Tesisi kurmayan Kars Belediyesinin, mahallelere ve yerleşim alanlarına döktüğü tıbbi ve sanayi atıklarının da içinde bulunduğu çöplerin, kent merkezinde oluşturduğu hava ve çevre kirliliği ile insan sağlığı üzerindeki etkilerinin araştırılarak, yerleşim alanlarının çöplerden temizlenmesi için alınacak önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasa’nın 98. ve İçtüzüğün 104. ve 105. maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılması için gereğini arz ve teklif ederiz.
GEREKÇE
Yerel yönetimlerin en önemli görevlerinden biri çöplerin halk sağlığına ve çevreye zarar vermeden toplanması, ayrıştırılması ve depolanması faaliyetidir. Ancak Kars Belediyesi bu görevi ifa etmemektedir. Çöpler, kentin yerleşim alanlarında bulunan sahalara dökülmektedir. Karadağ Mahallesi ise adeta çöplük haline getirilmiştir. Çöpler halk sağlığını tehdit ediyor. Çevre kirliliği had safhadadır. Ayrıca kimi günler çöplerin bir kısmı yakılmakta ve bu sırada etrafa yayılan mikroplar evlerin içerisine kadar girmektedir. Kars'ın Karadağ Mahallesi muhtarı tarafından 03.11.2013 tarihinde bildirildiğine göre, mahalle sakinlerinden Tayfun Muğlu ve Evrim Muğlu adındaki çocuklar sağlık problemleri nedeniyle hastaneye kaldırılmıştır. Doktor raporunda her ikisi için de karaciğerde kist teşhisi konmuş ve hastalıklarının çevresel mikrobik kaynaklı olduğu söylenmiştir. Karadağ Mahallesi başta olmak üzere çöp sahasının etkisi altında kalan tüm yerleşim birimlerinde halkın ciddi risk altında olduğu açıktır. Bütün uyarılara rağmen sorun çözülmemektedir.
Kars'ın Karadağ Mahallesinin çöp sorununa ilişkin verdiğimiz soru önergemizin, 7/13669 esas numaralı ve 30.01.2013 tarihli cevabında; söz konusu alanda Katı Düzenli Depolama ve Ayrıştırma Tesisinin yapımına başlandığı ancak gerek ödenek yetersizliği gerekse Erzurum Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 29/05/2009 tarih ve 1300 sayılı kararı ile taşınmaz sit alanı olarak ilan edilmesi ve düzenli depolama ve ayrıştırma tesisinin başka bir alana taşınmasının gündeme gelmesi nedeniyle projenin tamamlanmasının mümkün olmadığı, Erzurum 2. Bölge İdare Mahkemesinde 2012/720 esas sayılı dosya üzerinden açılan davanın henüz sonuçlanmadığı, bu nedenle de çalışmanın öngörülen zaman içinde tamamlanmadığı Bakanlığınız tarafından bildirilmiştir.
Anlaşıldığı üzere, ödenek yetersizliğinden ve tesisin başka bir alana taşınmasının gündeme gelmiş olmasından bahsedilmekte, diğer tarafta ise devam eden bir mahkemenin söz konusu olduğu ifade edilmektedir. Bu ifadeler çelişkili olup, Kars kamuoyunun bütününü ilgilendiren söz konusu sorun hakkında, ne zaman ve nasıl bir çözüm bulunacağı yönünde bir fikir vermemektedir. Mahkemenin ne zaman sonuçlanacağı belli olmamakla beraber, Kars'ın çöp sorunu yıllardır devam ediyor. Yerel yönetimlerin en asli görevleri arasında sayılacak bu hizmetin hala yerine getirilmemiş olması düşündürücüdür.
Yıllardır devam eden ve sadece Karadağ Mahallesi için değil, bütün kent için bir tehdit haline gelmiş söz konusu çöp sahaları bir an önce temizlenmelidir. Çevreye ve halk sağlığına zarar vermeyen bir yöntemle çevre temizliği yapılmalı ve kalıcı önlemler alınmalıdır. Belediyelerin en önemli görevleri arasında sayılan böylesi bir hizmetin ödenek yetersizliği nedeniyle yıllardır erteleniyor olması kabul edilemez. Kent belediyesinin böylesi bir ödenekten yoksun olması normal değildir. Kaldı ki Kars Belediyesi kentin altyapı çalışmalarını da yapmamıştır. İl merkezinde sağlıklı içme suyu yoktur. Belediyenin nereye ödenek ayırdığı açık değildir. Gözle görülen tek hizmet yoktur. Sonuç olarak Kars'ın durumunun acil olarak gündeme alınması, Kars ilini çöp kente çeviren uygulamaların ortadan kaldırılması ve soruna uygun bir çözüm bulunması gerekiyor.
SORU ÖNERGESİ DE SUNULDU
Birtane ayrıca, İçişleri Bakanı Muammer Güler ve Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu tarafından Anayasanın 98. ve İçtüzüğün 99. maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılması istemiyle TBMM’ye soru önergesi sundu.
Daha önce de defalarsa belirtmiş olduğumuz üzere, Kars ilinde çöp toplama, ayrıştırma ve depolama işlemleri yapılmamaktadır. Çöpler aylarca sokak aralarında beklemekte, toplanan çöpler ise yerleşim alanlarına dökülmektedir. Çöplerin yoğun olarak döküldüğü bölge ise Karadağ Mahallesinde bulunan ve evlere çok yakın olan bir sahadır. Çöpler ayrıştırılmadan sanayi ve tıbbi atıklarının da içinde yer aldığı şekilde bu sahaya dökülmektedir. Sadece Karadağ Mahallesi için değil, tüm Kars için hava ve çevre kirliliğinin had safhaya ulaşmasına neden olan bu uygulama, aynı zamanda insan sağlığını tehdit etmektedir. Bize ulaşan bilgilere göre, alana yakın yerde ikamet eden aileler sık sık sağlık problemi yaşamakta, çöp sahası etkisinde kalan yerleşim yerlerinde kanser ve mikroba bağlı hastalıklarda yüksek oranda artış gözlenmektedir. Kars'ın Karadağ Mahallesi muhtarı tarafından bildirildiğine göre, son olarak mahalle sakinlerinden Tayfun Muğlu ve Evrim Muğlu adındaki çocuklar sağlık problemleri nedeniyle hastaneye kaldırılmıştır. Doktor raporunda belirtildiğine göre, her ikisi için de karaciğerde kist teşhisi konmuş ve hastalıklarının çevresel mikrobik kaynaklı olduğu söylenmiştir.
Bu bağlamda;
1-Kars’ta büyük bir çevre kirliliğine yol açan ve insan sağlığını tehdit eden bir seviyeye gelen çöp sorunu hakkında ne yapmayı düşünüyorsunuz?
2-Karadağ Mahallesinde mikrobik sebeplerden dolayı her yıl yüzlerce vatandaş sağlığını kaybediyor. Bu sorun karşısında bir önlem almamanızın sebebi nedir?
3-İllere Katı Atık Depolama Tesisi kurulması hangi şartlara bağlıdır? Belediyenin birincil görevlerinden biri çevre temizliği ve çöp depolama-ayrıştırma hizmetidir. Kars Belediyesinin bu hizmeti vermemesi bilginiz dahilinde midir?
4-Kaynak sıkıntısı nedeniyle Kars'a Katı Atık Depolama Tesisi kurulmuyorsa, ilin çöp sorununu ortadan kaldırmak için nasıl bir yöntem kullanmayı düşünüyorsunuz?