Türkiye Anadolu Aydınlar Ocağı ile Azerbaycan Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ortak projesiyle Kars’a gelen Azerbaycan İrevan Devlet Tiyatrosu; Azerbaycan Kars Başkonsolosluğu’nun katkılarıyla Kars Asılsız Ermeni İddialarıyla Mücadele derneği tarafından düzenlenen etkinlikte sahne aldı. Erzurum Kongresi, Mustafa Kemal Atatürk, Kazım Karabekir Paşa ve Rauf Orbay Paşa’yı konu edinen ‘Cumhuriyetin İlk Sedası’ isimli tiyatro oyunu Karslıları eskilere götürdü.
Türkiye’de 17 ilde sahne alacak olan Azerbaycan İrevan Devlet Tiyatrosu, Iğdır programının ardından tiyatro oyunun ikincisini Kars’ta sahneye koydu. Yarın (07 Nisan 2016) da Erzurum‘da sahne alacak olan etkinliğin Kars durağı anlamlı ve gurur dolu görüntülere sahne oldu.
Kars Halk Eğitim Merkezi Çok Amaçlı Salonu’nda tüm şehitler için saygı duruşunda bulunulması ve Azerbaycan ile Türkiye milli marşlarının okunmasıyla başlayan programa Kars Belediye Başkanı Murtaza Karaçanta, Azerbaycan’ın Kars Başkonsolosu Ayhan Süleymanlı, Milli Eğitim Müdür Yardımcısı Harun Yenice, Kars Asılsız Ermeni İddaalarıyla Mücadele Derneği Başkanı Mehmet Tekel, Azerbaycan İrevan Devlet Tyatrosu Başkanı İftihar Piriyev, şehit ve gazi dernek başkanları, bazı STK temsilcileri ve çok sayıda vatandaş katıldı.
Kars Halk Ozanı Mahmut Karataş’ın bir değiş seslendirmesinden sonra konuşma yapan
Kars Asılsız Ermeni İddialarıyla Mücadele Derneği Başkanı Mehmet Tekel, Türkiye’de ilk etapta 17 ilin projede olduğunu ve kendilerinin bunu haber alır almaz Kars’ı programa dahil etmek için çalışma başlattıklarını söyledi. Programa dahil olmak için dernek olarak Anadolu Aydınlar Ocağı genel başkanlığı ile iletişime geçtiklerini ifade eden Tekel, “Bu iletişim sonucunda Kars programa dahil edildi. Bu ve benzeri kültürel ilişkiler, Türkiye ve kardeş Azerbaycan arasında olduğu gibi diğer Türk devletleri arasında bağları güçlendirmede en önemli etkinliklerdendir. Bu etkinlikleri ne kadar çok artırır ve ne kadar çok birbirimizi ziyaret edersek, tüm kurumlarımızla bir olma, paylaşma ve birlikte büyüme düşüncesini o kadar çabuk gerçekleştirmiş olacağız. Ne kadar birlikte hareket etme yolları bulursak, Dünyanın gözünde de çekinilecek güç olduğumuzu tüm dünyaya göstermiş olacağız.” dedi.
Projeye Kars’ın dahil edilmesini sağlayan yetkililere ve Azerbaycan Kars Başkonsolusu Ayhan Süleymanlı’ya teşekkür eden Tekel, farklı projeler için çalışmalarının süreceğini de sözlerine ekledi.
CUMHURİYETİN İLK YILLARI SAHNELENDİ
Salonu dolduran tiyatroseverlerle bir araya gelen oyuncular sahne performanslarıyla sık sık alkış aldı. “Cumhuriyet’in İlk Sedası” konulu oyun ile Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Kazım Karabekir Paşa ve Rauf Orbay Paşa’nın Erzurum Kongresi günleri sahnelendi. Oyunda ayrıca Kurtuluş Savaşının hazırlık günleri de izleyicilere yansıtıldı.
Tiyatro oyunun tamamlanmasından sonra oyuncular, “10. Yıl Marşı” eşliğinde katılımcıları selamladılar. Katılımcılarda çok etkilendikleri gösterinin kahramanlarını ayakta alkışladılar. Ardından da emeği geçenlere plaketleri verildi.l
Burada bir açıklama yapan Devlet Azerbaycan Dram Tiyatrosu Başkanı İftihar Piriyev, İrevan tiyatrosunun 1882 yılında İrevanda (İrevan-Azerbaycanın eski şehri şimdiki Ermenistanın başkenti) kurulduğunu söyleyerek bugün de tiyatro oyunu için Kars’a geldiklerini belirtti. Başkonsolos Ayhan Süleymanlı’nın tiyatro ekibini Türkiye’de en iyi şekilde ağırladığını ifade eden Piriyev, teşekkürlerini iletti. Başkansolos Ayhan Süleymanlı’nın bugün de kendileriyle bir arada olmasından dolayı gurur duyduklarını kaydeden Piriyev, Atatürk ve Haydar Aliyev’in önderliklerini İrevan Tiyatrosu olarak Türkiye’de sahneleyeceklerini belirtti. Gösterinin Iğdır ve Kars’ta yapıldığını, her iki şehirde Haydar Aliyev’in abidesini ziyaret ettiklerini, Atatürk’ü ve Kazım Karabekir Paşa’yı ve Erzurum kongresini anlatan Demet Çizmeli ve Barış Pınar Çelebioğlu’nun yazdığı ‘Cumhuriyetin İlk Sedası’ adlı tiyatro oyununu sahnelediklerini anlattı. Bugün de burada Haydar Aliyev Büstünü ziyaret ettiklerini ifade eden Piriyev, Kars’taki gösterisinin ardından da aynı tiyatro oyununu Erzurum, Bursa, İnegöl, Manisa, Kastamonu, İzmir, Kuşadası, Amasya, Kocaeli, İstanbul, Samsun ve Giresun’da da sahneleyeceklerini ardından da Bakü’ye döneceklerini söyledi. Piriyev, “24 Nisan’da da Bakü’de dünyaya seslenmek için Türkiye’den 15 kişilik bir heyette gelecek. Son gösteri de Bakü’de sahnelenecek. Gösteri öncesi Bakü’deki Atatürk merkezinde buluşulacak. Ardından da bu projenin sen halini dünyaya Bakü’den sesleneceğiz.” dedi.
Piriyev, Kafkas Haber Ajansı’na yaptığı açıklamada da şunları söyledi:
“Türk yazarı Demet Çizmeli’nin ‘Cumhuriyetin İlk Sedası’ adlı bu oyun; Ulu Önder Atatürk’ün ve O’nun en yakın silahdaşları olan Kazım Karabekir’in, Rauf Bey’in Erzurum Kongresi zamanı, Cumhuriyetin ilan olunmasıyla yaşanan süreç anlatılmakta. Ve oyunda bugünkü Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş zamanı gösterildi. Ulu Önder Atatürk, öyle bir zorluk içinde devlet kurdu ki o devlet ebedi kalacaktır ve hiçbir zaman yıkılmayacaktır. Hiçbir güç Türkiye Cumhuriyeti’ni sarsamayacaktır. Çünkü bu devlet deha Atatürk’ün kurduğu devlettir.”
Azerbaycan’ın Kars Başkonsolosu Ayhan Süleymanlı da, “Başkonsolosluk olarak iki ülke arasında kültürel ilişkilerin daha da geliştirilmesinde yanayız. Bu sebepten de zaman zaman Azerbaycan’dan tiyatrolar, sanatçılar davet ediyoruz. Bu defa da Azerbaycan’ın en meşhur tiyatrolarından biri olan İrevan tiyatrosunun buraya davet ettik. Çok güzel bir tiyatro oldu, çok duygulandım ve şahsım adıma tiyatro başkanına ve sanatçılarımıza teşekkür ederim.” diye konuştu.
Kars Belediye Başkanı Murtaza Karaçanta ise çok duygulandığını belirterek, “Özellikle içinde bulunduğumuz bu sıkıntılar, Türkiye üzerinde oynanan oyunlar, Azerbaycan-Ermenistan savaşında da kardeş ülke Azerbaycan topraklarında oynanan oyunlar var. Dolayısıyla bizler Türk milleti olarak bir avuç toprak için canımızı bile veririz. Aziz vatanımızın bir avuç toprağını vermemek için canımızı bile veririz. Bu vesileyle ben bu tiyatroda emeği geçen herkese teşekkür ediyor ve onları kutluyorum.” dedi.
Oyunda Atatürk’ü canlandıran Natik Hazif de, duygularını şöyle dile getirdi:
“Atatürk’ü oynamak benim için ifade edilmeyecek kadar büyük bir şereftir. Türk dünyasının atasını oynamak benim için sonsuz bir şereftir. Bu şerefe nail olduğum için, bu şerefi bana tiyatromuzun şefi İftihar Piriyev yaşattığı için sonsuz teşekkürlerimi iletiyorum. Oyun sırasında sanki o hadisenin içindeymişim gibi hissediyorum. Oyundan yarım saat önce kendimi ona hazırlıyorum. O zaman Natik yani bir kenarda kalıyor ve o an Atatürk’ü anlatmak istiyorum. İzleyicilere de o ruh haliyle Atatürk’ü göstermek istiyorum. Burada da ne kadar gösterebildiysem onu da seyirciler bilir.”
kha