'Tarihi zirvede' kritik gelişme
İran, Rusya ve Türkiye tarafından Astana Zirvesi'ne ilişkin yapılan ortak açıklamada, IŞİD/DEAŞ ve El Nusra'yla ortak mücadele etmek ve askeri muhalif grupları bunlardan ayırmak konusunda kararlılıkları yinelendi.
İran, Rusya, Türkiye tarafından 23-24 Ocak 2017 Tarihlerinde Astana'da yapılan Suriye konusundaki uluslararası toplantı hakkında ortak açıklama yapıldı. İran İslam Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu ve Türkiye Cumhuriyeti'nin heyetleri, Dışişleri Bakanlarının Moskova'da 20 Aralık 2016 tarihinde yaptıkları ortak açıklamaya ve 2336 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararına uygun olarak, Suriye Arap Cumhuriyeti Hükümeti ile silahlı muhalif gruplar arasında görüşmelerin 23-24 Ocak 2017 tarihlerinde Astana'da başlamasını desteklediklerini, BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi'nin yukarıda bahsekonu görüşmelere katılımını ve kolaylaştırıcılığını memnuniyetle karşılandı. BM Güvenlik Konseyi'nce teyit edildiği şekilde, çok etnili, çok dinli, mezhepsel olmayan, demokratik bir devlet olarak Suriye Arap Cumhuriyeti’nin egemenliğine, bağımsızlığına, birliğine ve toprak bütünlüğüne taahhütlerini yinelediklerini, Suriye ihtilafına askeri bir çözüm olmayacağına ve ihtilafın sadece 2254 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararının tamamının uygulanması temelindeki bir siyasi süreçle çözülebileceğine dair inançlarını belirttikleri bildirildi.
Somut adımlar atmak ve taraflar üzerindeki nüfuzlarını kullanmak suretiyle 29 Aralık 2016’da imzalanan düzenlemeleri müteakip tesis edilen ve 2336 (2016) sayılı BM Güvenlik Konseyi kararıyla desteklenen ateşkes rejimini güçlendirmeye, ihlallerin asgariye indirilmesine katkıda bulunmaya, şiddeti azaltmaya, güven artırmaya, 2165 (2014) sayılı BM Güvenlik Konseyi kararına uygun olarak insani erişiminin hızlı ve sorunsuz şekilde önünün açılmasını ve Suriye’de sivillerin korunması ve serbest dolaşımı sağlanmaya çalışılacak.
Ateşkesin izlenmesi ve ateşkese tam riayetin temin edilmesi, tahriklerin önlenmesi ve ateşkesin tüm modalitelerinin belirlenmesi amacıyla üçlü bir mekanizma tesis etme kararlaştırıldı. IŞİD/DEAŞ ve El Nusra'yla ortak mücadele etmek ve askeri muhalif grupları bunlardan ayırmak konusunda kararlılıkları yinelendi. Müzakere sürecinin 2254 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararına uygun olarak yeniden başlatılması için çabaların artırılmasına acil ihtiyaç bulunduğuna olan inançları bildirildi.
Astana’da yapılan Suriye konusundaki Uluslararası Toplantının, hükümet ile muhalefet arasında, 2254 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararı uyarınca doğrudan diyalog için etkili bir platform teşkil ettiği vurgulandı. Hükümet ile muhalefet arasında BM’nin gözetiminde 8 Şubat 2017 tarihi itibariyle Cenevre’de başlatılması öngörülen müteakip turuna silahlı muhalif grupların katılma arzusu desteklendi. Uluslararası toplumun tüm mensuplarına, 2254 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararında mutabık kalınan tüm adımların derhal atılmasını teminen siyasi süreci destekleme çağrısında bulunuldu. 2254 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararının uygulanması yolundaki küresel çabalara katkıda bulunmak amacıyla, Suriyelilerin öncülüğünde, Suriyelilerin sahipliğinde ve BM’nin kolaylaştırıcılığındaki siyasi sürecin belirli hususlarına ilişkin olarak Astana platformunda aktif işbirliği yapılması kararlaştırıldı. Suriye konusundaki Uluslararası toplantıya Astana'da ev sahipliği yaptıkları için Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’e ve genel olarak Kazak tarafına şükranları ifade edildi.
“Askeri çözüm yok”
Türkiye, Rusya ve İran tarafından Astana’da düzenlenen ortak basın toplantısında, Rusya, Türkiye ve İran’ın Suriye’deki ateşkesin denetlenmesi için üçlü mekanizma kurmaya karar verdiği aktarıldı.
Suriye’de çatışmanın son bulması için askeri çözümle değil siyasi çözümle biteceği
Türkiye, Rusya ve İran, Astana’daki Suriye görüşmelerine ilişkin ortak basın toplantısı düzenlendi. Kazakistan Dışişleri Bakanı Kairat Abdrakhmanov ortak bildiriyi okudu. Bildiriye göre, Suriye hükümeti ile silahlı güçleri arasında görüşmelerin desteklendiği bildirildi. Bildiride, Suriye’nin toprak bütünlüğü, bağımsızlığı ve egemenliğine olan bağımlılık tekrarlanırken, Suriye’deki çatışmanın askeri değil BM Güvenlik Konseyi kararları doğrultusunda siyasi çözümle biteceği konusunda mutabık kalındı.
Rusya, Türkiye ve İran’ın Suriye’deki ateşkesin denetlenmesi için üçlü mekanizma kurmaya karar verdiği aktarılan bildiride, DEAŞ ve El Nusra ile mücadeleye olan kararlılık bir kez daha dile getirildi. BM Güvenlik Konseyi’ne uyumlu olarak müzakere sürecinin hızlandırılmasına yönelik çabanın gerekliliğine değinilen açıklamada, 8 Şubat’tan itibaren Cenevre’de BM himayesinde hükümet ve muhalifler arasında yapılacak bir sonraki görüşmeye silahlı muhalefet grupların isteğinin desteklenmesine değinildi. Uluslararası toplumun siyasi sürece destek vermesi çağrısı yapıldı.