Kağızmanlı Cemal Hoca’nın torunu olan Turgut Turani’nin evine misafir olan ozanlar Turani ile birlikte Yazılıkaya mevkiine çıkarak buradaki kayaüstü resimlerini ziyaret etti ve bu tarihi resimler üzerine konuşmalar yapıp şiir okudular.
Kağızmanlı araştırmacı yazar ve ozan Sadık Miskini, Yazılıkaya hakkında önemli bilgiler verdi. Yazılıkaya’daki büyük ve küçük panoyu anlattıktan sonra Kurbanağa Mağarasındaki resimleri de dile getirerek her iki pano ile Kurbanağa Mağarasında 222 civarında hayvan ve insan resminin yer aldığını söyledi.
M.Ö. 12 bin yıllarına dayanan bu tarihi eserlerin çok önemli olduğunu belirterek ilçe açısından turistik değerinin de büyük olduğunu belirtti.
Ozanlara ev sahipliği yapan Turgut Turani Yazılıkaya resimlerinin yanında sazıyla sözüyle Yazılıkaya üzerine bir türkü seslendirdi.
Ardından Ziyani mahlasıyla bir şiir okuyan Mustafa Balta sözü Nurhani’ye bıraktı. Nurhani mahlasıyla şiirler yazan Yaşar Kırlı’da bir şiir okudu. Sıra Mehmet Tekbaşoğlu’na geldi. Mehmet Tekbaşoğlu bir türkü seslendirdi. Türküde köyüne yazdığı mısraları okudu. Onun peşinden sazıyla sözüyle Endami mahlasıyla şiirler yazan Emre Durdi türküsünü sundu. Peşinden Ozan Altuni mahlasıyla şiirler yazan Veysel Altuntaş bir şiir okudu. Onun ardından da kamera çekimini gerçekleştiren Sadık Miskini sazıyla bir divan okudu.
Yazılıkaya’da sanatlarını icra eden ozanlar köy manzaralı olarak birkaç türkü söyleyip, birkaç şiir okuyup çekimler gerçekleştirdiler.
Yazılıkaya mevkiinde gezi amaçlı bulunan ozanlar burada sofralarını kurup öğle yemeğini peynirden, karpuzdan, domatesten, biberden, salatadan hazırlayarak karınlarını doyurduktan sonra yayla havasını teneffüs ederek köye indi ve Kağızman’a döndüler.
Camuşlu’da bulunan Kayaüstü Resimleri iki bölümden oluşmaktadır. Birisi Yazılıkaya ikincisi ise Kurbanağa Mağarası’dır. Yazılıkaya’da büyük ve küçük pano olarak iki pano bulunmaktadır.
Büyük panoda 13 kaya keçisi(Boupuetin), 54 erkek,11 dişi, 12 yavru yağmurca veya çatal boynuzlu geyik(cervus elaphus), aynı teknikle işlenmiş insan resimleri bulunmaktadır. Biraz yukarıda bulunan küçük tabloda ise çatal boynuzlu 7 erkek, 3 baş dişi geyik vardır. Elinde bir sopa bulunan insan şekli Güney-Doğu İspanya'nın Levanten grubu insanı resimlerine uymakta, aynı insanın önündeki resimde bir Asinus(eşek)e benzemektedir. Resimlerin altında elinde çalı tutan insanın daha sonra gelişi güzel derin çizgilerle bozulduğu anlaşılmaktadır. Daha geç devirlerde yapıldığı anlaşılan küçük bir at resmi de bu kayanın kuzeye bakan yüzündedir. Yazılıkaya’nın her iki panosunda 100 resim vardır.
Kurbanağa Mağarası duvarlarında 122 resim mevcuttur. Camuşlu’da bulunan Yazılıkaya ve Kurbanağa Mağarası’ndaki resimlerin sayısı 222 resimdir.
Camuşlu köyünden sonra son yıllarda Sait Küçük’ün araştırmaları sonucunda bir çok resim yeri keşfedildi. Çallı köyünde 43 resim, Karaboncuk köyünde 10 resim, Kozlu köyünde 11 resim, Keçivan köyünde 7 resim son olarak da Kömürlü köyünde 40 resim bulunarak incelendi, çeşitli yayın organlarında tanıtımı yapıldı. Son olarak bulunan ve henüz incelenmemiş olan Kömürlü köyünde ki resimlerle birlikte Kağızman Kayaüstü resimlerinin sayısı 330’u buldu.
KHA