Kars Barajı ve BTK’da Son Durum

AK Parti Kars Milletvekilleri Ahmet Arslan ve Prof. Dr. Yunus Kılıç, Kars Belediye Başkanı Nevzat Bozkuş, AK Parti İl Başkanı Av. Ensar Erdoğdu, parti yönetimi ve basın mensuplarıyla birlikte; Kars’ta yapımı devam eden Kars Barajı ve Bakü-Tiflis-Kars (BTK) İpek Demiryolu Projesi inşaatında incelemelerde bulundular.

 İlk olarak Kars Barajı inşaat alanı ve şantiyeyi ziyaret eden vekiller burada Barajlar Kontrolü Mühendis Serdar Kotan’dan çalışmalar hakkında bilgi aldılar.

 Ardından da BTK inşaatına geçerek, çalışmaları yerinde incelediler. Proje Müdürü Yaşar Ünlü, Kontrol Başmühendisi Osman Zeybek, Müşavir Firma Teşkilat Başkanı Haluk Salman’dan çalışmalarla ilgili bilgi alan vekiller tunellerde de inceleme yaparak işçilerle sohbet ettiler.

 KARS BARAJI:

 -Kars Çayı Havzası 1. Merhale Projesi tüm hızıyla sürüyor

 Çevre ve Orman Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu’nun 12 Mayıs günü Arıtma Tesisiyle birlikte temelini attığı Kars Barajı’nda Kars Çayı Havzası 1. Merhale Projesi inşaat çalışmaları tüm hızıyla sürüyor.

 Kars Barajı, il merkezinin 15 km kuzeydoğusunda, Kars Çayı üzerinde inşa ediliyor. Kars ve Digor Ovasında 47 bin 578 ha tarım arazisinin sulu tarıma geçişi ve iletim kanalı üzerinde kurulacak olan 2,24 MW kurulu gücündeki Çatma HES ile 9,76 GWh/yıl enerji üretilecek.

 Proje; Kars Barajı, Kars Barajı Sulaması, İletim Tüneli ve iletim Kanalı, Çatma HES ünitelerinden oluşmakta.

 KARS BARAJI VE SULAMASI:

 Barajın yüksekliği talvegten 47,5 m olup, barajın tipi Zonlu kil çekirdekli toprak dolgu, toplam depolama hacmi 182,07 hm3’dür. İşin ihalesi DSİ Genel Müdürlüğü’nce yapıldı ve 11.11.2010 tarihinde ÜNAL İnş. Tic. A.Ş. ile 32 milyon TL bedelle sözleşme imzalandı. İşe fiilen 2011 yılı Mayıs sonu itibariyle başlanıldı. Yüklenici firma derivasyon tüneli portal kazılarına devam etmekte. 2011 yılı çalışma programına uygun olarak öncelikli derivasyon tüneli ve batardonun yapılması ön görülmekte.

 Karakteristik Bilgiler

 Yağış Alanı: 2 928   km2

 Toplam Depolama Hacmi: 1 82,07 hm3

 Baraj Aktif Hacmi: 151,32 hm3

 Baraj Ölü Hacmi: 30,57 hm3

 Baraj Gölü Su Yüzeyi: 12,20 km2

 Derivasyon Tüneli                           

 Yeri: Sağ sahilde

 Kesit Tipi – Sayısı ve Çapı: Dairesel kesit çelik iks. beton kap.

 Çap: 4,50 m

 Toplam Deşarj Kapasitesi: 150 m3/s

 Boyu: 334,02 m

 Gövde                     

 Gövde Tipi: Zonlu Kil çekirdekli torak dolgu

 Gövde Hacmi:1,2 hm3

 Kret Kotu: 1 711,50 m

 Kret Uzunluğu: 510,79 m

 Gövde Yüksekliği(talvegden):47,50 m

 Gövde Yüksekliği(temelden): 56,00 m

 Kars Barajı ile; Kars ili merkez, Akyaka, Arpaçay, Susuz ve Digor ilçelerine bağlı köylere ait toplam 475 bin 780 dekar tarım arazisinin borulu şebeke ile sulu tarıma açılması sağlanarak yörenin ekonomik kalkınması temin edilecek.

 Projenin tamamlanmasıyla; 2011 yılı birim fiyatlarıyla yıllık ortalama 50 milyon TL net gelir artışı olacağı hesaplandı. Bu proje ile bölgesel gelişim ve kırsal kalkınma hedeflenmekte olup, yöre insanının göç etmeden doğduğu topraklarda sulu tarım ile yüksek verimli ürünler yetiştirerek ekonomik gelir seviyesinin yükseltilmesi temin edilecek.

 Kars Barajı, Kars Çayı Havzası 1. Merhale Projesi adı ile yatırım programında yer almakta. Bölge için çok önemli projelerimizden biridir. Projenin bileşenlerinden olan baraj inşaatının ihalesi 2010 yılında yapıldı, 2011 yılında da inşaat çalışmaları başladı. 2014 yılında da çalışmalar tamamlanacak. Barajın önemli amaçlarından birisi sulamadır. Sulanacak saha 47 bin 578 ha yani 475 bin 780 dekardır. Diğer amacı da enerjidir. Yaklaşık 3 MW gücüyle yılda yaklaşık 9 milyon KWs’lik enerji üretilecektir. Kars Barajı temelde 56 metre yüksekliğinde olup, gövde hacmi de 1.2 milyon metreküptür. Barajın esas amacı sulama olduğundan yıllık ortalama 50 milyon TL gelir elde edilmesi planlanıyor.

 Kars Barajı’nın temeli, Çevre ve Orman Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu tarafından 12 Mayıs 2011’de Arıtma Tesisiyle birlikte atılmıştı.

 (BTK) İPEK DEMİRYOLU:

 Avrupa ve Asya, Kuzey-Güney ve Doğu-Batı Ulaştırma Koridorları arasında taşıma hacmi 75 milyar dolar civarında.

 Bakü-Tiflis-Kars (BTK) demiryolu projesi bölgedeki taşıma potansiyelini değerlendirerek, Asya ile Avrupa arasındaki eski tarihi İpek Yolu üzerinde bulunan ve tarihten gelen dostlukları ile kültürel ve ekonomik beraberlikleri olan; Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan Devletleri arasındaki ilişkileri daha da kuvvetlendirecek ve bu ülkeler arasındaki ticaretin geliştirilmesine katkıda bulunacak.

 Projenin hayata geçirilmesi, 29.12.2004 tarihinde Türkiye-Gürcistan-Azerbaycan Karma Ulaştırma Komisyonu’nun Tiflis’teki toplantısında ele alındı.

 Bu toplantıda; Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan arasında demiryolu bağlantısını sağlamak için; Türkiye ile Gürcistan arasında 76 km uzunluğunda yeni demiryolu inşa edilmesi,

 Türkiye sınırından Gürcistan içerisinde Akhalkalaki’e kadar 29 km’lik yeni bir demiryolu hattı inşa edilmesi ile Akhalkalaki-Tiflis arasındaki mevcut demiryolu hattının rehabilite edilmesi kararları alındı.

 Türkiye kesimindeki demiryolu inşaatının temeli, 24 Temmuz 2008 tarihinde Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanlarının katılımı ile Kars’ta atıldı.

 HARCAMA VE ÖDENEK DURUMU

 2008 yılı harcaması (SBF ile) : 25 milyon TL

 2009 yılı harcaması (SBF ile) : 47 milyon TL

 2010 yılı harcaması (SBF ile) : 82 milyon TL

 2011 yılı harcaması (SBF ile) : 81 milyon TL

 2011 yılı ödeneği                    : 145 milyon TL

 Mera ve ekilebilir arazi vasfındaki taşınmazların güzergah çalışmalarından dolayı bölünecek olması, Mevcut geçitlere ilave geçit talep edilmesi, Yolların kısa mesafede mevcut akslarında bağlanması, Mevcut kotların korunarak kar mücadelesi kolaylığı sağlanması, gibi nedenlerle yarma kazısı yapılan işler için kemer kesitli aç kapa tünel yapılması, henüz yarma kazısı yapılmamış olan derin yarmalar için ise delme tünel yapılması kararı alınmış ve bu doğrultuda inşaat çalışmaları devam etmekte.

 Sınır tünelinin Gürcistan kısmındaki heyelan nedeniyle proje değişikliğine gidildi ve mutabakat sağlanarak yeni tünel güzergahı belirlendi.

 Km:60+015 ~ 68+480 arasındaki yarma kesiminde tarihi Senger Kalesi’nin yer alması nedeni ile bu bölgeden uzaklaşacak şekilde güzergah değişikliğine gidildi.

 Bu sebeplerle; proje güzergahında yaklaşık 2,5 Km kısalma sağlandığı gibi projenin Türkiye kesiminde mevcut 2 adet 800 metrelik istisnai kurp da kaldırılmış olduğundan güzergahın standardı daha da artırıldı.

 TOPRAK İŞLERİ

 Toplam Kazı   30.437.310 m³

 Gerçekleşen    18.688.725 m³

 Kalan 11.748.585 m³

 Gerçekleşme   % 61,40

 SANAT YAPILARI

 Proje sözleşmesinde 198.180 m³ beton imalatı olup, öncelikli yapılmasına karar verilen 4.630 mt uzunluğundaki aç-kapa tünellere yaklaşık 2.000 mt uzunluğundaki aç-kapa tünellerin ilavesiyle bu miktar yaklaşık 575.000 m³ mertebesine ulaşacak.

 2011 Ağustos ayı sonu itibariyle; Menfezlerde 67.802 m³, Altgeçitlerde 16.622 m³, Viyadükte 5.148 m³ ve Aç-Kapa Tünellerde 291.928 m³ olmak üzere toplam 381.500 m³ beton imalatı gerçekleşti.

 Öncelikli yapılmasına karar verilen aç-kapa tünellerde, bugüne kadar 6.500 metre radye, 5.000 metre kemer imalatı tamamlandı.

 TÜNELLER

 Proje kapsamında sınır tüneli ile birlikte 3 adet tünel, bir adet Acil kaçış (yaklaşım) tüneli mevcut. 4.450 metre uzunluğundaki sınır tünelinin 2.380 metresi Türkiye sınırları içerisinde. Senger varyantındaki T1 tüneli 2.900 metre, T2 tüneli ise 1.054 metre uzunluğunda. Acil kaçış (yaklaşım) tüneli de 427 metre uzunluğunda. Sınır tünelinin Türkiye kesimi kazısı tamamlanmış olup, kaplama betonu imalatı devam etmekte. Senger T1 ve Senger T2 tünellerinde de 1.700 metre kazı imalatları tamamlandı. Acil kaçış (yaklaşım) tünelinde ise kaplama betonu hariç diğer imalatlar bitirildi.

 2011 YILI HEDEFLERİ

 2011 Yılı sonunda, Km: 0+000 ~ 40+000 arasındaki (Kümbet geçişi hariç) hidrolik menfezler ve altgeçitler ile yarım kalan altgeçitlerin tamamlanması, Sınır Tünelinin (1.000 mt) kaplama beton imalatının yapılması, Senger T-1 Tünelinin (1.800 mt) kazı seviyesinde tamamlanması, Senger T-2 Tünelinin (700 mt) kazı seviyesinde tamamlanması ve Aç-kapa tünellerde 6.600 mt imalat yapılması hedeflenmekte.

 Kars-Tiflis Demiryolu İnşaatının; Yöre şartlarına uygun olarak,  Seyrüsefer emniyeti sağlayacak şekilde, İşletmeci kuruluşa sorunsuz olarak devir-teslim işleminin yapılması, yönünde çalışmalara devam ediliyor.

 PROJEDE SON DURUM:

 BTK Türkiye tarafında bin 200 işçi çalışıyor. Bunların 750’si aç-kapalarda, 300’ü delme tunellerinde, 100’ü taş kırmada, diğerleri de idari personel. Projenin yüzde 60’ı tamamlandı. Gürcistan tarafında ise bir ilerleme yoktur. Kars tarafında da hayvan sürülerinin geçiş yollarının yapılması için farklı proje düşünüldüğünden bir gecikme yaşanacak. Projeye kapsamında şu ana kadar 250 milyon TL harcandı. Projenin toplam bedelinin ise tahmini 600 milyon TL olması bekleniyor.

KHA