KPMG Türkiye'nin "KPMG Perspektifinden Birleşme ve Satın Alma Trendleri 2024" raporunda yer alan 2024 verilerinin ilk 11 aylık değerlendirmesine göre, dünyada birleşme ve satın alma işlemleri hacmi 2023 yılının ilk 11 ayında 2,4 trilyon dolar seviyesindeyken 2024 yılının aynı döneminde 2,7 trilyon dolara yükseldi. İşlem adetleri açısından 2023 yılının ilk 11 ayında yaklaşık 51 bin işlem gerçekleşirken 2024 yılının aynı döneminde yaklaşık 44 bin işlemle sınırlı kaldı.
KPMG Türkiye, altıncısını hazırladığı yıllık "KPMG Perspektifinden Birleşme ve Satın Alma Trendleri" raporunun 2024 yılının ilk 11 ayını kapsayan sonuçlarını duyurdu. Sonuçlara göre, Türkiye'de birleşme ve satın alma işlem adedinde düşüş yaşansa da işlem hacminde rekor bir artış görüldü.
2024 yılının ana gündemini, Orta Doğu'da artan jeopolitik gerginlikler, devam eden Rusya-Ukrayna savaşı ve ABD'deki genel seçimler gibi küresel gelişmeler şekillendirdi. Türkiye'de ise genel seçimlerin ardından ekonomik istikrarı sağlama adımları, enflasyonla mücadele, gri listeden çıkış, deprem felaketinin ardından yeniden yapılanma süreci ve mart ayında tamamlanan yerel seçimler öne çıkan başlıklar arasındaydı.
KPMG, geçen yıla ilişkin beklentileriyle uyumlu olarak, ekonomik reform politikalarının birleşme ve satın alma faaliyetleri üzerindeki pozitif etkisini 2024 yılı boyunca işlem hacmindeki artışla gözlemledi. Şirket, bu olumlu seyrin 2025 yılına ilişkin beklentilerini desteklediğini ve bu dönemde de pozitif yönlü ivmenin korunacağını öngörüyor. 2024 yılının ilk 11 ayında, işlem hacmi ve adedi açısından öne çıkan sektör, teknoloji, medya ve telekomünikasyon (TMT) oldu. TMT'nin yanı sıra enerji ve endüstriyel üretim ve otomotiv sektörlerine yönelik ilginin önümüzdeki dönemde de artarak devam etmesi bekleniyor.
Türkiye'de birleşme ve satın alma aktivitelerinin 2024'te işlem hacmi bazında bir önceki yıla göre artış gösterdiğine işaret ediyor
Türkiye'deki birleşme ve satın alma işlemlerinin genel görünümü, 2024 yılı Kasım sonu itibarıyla açıklanan işlem hacmi bazında 5,5 milyar dolar ile geçen yılın aynı dönemindeki 2,7 milyar dolarlık işlem hacminin iki katına erişti. Buna karşın işlem adedinde aynı döneme kıyasla bir miktar düşüş yaşandı. 2024 Kasım sonu itibarıyla toplam işlem adedi 424 olarak gerçekleşirken geçtiğimiz yılın aynı döneminde gerçekleşen işlem adedi 486'ydı. Buna karşın, değeri açıklanmayan işlemler için KPMG Türkiye tarafından yapılan çalışmalar ve değerlendirmeler sonucunda, 2024 yılının ilk 11 ayındaki işlem hacminin 9,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşerek geçen yılki 7,3 milyar dolar seviyesine kıyasla ciddi bir artış gösterdiği tahmin ediliyor.
Dünyada birleşme ve satın alma işlemleri hacmi 2023 yılının 11 ayında 2,4 trilyon dolar seviyesindeyken 2024'ün aynı döneminde yüzde 13'lük bir artışla 2,7 trilyon dolara yükseldi. İşlem adetleri açısından 2023 yılının ilk 11 ayında yaklaşık 51 bin işlem gerçekleşirken 2024 yılının aynı döneminde yaklaşık 44 bin işlemle sınırlı kaldı.
Türkiye'de 2023 yılında herhangi bir mega işlem (değeri bir milyar dolar ve üzerindeki işlem) gerçekleşmezken, 2024'te e-ticaretin önde gelenlerinden Hepsiburada'nın Kazakistan'lı Kaspi.kz tarafından 1,1 milyar dolar bedel ile satın alınması ilk 11 ay itibarıyla gerçekleşen tek mega işlem oldu. Buna ek olarak, açıklanan işlem hacmi bazında ilk 10 işlemdeki 3 işlem ile enerji, 2 işlem ile de teknoloji, medya ve telekomünikasyon sektörleri öne çıktı.
2025 yılı için beklentiler olumlu yönde
KPMG Türkiye Birleşme ve Satın Alma Hizmetleri Lideri, Şirket Ortağı Özge İlhan Acar 2025 yılına ilişkin beklentiler hakkında şunları söyledi: "2024, global ölçekte merkez bankalarının faiz artırımları nedeniyle küresel büyümenin yavaşladığı bir yıl oldu. ABD'deki başkanlık seçimleri, devam eden Rusya Ukrayna savaşı ve Orta Doğu'da süregelen jeopolitik gerginlikler küresel piyasalarda belirsizliğe yol açarak yatırımcıların temkinli hareket etmesine neden oldu. Buna karşın, 2024 yılı global ölçekte işlem hacminin arttığı ancak işlem adedinin azaldığı, yatırımcıların güvenli liman aradığı büyük ölçekli yatırımlara yöneldiği bir yıl oldu. Türkiye özelinde ise gündemi genel seçimler sonrasında ekonomik istikrarı sağlama yönünde atılan adımlar, enflasyonla mücadele gri listeden çıkış ve mart ayında tamamlanan yerel seçimler belirlerken, yatırımcıların ilgi odağı işlem hacmi bazında TMT, endüstriyel üretim ve otomotiv, perakende ve enerji sektörleri oldu. Değeri açıklanmayan işlemlere ilişkin tahminlerimiz dikkate alındığında enerji sektörünün toplam tahmini işlem hacminin büyük çoğunluğunu oluşturduğunu gözlemlemekteyiz, bu da Türkiye ekosisteminin global trendlerle uyumlu olduğunu kanıtlar nitelikte. Türkiye için 2025 yılının, enflasyonu düşürme ve makroekonomik istikrarı sağlama hedefi doğrultusunda sıkı para politikası ve bütçe açığını azaltmaya yönelik mali düzenlemelerle şekillenmesi öngörülürken; yatırımcı dostu politikaların da etkisiyle bir süredir cazibesini koruyan TMT ve enerji sektörlerine ek olarak, endüstriyel üretim ve otomotiv alanında faaliyet gösteren şirketler ile ileri teknoloji kullanarak katma değerli üretim yapan şirketlerdeki satın alma aktivitelerinin artarak devam etmesini beklemekteyiz."
"Türkiye'de işlem hacmi geçen yıla kıyasla iki katının üzerine çıktı"
2024'te dünya genelinde işlem adedinin azaldığını ancak işlem hacminin sınırlı da olsa yükseliş gerçekleştirdiğini söyleyen Özge İlhan Acar, "Türkiye'de açıklanan işlem hacmi geçen yıla kıyasla iki katının üzerine çıktı. Türkiye'deki birleşme ve satın alma işlemlerinin genel görünümü, 2024 yılı Kasım sonu itibarıyla açıklanan işlem hacmi bazında 5,5 milyar dolar ile geçen yılın aynı dönemindeki 2,7 milyar dolarlık işlem hacminin iki katına erişti" açıklamalarında bulundu.
Bu yılın en ses getiren işleminin Kaspi.kz'in Hepsiburada'nın yüzde 65'lik payını 1,1 milyar dolar karşılığında satın alması olduğunun altını çizen Özge İlhan Acar, "Bu kritik hamle, Türkiye'nin TMT sektöründeki bölgesel ağırlığını artırırken, Kaspi.kz'in dijital ekosistemini ve e-ticaret faaliyetlerini güçlendirmesine katkı sağladı. Aynı sektördeki bir diğer önemli işlem ise ABD merkezli finansal yatırımcı General Atlantic'in Insider'a yaptığı 500 milyon dolarlık yatırım oldu. Bu işlem, Türkiye'den çıkan pazarlama teknolojileri alanında dünya sahnesinde lider konumda bulunan Insider'ın küresel yatırım çevreleri tarafından da gelecek vizyonu ve planlarını ortaya koyması için desteklendiğini kanıtladı" dedi.
2024 yılının enerji sektöründe önemli satın almalarla dikkat çektiğini belirten Özge İlhan Acar, "Bu sektörde gerçekleşen yılın en büyük işlemi, Birleşik Krallık merkezli ACG Metals'in Polimetal Madencilik'i 225,5 milyon dolara satın alması oldu. Bir önemli işlem de Palmet Enerji'nin Zorlu Enerji Dağıtım'ı 200 milyon dolar karşılığında satın alarak bu alandaki etkinliğini arttırması oldu. Sektördeki hareketlilik bununla da sınırlı kalmadı; Doğan Holding, Gümüştaş Madencilik'in yüzde 75 hissesini 123 milyon dolara satın alarak 2024 yılının öne çıkan işlemlerinden birine imza attı. İşlem değeri açıklanmasa da yıl içinde dikkat çeken bir başka hamle ise Zeren Grup'un Türkiye Petrolleri'nin yüzde 100 hissesini satın alması oldu" ifadelerini kullandı.
Özge İlhan Acar, sözlerine şöyle devam etti: "2024'ün ilk 11 ayında işlem adedi bazında ABD 14 işlemle lider konumda yer alırken, Fransa, Almanya ve Hollanda 7'şer işlemle öne çıkan ülkeler arasında yer aldı. Bu ülkeleri Birleşik Krallık 5 işlem, İsveç, İtalya ve Birleşik Arap Emirlikleri ise 4'er işlemle takip etti."
2024 yılının dünya için kolay bir yıl olmadığını ve yatırımcıların daha düşük risk algısıyla yatırımlar gerçekleştirdiğini vurgulayan Özge İlhan Acar, sözlerini şöyle tamamladı: "Katma değerli sektör ve şirketlerimiz var. 2024 yılı gibi zor bir yılda böyle bir büyüme sergilediğimiz için 2025 yılında olumlu beklentimizi koruyoruz ve artış bekliyoruz. TMT alanında büyük işlemlerin olmasını öngörüyoruz. Enerji sektörüne yoğun ilginin devam edeceğini öngörüyoruz. Buna ek olarak katma değerli üretim yapan endüstri üretim sektörümüzde de büyük işlemlerin olacağını düşünüyoruz."