Natıonal Geographıc Derneği Kars'ta

KuzeyDoğa Derneği Başkanı Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu’nun 2011 yılında National Geographic Dergisi tarafından Yılın Kâşifi seçilmesinden sonra, Şekercioğlu’nun davetiyle National Geographic Derneği Keşif ve Araştırma Komitesi yönetim kurulu, KuzeyDoğa Derneği’nin çalışmalarını ve Kars ve Iğdır’ın doğasını, tarihini ve kültürünü görmek icin ilk kez Doğu Anadolu’ya geldi.

 

Yönetim kurulu gezisi ile ilgili olarak, National Geographic yardımcı başkanı (executive vice president) Terry Garcia şunları söyledi: “Kars ve Iğdır’da gördüğümüz yaban hayatı ve doğa güzelliğinden son derece etkilendik. Bilim adamlarından oluşan ekibimiz muhteşem bir zaman geçirdi ve bölgenin insanları ve doğasını şimdi daha da takdir ettik.”

 

National Geographic Araştırma, Keşif ve Doğa Koruma Yardımcı Başkanı Dr. John Francis ise “Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu ve KuzeyDoğa Derneği’nin bölgedeki araştırma ve doğa koruma çalışmaları olağanüstü. Şekercioğlu, bölge halkını motive etmede ve doğa koruma çalışmalarını ulusal ve uluslararası platforma taşımada çok yetenekli, enerjik ve yaratıcı bir doğa koruma bilimci” dedi.

 

1 Haziran’da Kars’a varan 45 kişilik heyet, KuzeyDoğa Derneği tarafından hazırlanan program kapsamında uçaktan iner inmez Doğu Anadolu’nun ilk ve tek Ramsar alanı ve 2009 Avrupa Seçkin Turizm Cenneti (EDEN) Kuyucuk Gölü’ne götürüldü. Önce Kuyucuk Kuş Halkalama ve Eğitim Merkezi’nde Uzman Biyolog Sedat İnak liderliğinde çalışan KuzeyDoğa ekibi ve gönüllüleriyle tanıştı. Daha sonra ikiye ayrılan grup, dernek başkanı Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu ve dernek projeler koordinatörü Önder Cırık rehberliğinde göl kenarında kuş gözledi. 2009 yılında KuzeyDoğa Derneği danışmanlığında Kars valiliği tarafından yapılan Türkiye’nin ilk doğa koruma amaçlı adası Erden Adasını da gören ziyaretçiler, daha sonra Kuyucuk Yönetim Planı kapsamında yapılan kuş gözlem kulesine çıkarak nesli dünya ölçeğinde tehlike altında olan ve Kuyucuk Gölü’nde üreyen bir çift dikkuyruk ördeğini büyük ilgiyle izlediler. Güneş batarken ziyaretçilerin şerefine Kuyucuk Gölü kenarında bir resepsiyon verildi. Kafkas Üniversitesi Rektörü Sayın Prof. Dr. Sami Özcan ve Arpaçay Kaymakamı Sayın Can Aksoy da resepsiyona katılarak National Geographic ekibine “Hoş geldiniz” dedi. Resepsiyon sonunda Kuyucuk Köyü’nde hazırlanan yöresel akşam yemeğine geçildi. Madımak çorbası, hengel ve cağ kebabı yiyen konuklar, yemek bitiminde kamp ateşi etrafında ısındılar.

 

Sarıkamış’ta kalan ekip ertesi gün KuzeyDoğa Derneği’nin Iğdır’da yaptığı çalışmaları görmek üzere Aras Vadisi’ne hareket etti. Yol üzerinde Çalı Gölü’ndeki Çalı Gölü’nde de üreyen bir çift dikkuyruk ördeği daha gördüler. Ağrı Dağı ve Aras vadisine hayran kalan ekip, bol bol fotoğraf çekti. Tuzluca’da küçük akbabaları araştıran KuzeyDoğa Derneği bilim koordinatörü Uzman Biyolog Emrah Çoban ve yaban hayatı uzmanı Lexo Gavaleshvili’den küçük akbabalarla ilgili bilgi aldılar. Alandaki 4 küçük akbabayı seyreden National Geographic ekibi, bir saat içinde nesli dünya ölçeğinde tehlikedeki iki kuş türünü izlemiş oldu. Ekip, Tuzluca civarındaki yer şekillerine de hayran kaldı.

 

Daha sonra Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi’ne geçen National Geographic ekibi, orada Uzman Biyolog Yakup Șaşmaz liderliğinde çalışan KuzeyDoğa Derneği ekibi ve gönüllüleriyle tanıştıktan sonra halkalanmış iki büyük kamışçını, kındıra kamışçınını, alaca sinekkapanı ve ibibiği doğaya bıraktı. Halkalama ekibiyle sohbet eden National Geographic yönetim kurulu üyeleri, Yukarı Çıyrıklı köylüleri tarafından ikram edilen çayı içtikten sonra köyde verilen yemeğe geçtiler. Köylüler tarafından açık havada, kazanlar içinde ve odun ateşinde yapılan köy yemekleri, büyük bir kayısı ağacı altında oturan National Geographic ekibinden büyük takdir topladı.

 

İlinin doğasına ve kültürüne sahip çıkan Iğdır milletvekili Sayın Sinan Ogan da Yukarı Çıyrıklı köyüne gelerek National Geographic ekibini karşıladı. Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi’ni de ziyaret eden Ogan, bölgenin doğal zenginliği hakkında Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu’ndan bilgi aldı. Sayın milletvekili, Iğdır’ın en önemli doğal alanlarından olan Aras Vadisi Sulak Alanı ve Karasu-Aralık Sazlıklarının koruma statüsü kazanması, korunması ve yönetim planlarının yapılması için meclis ve cumhurbaşkanlığı nezdinde girişimlerde bulunacağını ve bu alanların korunması için elinden geleni yapacağını belirtti. Sayın milletvekilimizin ziyaretinden önce Aras’ta ilk defa yakalanan çalı bülbülü halkalandıktan sonra Ogan tarafından tekrar doğaya bırakıldı. Daha sonra köye geçen Ogan, National Geographic ekibiyle köy yemeği yedi. Ziyaretleri ve Iğdır ilini tüm dünyaya tanıttıkları için National Geographic Derneği Yönetim Kurulu’na ve doğa koruma, yaban hayatı araştırma ve biyokültürel turizm çalışmaları nedeniyle de KuzeyDoğa Derneği’ne teşekkür etti.

 

Aras vadisi ziyaretinden sonra ekip Kars’ın önemli tarihi ve kültürel değeri Ani Ören yerini ziyaret etti. Alanda yaklaşık 4 saat geçiren National Geographic ekibi, Ani Harabelerine hayran kaldı. Akşam üzeri ise Sarıkamış-Allahüekber Dağları Milli Parkı’nı ziyaret etmek için Kızılçubuk vadisine gittiler. Ekip üyeleri, milli park bünyesinde bulunan orman, çayır, dağ ve akarsu ekosistemlerinin oluşturduğu peyzajlardan adeta büyülendiler. 7 kilometrelik Şehitlik Yürüyüş Parkurunu yürümeye programlarında zaman olmadığı için pişman oldular. Akşam yemeği için otellerine dönen ekip KuzeyDoğa Derneği Başkanı Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu’nun yapmış olduğu “Türkiye’nin İlk Yaban Hayatı Koridoru” sunumunu izlediler. Gece geç saatlerde, yaklaşık 15 kişilik bir grup ayı gözlemi için Sarıkamış çöplüğüne hareket etti. Daha Sarıkamış’ı çıkarken çayırlarda 3 yavrusuyla gezen bir dişi bozayı gören ekip dakikalarca bu güzel manzarayı izledi. Yavrulardan biri annesinin sırtında giderken, diğeri ise süt emdi. Ekip üyeleri çöplükte daha da yakından bir yaban domuzu ve iki bozayıyı izleme fırsatı buldular. 3 Haziran sabahı Kars’taki tarihi yapıtları da gezdikten sonra Kars’tan ayrıldılar.

 

Ekibin ziyareti boyunca KuzeyDoğa Derneği gönüllüleri Prof. Dr. Zati Vatansever, Doç. Dr. Erdoğan Uzlu ve Uzman Tıp Doktoru Banu Arslan ekibe eşlik ederek tüm lojistik ve olası sağlık problemleri için KuzeyDoğa Derneği’nin yanında oldular.

 

National Geographic’in Kars ve Iğdır ziyaretleri konusunda KuzeyDoğa Derneği Başkanı ve Utah Üniversitesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu şunları söyledi:

“Haziran 2011’de National Geographic Kaşifi ödülünü almak için Washington DC’ye gittiğimde, National Geographic Yönetim Kurulu gezisinin Türkiye’de yapilması konusunda kendileriyle konuştum. Kars ve Iğdır’a gelmeleri gerektiğini vurguladım ve Doğu Anadolu’nun muhteşem doğası, yaban hayatı ve misafirperver köy kültürünü görmeleri konusunda onları ikna ettim. Yönetim Kurulu gezisinin kalanı arkeolojik alanlara odaklı olduğundan, onlar da Doğu Anadolu’nun doğasını ve köylerini tecrübe etme fikrini çok beğendiler. Aylar süren ve çok detaylı bir hazırlık süreci sonunda, programımız dakika dakika belirlendi. Yönetim kurulu gelmeden önce, National Geographic Türkiye bir belgesel çekim ekibi yolladı ve bu ekip Kars’ın Kuyucuk Gölü ve Sarıkamış Ormanları ile Iğdır’ın Aras Nehri ve Tuzluca bozkırları gibi bölgenin önemli doğa alanlarında tanıtım çekimleri yaptı. Kars ve Iğdır’ın yöneticileri, il jandarma komutanlıkları, Kafkas Üniversitesi, Kuyucuk ve Yukarı Çıyrıklı köyleri ve KuzeyDoğa Derneği ekibinin özverili desteğiyle kusursuz, macera dolu ve çok başarılı bir gezi gerçekleşti. İki gün içinde 50 kişilik ekip Kuyucuk Gölü’nden Tuzluca’nın bozkırlarına, Aras Nehri’nden Sarıkamış ormanlarına kadar bölgenin önemli doğa alanlarını gördüler, Kars ve Iğdır’ın köylerinde yerel yemekleri yediler ve halkın misafirperverliğini yaşadılar. Unutulmaz bir macera yaşadıklarını söyleyen National Geographic ekibi, Kars ve Iğdır’ı dünyanin gündemine taşıyacaklarını vurguladılar. Görüldüğü gibi, Kars ve Iğdır’da doğa araştırma ve doğa koruma faaliyetlerinin devam etmesi, bölgenin dünya çapında tanınması, doğa turizmi ve bölge halkı için de çok önemlidir.”