Yunus Kılıç: "Hallere dijital takip sistemi kurulacak"

Gıdada fahiş fiyatın önlenmesine yönelik denetimler devam ederken, TBMM Tarım Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Yunus Kılıç, önümüzdeki dönemde getirilmesi planlanan yeni Hal Kanunu’nun ayrıntılarını Türkiye Gazetesine anlattı.

Kılıç, bütün hallere dijital bir sistem kurulacağını belirterek bu sistemle ürünlerin tarladan raflara gelinceye kadar her aşamasının takip edileceğini söyledi. Bütün dünyada gıda fiyatlarının arttığına dikkat çeken Kılıç “Şu an sadece Türkiye’de değil, dünyada ve özellikle de gıdada girdi maliyetleri pandemiden dolayı yüzde 40’larda arttı. Ürünlerinin çoğunu ithalatla karşılayan ülkelerde ise artış, yüzde 100’e yaklaştı.

Mazotta, gübrede, kimyasalda, yağlı tohumlarda hepsinde böyle... Bizim ithalatçı olduğumuz ürünlerde de bize yansıması oldu ama kendi ürettiğimiz ürünlerde anormal dalgalanmalar yaşanmadı” dedi. İç piyasayı iyi takip etmek gerektiğine dikkat çeken Kılıç “İçeriden piyasayı iyi izleyemediğiniz ve takip edemediğiniz, kötü niyetleri ortadan kaldıramadığınız sürece, fırsatçılar olacak, onların iştahı ile insafı arasında sıkışıp kalacaksınız. Devlet enstrümanlarını kullanıyor, Ticaret Bakanlığı şu an sahada, anormallikleri denetliyor” ifadelerini kullandı.

BÜTÜN SÜREÇ TAKİP EDİLECEK

Sadece denetimlerle sınırlı kalmamak gerektiğini vurgulayan Kılıç “Yeni Hal Yasası’yla, üretilen bütün ürünlerin hallerimize geleceği, gerçek piyasanın oluşacağı, devletin takip ve kontrol edebileceği, ürünün hangi süreçlerden geçtiğinin izlenebileceği, ne kadar ürün ürettiğimizi ve tükettiğimizi, ne kadar ürünü zayi ettiğimizi analiz edebileceğimiz, çok veri toparlamamızı mümkün kılacak bir dijital takip sistemi kurguluyoruz. Getirilecek sistemle bir ürünün künyesine bakılarak o ürünün kaça alındığı, paketleme ve lojistiğine ne kadar ödeme yapıldığı, rafa kaça geldiği kalem kalem izlenecek. Böylece fahiş fiyatın önüne geçilecek” diye konuştu.

PLANLI ÜRETİMİN ÖNÜ AÇILACAK

Hallerde uygulanacak ‘dijital künye’ sisteminin planlı üretimin yolunu açacağını da dile getiren Yunus Kılıç “Mesela patates veya domatesin fiyatı bazı yıllar yüksekken, bazı yıllar çok düşük oluyor. Planlı üretirsek üretici mağdur olmayacak, tüketici de yüksek fiyatla ürün yemeyecek. Üreticiyi de tüketiciyi de korumuş olacağız. Ticaretçiyi de ahlaklı ticarete zorlayacağız. Elbette ticaretçinin bir kârı olacak ama ahlaklı olacak. Ahlaklı olmasını da şahıstan beklemekle sürdüremezsiniz, kanunlarla, hukuk devleti içerisinde bunu yapacaksınız. Ürün künyesi, bize bunu sağlayacak” değerlendirmesinde bulundu.

FİZİKİ İMKANLAR SAĞLANACAK

Sistem için hallerde altyapı çalışması yapılacağını da belirten Kılıç şöyle konuştu: Bazı fiziki imkânlarımız yetersiz. Bazı haller bu sisteme uygun ama birçok hal değil. Yerel yönetimler de bu konuda sorumluluk alacak. Bazı hallerde küçük dokunuşlarla sistemi kurmak mümkün. Diğerlerini yeniden kurgulamaya ihtiyaç olabilir.