Kuduza son ver: işbirliği yap, aşılat

Volkan KARABAĞ

Kuduzun hayvanlardan insanlara geçen viral ve öldürücü bir hastalık olduğunu belirten Ödül, tilki, kurt, çakal gibi yaban hayatı karnivorlarında ve köpek, kedi, inek, koyun, keçi gibi evcil hayvanlardan insana ısırık, salya ve tırmalama gibi yollarla bulaşabilmekte olduğunu hatırlattı.

Her yıl farklı bir tema ile 28 Eylül’ün Dünya Kuduz Günü olarak gündeme getirildiğini de belirten Ercan Ödül, bu yılın temasının ise “Kuduza son ver: işbirliği yap, aşılat” olduğunu bildirdi. 

Kuduzun, özellikle sınır tanımayan bir hastalık olduğunu açıklamasında belirten Kars Bölgesi Veteriner Hekimleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ercan Ödül açıklamasını şöyle sürdürdü: “Kuduzun göz önünde bulundurularak eradike edilebilmesi için uluslararası, ulusal ve yerel düzeylerde iş birliğine devam edilmesi gerekiyor.
Dünya Sağlık Örgütüne göre, kuduz dünyanın en ölümcül bulaşıcı hastalıklarından biri olmakla beraber, kuduz hastalığı nedeni ile her 9 dakikada 1 kişi ve her gün 160 kişi, yüzde 40'ı çocuk olmak üzere yılda yaklaşık olarak 59 bin kişi hayatını kaybetmektedir.

2030 yılında tüm dünyada kuduz hastalığının bitirilmesi hedefini koyan Kuduzla Mücadele Küresel Birliği (GARC) ‘ne göre, “Dünyadaki köpek popülasyonunun en az yüzde 70’inin aşılanmasıyla insanlarda kuduz hastalığına bağlı ölümler ortadan kaldırılabilir.”

Ülkemizde son 20 yılda kuduz olan hayvanların yüzde 90.17’sinin evcil hayvanlar olduğu ve ilk sırayı %43.62 ile köpeklerin aldığı görülmektedir. Bu vakalar Ege, Marmara, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde daha çok görülmektedir.

Ülkemizde her yıl yaklaşık olarak 250 bin kuduz riskli temas bildirimi yapılmaktadır.
Bu ölümcül hastalığı önlemek ve hayvan sağlığını ve halk sağlığını korumak amacıyla, toplumsal farkındalığın arttırılması, sahipli hayvanların her yıl kuduz aşılarının yaptırılması, takip edilmesi ve kayıt altına alınması, sahipsiz hayvanların yerel yönetimlerce kısırlaştırma, aşılama, kimliklendirme işlemlerinin aksamadan yürütülmesi, hastalığın tespit edildiği bölgelerde yaban hayatına yönelik oral aşılama çalışmalarının uygulanması yani evcil hayvanların, vahşi hayatın ve çiftlik hayvanlarının eş zamanlı aşılanmasını birleştiren bütüncül bir yaklaşımın uygulamaya konulması gerekmektedir.

“Korunma, tedaviden daha etkili ve daha ekonomiktir” yaklaşımının bir gereklilik olduğu bilinci ile yerel, ulusal ve evrensel anlamda insanların, hayvanların ve çevrenin tam sağlığa ulaştırılması için başta beşeri hekimler ve veteriner hekimler olmak üzere farklı disiplinlerin birlikte çalışması ve işbirliğini ifade eden tek sağlık kavramının, ülkemizde de, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi işlevsel yapılarının tanımlanması ve biran önce uygulamaya konulması gerekmektedir Kars Bölgesi Veteriner Hekimleri Odası olarak bir kez daha belirtmek isteriz ki, Zoonotik Hastalıklar ile mücadelede başarı, tek sağlık yaklaşımı ve uygulaması ile mümkün olacaktır.”