Kurban bayramı

Kurban bayramının toplum sağlığı, ülke ekonomisi ve hayvan refahıyla ilişkisi

  Kars-Ardahan-Iğdır Veteriner Hekimler Odası Başkanı Prof. Dr. Yavuz Öztürkler, Kurban bayramının toplum sağlığı, ülke ekonomisi ve hayvan refahıyla ilişkisi hakkında değerlendirmelerde bulundu.

  Ülkemizde yıllık et üretiminin yaklaşık yüzde 30’unun kurban bayramlarında üretildiğini söyleyen Öztürkler, yoğun hayvan kesiminin gerçekleştiği kurban bayramlarının, insan sağlığının korunması, hayvan refahının sağlanması ve ekonomik kayıpların önlenmesi gibi konuları da beraberinde getirdiğini ifade etti.

  ‘Tek Tıp-Tek Sağlık’ görüşünün hakim olmaya başladığı günümüzde insan sağlığını tehdit eden, şarbon, kist hidatik, brusella, sarılık, tüberküloz ve deli dana gibi hayvandan insana geçen 200’ü aşkın hastalığın olduğunu da belirten Öztürkler, birtakım kuralların yerine getirilmesi için herkese ciddi sorumluluklar düştüğünü vurguladı.

  Bunların başında ise hayvanların kontrolü, hayvan hareketlerinin denetimi ve izlenmesi geldiğini kaydeden Öztürkler, “Hayvan pazarlarında giriş çıkışların sağlıklı denetimi ve Veteriner Hekim kontrolleri, Veteriner Sağlık Raporlarının ve Menşe-i Şehadetnamesinin sorulması halk sağlığının korunması amacına giden yolda en önemli aşamalardır. Kontrollerin ve denetimlerin kolaylaştırılması için her türlü önlemin alındığı, gerekli koşulların sağlandığı, veteriner hekimlerin görev aldığı hayvan satış noktalarına ve pazarlarına gereksinim vardır” dedi.

  Öztürkler, toplu kesim yerlerinde kaçak kesimlerin önüne geçmenin diğer önemli hususlar arasında olduğunu hatırlatarak, “Hayvanların naklinin sıkışık olmayacak ve darp edilmeyecek koşullarda yapılması ve hayvanlara rahat ve uygun koşullarda eziyet edilmeden bakılması gerekmektedir. Kurbanlık hayvanın genel durumu gözden geçirilerek, göz yaşı ve burun akıntısı olan, kılları ve yünleri karışık ve donuk olan, gözleri canlı olmayan, aşırı öksüren, halsiz ve bitkin görünen, kanlı işeme ve dışkılama gösteren ve aşırı zayıf hayvanlar satın alınmamalıdır. Kurban bayramlarında artan talebi karşılamak amacıyla genç dişi ve gebe hayvanların satışındaki artış çokça rastlanan bir durumdur. Gebe hayvanın kurbanlık olarak seçilmemesi ülke ekonomisi açısından ve ayrıca etin kalitesi açısından çok önemlidir. Gebe hayvan kesimi yüzünden ülke ekonomisi milyarlarca TL zarara uğramakta ve hayvancılığımız büyük darbe almaktadır. Bu konuda aşırı duyarlılık gösterilerek Veteriner Hekimlere gebelik muayenesi yaptırılmaksızın kurbanlık hayvan satın alınmaması gerekmektedir” diye konuştu.

  Öztürkler, daha sonra şunları söyledi:

  “Kalıcı kurban kesim yerleri yoksa veya yetersizse en azından kurban günlerinde bol su ve akıntı imkanı bulunan umumi prefabrik geçici kesim yerleri oluşturularak, sağlıklı bir kesim ortamı sağlanabilir.

Zararlı ve gereksiz atıkların bertaraf edilmesi için gerekli önlemlerin alınması, arızalı organların köpek ve kedilere verilmemesi, halk ve çevre sağlığı açısından çok önemlidir. Ülkemizin mevcut yasaları ‘hayvan refahını ve hayvanların korunmalarını’ sağlayacak gerekli düzenlemelere sahiptir. Her kurban bayramında basına da yansıyan sıkça gördüğümüz ilginç yaralanma vakalarının, hoş olmayan birtakım manzaraların olmaması için kesim işlemi tecrübesiz kişilerce değil, mutlaka ehil olan kişiler tarafından yapılmalı ve uygun kesim aletleri seçilmelidir. Kesim işleminin acısız veya en az acıyla uygulanmasına özen gösterilmelidir. Hayvana kesim öncesi ve sırasında şefkatle davranmak, yasal ve insani görevlerimiz arasında olmalıdır.

 Kesimin ehil kişiler tarafından yapılmasının diğer bir önemi de deri yüzüm işleminin sağlıklı yapılabilmesidir. Uygun olmayan deri yüzüm ve tuzlama işlemi deri endüstrisi açısından ciddi ekonomik kayıplara sebebiyet vermektedir”

  Öztürkler ayrıca, etin bozulmaya ve hastalık üretmeye çok yatkın bir gıda maddesi olduğunun altını çizerek, “Kesim sonrası etlerin hijyeni ve saklanması duyarlılık gerektiren diğer hususlardan birisidir. Mide barsak içeriğinin etlerle temasının önüne geçilmeli, mümkünse hayvanlar yerden yüksek bir seviyede yüzülmelidir. Etler temiz kaplarda taşınarak buzdolabında küçük parçalar haline depolanmalı, buzdolabında kısa bir süre tutulmalı, uzun süre saklamak için derin dondurucuda -18 derecede muhafaza edilmelidir. Aksi takdirde et kısa zamanda bozulmaya uğramaktadır. Sonuç olarak, halk sağlığının korunduğu, hayvan refahının sağlandığı ve ekonomik kayıpların en aza indirildiği bir kurban bayramı geçirilmesi için ilgili kurumlara ve kişilere önemli sorumluluklar düşmektedir. Ülkemizin ve Kars halkının kurban bayramını kutlar, kardeşlik, huzur ve sağlık dolu günler dileriz” dedi.