Karslıların öncelikli rotası: Şeytan Kalesi

Tacettin DURMUŞ

İlçedeki Karaçay Kanyonu'nun ortasında yer alan kayalıkların zirvesinde inşa edilen "Şeytan Kalesi", yerli ve yabancı turistlerin de ilgi odağı oluyor.

Ardahan ve Karslılar, kaleye düzenledikleri günübirlik hafta sonu etkinlikleri ile adeta keşif güncesi yaşıyor.  Gürcüce Eruşeti bölgesinde yer alan tarihi kaleyi gezen ziyaretçiler,  Gürcüce : “Kacistsih’e” olarak bilinen kaleye neden ‘Şeytan Kalesi” denildiğini de anlamış oluyor. Daha sonra Osmanlıların bölgeyi ele geçirmesinin ardında kalenin adı Gürcüceden, Türkçeye çevrilerek Şeytan Kalesi olarak adlandırılıyor.

Yıldırımtepe köyüne 1,3 km kuzeyde dört bir yanı uçurum olan bir tepede inşa edilmiş olan kaleye sadece bir kapıdan girilebiliyor ve çıkılıyor. Kalenin işgale uğraması durumunda; tek giriş kapısının üzerinden istilacıların üzerine ok, mızrak, taş ve kaynar su ile kızgın yağın atıldığı da anlaşılıyor. Ulaşımın sadece yaya olarak sağlandığı 1910 rakımlı ve 161 × 93 metre alanda kurulu kalenin üç kulesinden sadece birisi tam olarak ayakta kalmıştır. Kaleyi çevreleyen surların büyük bölümü tahrip edildiği gibi Kars ve Ardahan çevresindeki tarihi kalıntılarda olduğu gibi Şeytan Kalesi de define avcılarının talanına uğramaya devam ediyor. Her ne kadar bölgede bir zamanlar hüküm süren Urartılar döneminde inşa edildiği ileri sürülen Kale hakkında çok fazla bilgi de bulunmuyor. Kalenin Ortaçağ da inşa edildiği de söylendiği gibi içerinde Aziz Stefan adına inşa edilmiş bir kilise kalıntısı da bulunuyor. Kale içerisinde ayrıca sarnıçlar, kuleler ve bazı yerleşim alanlarının izleri de günümüze kadar gelebilmiştir. Kaleyi gezen birçok ziyaretçi de bulunduğu konum itibariyle bir gözetleme kulesi, geçişlerin kontrol edildiği bir zirve, vergilerin alındığı ve kontrol edildiği bir tepe veya bölgeye hükmeden bir eşkıya tarafından inşa edildiği ileri sürülüyor.

ŞEYTAN KALESİ, GAME OF THRONES DİZİSİNDEKİ BİRÇOK ÖĞE VE SAHNEYİ HATIRLATIYOR

Öte yandan hafta sonu keşif güncesine Şeytan Kalesini dahil eden Zirve Dağcılık Doğa Sporları Kulübü Kars Şubesi üyeleri de Şeytan Kalesini gezdi. Kaleyi ilk kez gören ziyaretçiler büyülenirken bölgenin tarihi ve kültürel zenginliğine hayran kaldıklarını dile getirdiler.

Kaleyi gezdikten sonra açıklamada bulunan Zirve Dağcılık Doğa Sporları Kulübü Kars Şubesi Başkanı Alpay Korkmaz, Şeytan Kalesinin meşhur Game of Thrones dizisindeki birçok öğe ve sahneyi hatırlattığına dikkat çekti. 

Çıldır Gölüne 10 kilometre uzaklıkta bulunan kalenin dünyaya tanıtılması gerektiğin de altını çizen Korkmaz; “Bizler bugün Zirve Dağcılık olarak Ardahan’da ki Şeytan Kalesine bir faaliyet düzenledik. 13 arkadaşımızla kaleyi gezdik. Şeytan Kalesinin Gürcü İmparatorluğu döneminde 1000’li yıllarda yapılmış çok eski ve güvenlik amacıyla yapılmış bir kale olarak biliyoruz. Daha sonra da 1500’lü yıllarda Osmanlı egemenliğine geçiyor ve Gürcüce isimden ayrıştırılarak Şeytan Kalesi adı veriliyor. Zaten buraya gelirken oldukça zorlandık. Serhat Kalkınma Ajansı tarafından güzel bir rota yapıldı. Kars ve Ardahan da bulunan tarihi yapıları turizme kazandırmak ve tanıtmak için elimizden geleni yapıyoruz. Katkı sunarken de ailemiz ve kulübümüzle buna benzer faaliyetler yapıyoruz. Her zaman olduğu gibi bizi manzarasıyla büyüledi. Bu bölgenin görülmesi gerektiğine ve korunması gerektiğine inanıyoruz. Ben Şeytan Kalesini meşhur Game of Thrones dizisindeki birçok öğe ve sahnede gördüğüm yerlere benzetiyorum. Umarın Türkiye açısından çok farklı bir yer olur. Birçok yerli ve yabancı turist ziyarete gelir. Çünkü Çıldır Gölü de kaleye 10 kilometre yakın bir mesafede bulunuyor. Bu da çok önemli bir özelliktir.  Her kesi buraya davet ediyoruz.”dedi.  

YETERİNCE TANITAMIYORUZ

Korkmaz’ın eşi Meryem Korkmaz da konuşmasında bölgenin yeterince tanıtılmadığına vurgu yaparak, “7 yaşındaki kızım Mevsim ve eşim ile birlikte geldim. Bugünkü faaliyetimiz Şeytan Kalesi oldu. Ekip olarak geldik ve çok güzel bir etkinlik oldu. Her kesin buraya gelip görmesini tavsiye ediyorum. Doğası çok güzel ve tarihi ile çok muhteşemdi. Adının neden Şeytan Kalesi olduğu insanın aklına geliyor. Etrafı uçurumlarla kaplı olduğu için çok korkutucu görünüyor. Ama manzarası gerçekten çok güzel. ‘Şeytan Kalesi’ dendiği zaman insanların aklına farklı gelebilir ama görülmeye değer bir yer ve çok beğendik. Bence Şeytan Kalesini yeterince tanıtamıyoruz. Yılardır Kars’ta yaşadığım halde burasının bu kadar güzel olduğunu bilmiyordum. Ve kulaktan dolma bilgilerim vardı. Her kesin gelip görmesini tavsiye ediyoruz. Dört bir yanı uçurumlarla kaplı ve doğası görülmeye değer bir kale” dedi.

ELE GEÇİRİLEMEZ OLDUĞU İÇİN “ŞEYTANIN KALESİ” ADI VERİLMİŞ

Kaleyi ilk gördüğünü söyleyen doğasever Birgül Gençler de “İlk defa buraya geldim. Çok beğendim. Çok güzel bir yer. Her kesin gelmesini tavsiye ediyorum. Daha önce okuduğum bir yazıya göre kimse kaleyi ele geçiremiyormuş. Bu nedenle de halk arasında Şeytanın Kalesi olarak adlandırılmış. Kalede kötü ruhlar var diye de biliniyormuş. Tabiî ki farklı bilgiler de var.“ şeklinde konuştu.