Kars'ta Soba Temizliğinin Önemi
Kars’ta etkili olan soğuk hava ve yaşanan kış telaşına bir de soba temizliği eklenince köylüler vakitlerini kış işleriyle geçiriyorlar. Hayvanların bakımı ve beslenmesi, yakacak temini, kar temizliği gibi onlarca iş her gün köylüleri bekliyor.
Arpaçay ilçesinin Tomarlı köyünde de ağırlıklı olarak tezek sobası kullanılması nedeniyle sık sık baca ve boru temizlikleri yapılıyor. Tezeğin yanında şiddetli soğukların etkili olmasıyla kömür de kullanılıyor. Böylelikle kurum bağlayan borular haftada bir temizlik gerektiriyor. Boruların temizlenmesi o kadar da kolay olmuyor. Köylüler boruların içerisinde ateş yakarak önce kurumların dökülmesini sağlıyor ardından da telli fırçalarla içerisini temizliyorlar.
Eyüp Güler de kurum bağlayan soba borularını ateşle temizlediklerini söyleyerek, “Gece gündüz soba yakıyoruz. Yemekleri de sobada pişirdiğimiz için soba hiç sönmüyor. Böyle olunca da sıkça temizlemek zorunda kalıyoruz.” dedi.
Kara Dadaş da, sabah saat 05.00’de işe başladıklarını akşam 17.00’ye kadar durmadan çalıştıklarını söyledi. Dadaş, “Günün belli saatlerinde belli işleri yapmamız gerek. Sabah erkenden kalkıp saat 10.00’a kadar hayvanların yemini veriyoruz. 12.30’da yeniden işlerimiz başlıyor ve böyle devam ediyoruz. Leşberlikle geçiniyoruz ve hayvancılıkla uğraştığımız bu işler bizi yoruyor.” dedi.
Taya denilen ot yığınlardan ot almak için de keskiler devreye giriyor. Ağzı adeta bıçak gibi yapılan küreklerle otların kesilmesi büyük ustalık istiyor. Çünkü küçük küçük doğranması gerekiyor. Yaz mevsimi boyunca basılan otlardan böylelikle düzenli bir şekilde ot çıkarılmış oluyor. Kesilen otlar çuvallara doldurulduktan sonra ahırlara taşınıyor.
Çocuklarda buz tutan çeşmelerden evlerine su taşıdıkları gibi koyun ve kuzuların bakımıyla da ilgileniyorlar.
Ot yığınları arasında güneşin karşısında uyuyan kediler, koyunların peyinden kokuşan kuzular ise ağır kış koşularına ayrı bir renk ve güzellik katıyor.
kha