Volkan KARABAĞ
Kars’ta bir otelde basın mensuplarıyla bir araya gelen Daşdemir, kentin sorunlarıyla ilgili olarak yaptığı araştırmayı kamuoyuyla paylaştı.
Kentin sorunlarının saymakla bitirmek mümkün olmadığını, 2011 yılındaki sorunların aynısının mevcut olduğunu ve biraz daha ağırlaştığını gördüğünü, aradan geçen 11 yıla rağmen ilimizin hiçbir sorunun çözüme kavuşmadığı, Kars’ın ve Kars halkının bunu hak etmediğini ileri süren Daşdemir, “Yirmi yıldır ilimizi temsil eden, yöneten kişilerin ve anlayışın masaya yatırılarak Kars adına hesap sorulması gerekmektedir.” dedi.
Daşdemir yaptığı açıklamada, “Kars Merkez, ilçe ve köylerinde, toplumsal talepler, ilimizin sorunları ve çözüm önerilerini tespit etmek amacıyla yaptığım çalışmalar doğrultusunda, kurum, kuruluş, meslek odaları, demokratik kitle örgütleri, partiler ve derneklerle bir araya gelerek görüş alışveriş yaptık. Bu çalışma sonucunda hiçte iç açıcı olmayan sonuçlara ulaştığımı belirtmek isterim. Çarpıcı bulunduğun konulardan biri; Aşağıda verdiğim veriler 2007-2020 yılları arasında olup 2021 yılını kapsamaktadır. 2000 yılında Kars'ın toplam nüfusu 326.692 bin iken 2021 yılında 284.923 gerilemiştir. 2007yılı itibarimle il, ilçe Merkez nüfus 141.398, Belde Köy nüfus 177.479 toplam nüfus 312.205 bin 2020 yılı itibari ile :il iiçe Merkezi nüfus 141.389, Belde Köy nüfus 143.534 Toplam 284.923 il ilçe merkez nüfusu ile Belde Köy nüfus toplamı 2020 yılında eşitlenmiştir. Bu durum kentleşme anlamında olumlu sayılsa da Tarım ve hayvancılığın gerilediği görülmektedir. Zira ilimizde sanayi alanında istihdam yaratacak Fabrika ve işletme yoktur. Bu nedenle kente göç olumlu bir sonuç doğurmuyor.”
Daşdemir yaptığı açıklamasını şöyle sürdürdü: “Diğer bir vahim durum ilimizde 0-14 ve 15-65 yaş arası nüfus azaldığı 65 yaş üstü nüfusun arttığı görülmektedir. 15-65 Yaş arası nüfusun ekonomiye katkısı dikkate alındığında 15-65 yaş arası nüfusun azalması Kentin ekonomisini olumsuz yönde etkilediği açıktır.
Yaptığım çalıma sırasında en büyük sorunların başında Göç ün geldiğini gözlemledim. İlimiz 2020 yılında 8.168 göç alırken-12.910 Göç vermiştir. Bu vahim bir durumdur. Daha da vahim olan ise ilimiz büyük illere göç verdiği gibi, Kars'ın ilçesi olan ve yakın zamanda siyasi nedenlerden dolayı il yapılan Iğdır'a göç verilmesidir.
Iğdır iline 2015 yılında verilen göç 547, 2016 yılında 329, 2017 yılında 393, 2018 yılında 460, 2019 yılında 571 kişi 2020 yılı itibariyle işsizlik oranı yüzde un üzerinde olmasına karşın istihdam 39 kadar gerilemiştir.
İlimizin en zayıf olduğu alan diş ticarettir. Sınır kapılarının kapalı olmasının etkisi oldukça büyüktür. Kapıların açık olması halinde Kars’ın İhracat ve İthalatın merkezi haline gelmesi kaçınılmazdır. ilimizin istihdam ve ekonomik getirisi bakımından en zayıf olduğu alan sanayi; Organize sanayi bölgesinin geçmişte var olan sorunlar halen devam etmekte ve bu konuda yatırım yapılmadığı gibi alt yapi sorunları dahi çözümlenmemiştir. Kars Tarıma Dayalı ihtisas Besi Organize Sanayi Bölgesinin kuruluş amacı, Kars'ta ve bölgedeki canlı hayvan potansiyelinin modern besicilik anlayışı ile ekonomiye kazandırılmasını sağlamaktı. Ancak bu alanda atılması gereken adımlar yeterince atılmamıştır. Bu durum Kars hayvancılığını olumsuz yönde etkilemektedir.
Geçmiş dönemde Kars Ülke çapında Hayvan sayısı bakımından 1. sırada iken 2020 yılı itibariyle 5. sıraya gerilemiştir. Bunun en büyük nedenlerinde bir ilimizde Tarım ve Hayvancılık konusunda yeterince ve amacına uygun desteklenme ve yatırımların yapılmamasıdır. Yerel markaların yaratılmaması ve bu alanda ülke çapında faaliyet gösteren firmaların ilimize yatırım yapmamasıdır.
En ciddi tehlikelerden biride bölgede damızlık hayvanların üretici tarafından kesime yollanmasıdır. Bir süre sonra hayvan üretimi önemli miktarda azalacaktır. Acil önlem alınıp üreten Çiftçi desteklenmesi kaçınılmazdır.
Tarım ve hayvancılık alanında uygulanan yanlış destekleme ve ithalat politikaları ve artan girdi maliyetleri nedeniyle ilimizin Tarım ve Hayvancılık ürünlerinden elde ettiği gelir oldukça azalmıştır. Hayvan üreticisinin en büyük sorunlarından biri yem ve yem girdilerinin artmasıdır. İç Anadolu ve Güneydoğu’dan ilimize saman ve yem bitkileri gelmektedir. Ancak nakliyenin pahalı olması maliyetleri arttırmaktadır. Hükümetin bu konuya el atıp nakliye girdilerinin azaltılması ve maliyetin düşürülmesini sağlamsı gerekmektedir.
Gün itibariyle büyük gelir kaynağı yerli turizmdir. Yaptığım çalışmada elde ettiğim verilere göre Yabancı Turist sayısında önemli bir azalma olmuştur. Turizm alanında faaliyet gösteren yerli
en büyük sorunu maliyetlerin yüksek olması, yeterli kalifiye elemanın olmaması, Kamu Kurumlarını ve Belediyenin bu konuda yatırım yapması, sokaklarda dolaşan başı boş köpeklerin yaratığı tehlike, Girdi fiyatlarının artması, Pandemi döneminde kapalı olmalarına rağmen vergi, Elektrik, Doğalgaz ve 5SK primleri konusunda destek alamamalar Turizm alanında yaşanan sorunlara çözüm üretilmemesi halinde büyük kayıpların yaşanması kaçınılmaz olacaktı
İlimizde faaliyet gösteren küçük esnaf ve işletmeler, zincir mağazalar karşısında ayakta duramaz hale gelmiştir. Bu anlamda yerel esnaf sübvanse edilmeli, yerel meydanîn durumu içler acısıdır.
Girdilerin artışı, kredi desteğinin verilmemesi, elektronikten, ihalelerin doğrudan temin yolu ile yapılması, SSK primlerindeki artışlar yerel medyanın ayakta durmasını faaliyetini yürütmesini imkânız hale getirmiştir. Zira yerel medyanın en önemli ve tek geliri resmi ilanlardır. Resmi Banların kutlanması ve hatta kesilmesi büyük sorun yaratmaktadır.
Yukarıda belirttiğim alanlarda acil önlemler alınmalı ve hemen hayata geçirilmelidir. Son 20 yıldır üç milletvekilinden ikisi iktidar partisinde seçilmiştir. Belediye başkanları da iktidar partisi yada küçük ortağı kazanmıştır. Yukarıda değindiğimiz tüm sorunlar 20 yıl öncede vardı halende varlığını devam ettirmektedir. Yani 20 yıldan bu yana iktidar ilimizin sorunları çözecek diye dokunu hiçbir yatırım yapmamıştır. Belediyecilik açısında yaşanan facia devam etmektedir. Gerek altyapı gerek belediye hizmetleri açısından olumlu bir gelişme olmadığı gibi kent her geçen gün kent kimliğinde uzaklaşmaktadır.
Konutlara verilen içme suyu sorunu çözülmemiş olup günün belli saatlerinde Şehre su verilmektedir. Deposu olmayan evler ve işletmeler büyük sorun yaşamaya devam etmektedir. Sosyal Belediyecilik konusunda sınıfta kalınmıştır. Sokaklarda dolaşan başı bos köpekler büyük bir sorun olmaya devam etmektedir. Caddeler köstebek yuvasına dönmüştür. En önemli sorunlardan biride Kars Çayı nehrinin gözlerimiziz önünde yok olup gitmesidir. Kars’ın tüm kanalizasyonu olduğu gibi Kars Çayına akıtılmaktadır. 20 yıldır iktidar partisinin Belediye başkanlığını kazandığı ilimize Kanalizasyonun yapılmaması utanılacak bir durumdur.
Üniversiteler bilim yuvalarıdır. Bilim en önem verdiği doğa, insan sağlığı ve doğanın korunmasıdır. Kafkas Üniversitesi yerleşkesinin kanalizasyonu direkt olarak Kars Çayına akmaktadır. Bu kabul edilebilinir bir durum değildir. Sağlık konusu ayrı bir facia Halen hastalarımız Erzurum yollarında çile çekmekte. Sorunları saymakla bitirmek mümkün değil, 2011 yılında milletvekili adayı olmayı düşündüğüm için aşağıda saydığım kurum ve kuruluşları dolaştım, sorunlar ve çözüm önerilerini aldığım notlar ile bugün yaptığım çalışmada aldığım notları karşılaştırdığımda, o gün var olan sorunların birebir ayni olduğu hatta 2011'e göre biraz daha ağırlaştığını gördüm. Yani aradan geçen 11 yıla rağmen ilimizin hiçbir sorunun çözüme kavuşmadığı ortaya çıkmıştır.
Kars ve Kars Halkı bunu hak etmiyor. Yirmi yıldır ilimizi temsil eden, yöneten kişilerin ve anlayışın masaya yatırılarak Kars adına hesap sorulması gerekmektedir.”