“İnsan sağlığının korunması hayvan sağlığının korunması ile başlar”

Kars Bölgesi VHO Başkanı Ödül, 6 Temmuz Dünya Zoonotik Hastalıklar Günü nedeniyle yaptığı açıklamada, “Dünya Zoonotik Hastalıklar Günü, Louis Pasteur tarafından kuduz aşısının başarı ile kullanıldığı 6 Temmuz 1885 tarihi dikkate alınarak her yıl 6 Temmuz’da zoonotik  hastalıklara karşı farkındalık oluşturmak amacıyla anılıyor ve kutlanıyor” diye konuştu.

“İnsan sağlığının korunması hayvan sağlığının korunması ile başlar”

Dünya Zoonotik Hastalıklar gününün amacının Zoonotik hastalıkların sürdürülebilir kontrolü ve eradikasyonu için kaynakların da birleştirilmesi ve toplum işbirliğinin yapmasının gerekliliğine dikkat çekmek olduğunu belirten Ödül, açıklamasında şunları kaydetti: “6 Temmuz Dünyaya hayvanları korumanın insanları korumak olduğunu hatırlatmak amaçlanmaktadır. Yapılan araştırmalarda Dünya üzerinde her yıl 2,7 milyon insanın zoonotik hastalıklardan öldüğü tahmin edilmektedir. İnsanlarda görülen hastalıkların %61’i hayvansal kökenlidir. Yeni oluşan patojenlerin (Ebola, Batı Nil, COVID-19, Maymun Çiçeği, Kuş Gribi)  % 75’i hayvanlardan insanlara geçmektedir. Gıda kaynaklı hastalıkların %90 dan fazlası hayvansal gıdalardan kaynaklanmaktadır. Her yıl ortaya çıkan 5 yeni insan hastalığının 3’ü hayvan orijinlidir. Zoonotik hastalıklar grubunda yer alan etkenlerin %80’i potansiyel biyoterör etkenleri arasında bulunmaktadır. Sağlık Bakanlığı’nın tehlikeli görüp ihbarını mecbur kıldığı 50 hastalıktan 26’sı hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklar olup, ülkemizde Dünyadaki 200’ün üzerindeki zoonotik hastalığın ortalama 5/2’sine rastlanmaktadır. Halen en çok rastlanan zoonotik hastalıklar olarak Brucella (Malta humması), Şarbon, Salmonellozis, Tüberküloz, Kırım Kongo Kanamalı ateşi, Tokzoplazma, Kist Hidatik ile Kuduz hastalığı sayılabilir. Zoonotik hastalıklar; Hasta hayvana temasla, hasta hayvanlardan elde edilen kontrolsüz gıdaların tüketimiyle, hayvanın salgılarına, kanlarına veya diğer çıkartılarına dokunmayla, deri, kürkleri veya deriden yapılan eşyalara doğrudan veya dolaylı temasla ve kene, sivrisinek vb. aracılığıyla bulaşmaktadır. Sağlıkta “bir olunmazsa” “hiç olunacağı” unutulmamalıdır. Zoonotik Hastalıklarla mücadelede en etkili yol “Tek Sağlık” yaklaşımıdır. Sağlıklı Hayvan, Sağlıklı Gıda, Sağlıklı Çevre ve Sağlıklı Toplum olgusu Tek Sağlık yaklaşımı ile mümkün olacaktır. Bu amaçla Dünya Sağlık Örgütü, Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü ve Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü ortak yayınladıkları deklarasyonla hükümetlere “Tek Sağlık” yaklaşımını benimsemeye ve uygulama çağırısında bulunmuştur. 2019 – 2023 yıllarını kapsayan 11. Kalkınma Planının Tarım Sektörü Hedefleri arasında; Hayvancılığın geliştirilmesi başlığı altında, hayvan sayısından sağlığına, beslenmesine kadar işletmelerin büyüklüğüne kadar ve özellikle “İşletme Odaklı Koruyucu Veteriner Hekimlik Sistemi ile hayvan refahını içerecek şekilde insan ve hayvan sağlığına yönelik tek sağlık politikası hayata geçirilecektir” ifadesi yer almaktadır. 2019-2023 yıllarını kapsayan 11. Kalkınma Planının hazırlanmasına temel teşkil eden Tarım ve Gıdada Rekabetçi Üretim Özel İhtisas Komisyonu Raporunda; “Hayvan sağlığının doğrudan insan sağlığını etkilediği ve hayvansal ürünlerin insan   beslenmesindeki tartışmasız önemi düşünüldüğünde, insan sağlığının hayvan sağlığına bağlı olduğu sonucuna varılmaktadır. Zoonozlar yani hayvanlardan insanlara geçen hastalıklar ve halk sağlığı giderek ön plana çıkmaktadır. Bu nedenle bugün dünyada “Tek Sağlık” konseptinin önemi her geçen gün artmaktadır. "Sağlıklı İnsan İçin Sağlıklı Hayvan" gerekliliği üzerine kurulu "Tek Sağlık” yaklaşımında, hayvan sağlığı ve refahı, gıda güvenilirliği ve halk sağlığı konuları da önem kazanmaktadır.” İfadesi bulunmaktadır. Bu ifadeler uyarınca Tek Sağlık uygulamalarının efektif bir biçimde yürütülebilmesi için  Beşeri hekimler, veteriner hekimler, Çevre uzmanları, gıda hijyenistleri ve diğer sağlık grubu birlikte multidisipliner faaliyetler yürüteceği, çok başlılığa son veren, etkin, motivasyonu yüksek, hızlı karar alabilen, problemlere anında çözümler getirebilecek, uluslararası kurallara uygun ABD'de yeralan CDC (Hastalık Korunma ve Kontrol Merkezi) benzeri yeni bir kurumsal yapının oluşturulması ülkemiz için oldukça önemli arz etmektedir. Her zaman olduğu gibi Kurban Bayramı dolayısıyla 7/24 hizmetlerine devam edecek veteriner hekim meslektaşlarımıza teşekkür ediyor, başarılar diliyoruz.  Bu vesile ile Dünya Zoonotik Hastalıklar Gününün zoonotik hastalıklar karşı kamuoyunda farkındalık oluşturmasına vesile olmasını diliyoruz.”