Arpaçay'da Halı Dokumacılığı Ustalaştırılıyor!
Unutulmaya yüz tutmuş geleneksel Koçköy halı dokuma sanatımızın tekrardan olabildiğince fazla insana öğretilmesi için Arpaçay Halk Eğitim Müdürlüğü bünyesinde Koçköy’de açılan kursumuz devam ediyor.
Kurs sayesinde, Arpaçay’da ikamet eden bayanların hem bir meslek sahibi olması hem de aldıkları eğitim vasıtasıyla kendi evlerinde üretecekleri ürünleri satarak aile bütçelerine katkı sağlamaları hedefleniyor.
Bu amaçla bu sanatı yaşatabilmek için İlçemiz dışında bilhassa büyük şehirlerde ikamet eden iş adamlarımıza da pazar bulma çalışmalarında ihtiyaç duyulmaktadır. Böylece bitmek üzere olan tarihi ve kültürel geçmişe sahip Koçköy Halı Dokuma el sanatı tekrar hayat bularak hak ettiği değeri koruyacak ve gelecek nesillere aktarılacak.
EL DOKUMA HALI HAKKINDA BİLGİ
Koçköy halılarının atkısı, çözgüsü ve ilme ipi yün olarak dokunmaktadır. Bu halılar Gördes Türk düğüm tekniği ile dikey tezgahlarda dokunmaktadır. Yöremizde dokunan halıların 1 dm’sinde, 945 düğüm bulunmakta ve hav yüksekliği 7 mm olarak dokunmaktadır.
Yüzey şemalarında; zemine göl, köşelere yelen, ince bordüre ise boncuk denilmektedir. Motifler yöreye ait ejderha, madalyonlu, desenli isimlerini almışlardır. Koçköyü halılarının genelde geometrik, bitkisel desenlerle dokunduğu görülmektedir. Dokumada “çengel, yıldız, kare, muska, bereket, hayat ağacı, göz, kedi başı, baston, kurdele, saat, karanfil, gül” motifleri kullanılmaktadır.
Koçköyü halılarının, bitkisel boyalı ilme iplerinin yanı sıra boyanmamış yünden elde edilen renklerle de dokunduğu görülmektedir. Dokuma esnasında, sıra değiştirmede kullanılan atkı ipine petrus, kenarlık ipine ise kulak sarması denilmektedir. Dokuma esnasında kullanılan araçlardan bazılarına kirkit ve heve denilmektedir.
Teknolojinin akıl almaz bir şekilde ilerlemesiyle birlikte, mevcudiyetini devam ettirmekte zorlanan birçok el sanatından bir tanesi de ilçemiz geçmişinde önemli yere sahip olan halı dokuma sanatıdır. Önce, yöremizdeki koyunların yünleri alınıp emektar kadınlarımızın elinde cehre denilen bir alet yardımıyla iplik haline dönüştürülmektedir. Oldukça zor, yorucu, zaman ve hüner isteyen bu işin ardından iplikler kök boyasıyla (bitkisel boya) kazanlarda kaynatılmakta ve kırmızı, koyu mavi, yeşil, krem, pembe, mor renkler elde edilmektedir. Halılardaki, kahverengi tonları, gri, beyaz ve bej renkleri ise koyunun kendi yününün rengidir. Koçköy el dokuması halının sadece dokuma aşaması, iki kadın birlikte dokursa, bir ay sürmektedir.kha