İkinci el araçlara kısıtlama geldi

Volkan KARABAĞ

Ticaret Bakanlığı, ikinci el araç piyasasında yaşanan fahiş fiyat artışlarının önüne geçmek için yeni tedbirler aldı. Alınan son tedbirde ikinci el araçların ilan yoluyla sıfır araçların fiyatının üzerinde satılmasını engelleyen karar Resmi Gazete'de yayımlandı. Bu kararın ardından ikinci el araç fiyatlarında düşüş yaşanması bekleniliyor.

Ticaret Bakanlığı otomotiv sektörüne yönelik ilave tedbirler ile ilgili yaptığı açıklamada; “Otomotiv sektöründe son dönemlerde arz talep dengesini bozacak şekilde oluşan stokçuluk ve haksız uygulamaların ve bunlarla bağlantılı fahiş fiyat artışlarının önüne geçmek, sektörde rekabetçi, adil ve istikrarlı bir piyasa yapısını yeniden tesis ederek, motorlu kara taşıtı alım satımında etkinliği sağlamak için çalışmalarımıza titizlikle devam edilmektedir. Bakanlığımızca otomotiv sektöründe gerçekleşen stokçuluk eylemleri ve fahiş fiyat uygulamalarıyla mücadele kapsamında, tüketici mağduriyetlerine sebep olan uygulamaları ortadan kaldırmak adına ilave tedbirlerin uygulamaya alınmasına karar verilmiştir.

Bu kapsamda, İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelikte değişikliğe gidilerek, ikinci el motorlu kara taşıtlarının üretici veya distribütör tarafından tavsiye edilen güncel satış fiyatının üzerinde bir fiyattan ilan yoluyla pazarlanmasına 1 Ocak 2024 tarihine kadar kısıtlama getirilmiştir. Bu düzenleme 15.7.2023 tarihinde yürürlüğe girecek olup, tüm gerçek ve tüzel kişilerin gerek bireysel, gerekse ticari ilanlarını kapsamaktadır.

Bu kısıtlama kapsamında, tüm gerçek ve tüzel kişiler, ilan verilmesi aşamasında düzenlemeye aykırılık teşkil edebilecek ilanlar hakkında “ilan platformları” tarafından uyarılacaktır. Bu uyarıya rağmen, söz konusu kısıtlamaya aykırı olarak verilen ilanlar ile ilan verene ilişkin bilgiler, ilan platformu tarafından Ticaret Bakanlığımıza iletilecektir. Bu düzenlemeye aykırı her bir ilan, Bakanlığımızca ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti kabul edilecek ve bu ilanları verenler hakkında ilan başına 300 bin TL’ye kadar idari para cezası uygulanabilecektir.

Bir diğer husus ise, Bakanlığımız tarafından geçtiğimiz günlerde, 6 ay süreyle (1.1.2024 tarihine kadar) uzatılmasına karar verilen “6 ay-6 bin kilometre pazarlama ve satış kısıtlamasına” aykırılık teşkil eden satışlara kısıtlama getirilmesidir. Bu düzenlemeye göre, ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yetki belgesiyle satış yapanların yanı sıra, bir takvim yılı içinde yetki belgesiz 3 ve üzeri ikinci el motorlu kara taşıtı satışı yapan tüm gerçek ve tüzel kişilerin “6 ay-6 bin kilometre düzenlemesine” aykırı satışları Noterlikler nezdinde engellenmektedir.

Ticaret Bakanlığımızın gerçekleştirmiş olduğu çalışmalar ışığında, gerçek ve tüzel kişilerin ikinci el motorlu kara taşıtı satış kayıtları mercek altına alınmış olmaktadır. 2023 yılı içinde yetki belgesi olmadan, 3’ten fazla ikinci el motorlu kara taşıtı satışı yapan bireysel ve kurumsal satıcılar tespit edilmiş olup, bu satıcılardan söz konusu satışlara ilişkin savunmaları talep edilmektedir. Bakanlığımızca savunmaları dikkate alınarak, bu kişiler hakkında önümüzdeki günlerde idari para cezaları uygulanabilecektir.

Ticaret Bakanlığı olarak, sektörde yaratılmak istenen arz talep dengesizliği ile birlikte, haksız kazanç sağlama girişimleri ve haksız ticari uygulamalar yakinen takip edilerek, tüketicilerimizin mağduriyet yaşayabileceği fiilleri önlemeye yönelik denetimlerimiz ve müeyyideler ülke genelinde tam bir kararlılıkla devam etmektedir.” denildi.

Bakanlık ilan kısıtlaması kapsamında aldatıcı ilanlara ilişkin yaptığı açıklamada ise şu ifadelere yer verdi: “Kamuoyunun malumları olduğu üzere, 06.07.2023 tarihinde İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelikte değişikliğe gidilerek, ikinci el motorlu kara taşıtlarının üretici veya distribütör tarafından tavsiye edilen güncel satış fiyatının üzerinde bir fiyattan ilan yoluyla pazarlanmasına 1 Ocak 2024 tarihine kadar kısıtlama getirilmiştir. Bu düzenlemeye aykırı her bir ilan, Bakanlığımızca ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti kabul edilecek ve bu ilanları verenler hakkında ilan başına 300 bin TL’ye kadar idari para cezası uygulanabilecektir.

Ancak, düzenlemenin yayımlanmasıyla birlikte, ilan sitelerinde taşıt ilan fiyatlarının sıfır atılarak girildiği veyahut güncellendiği tespit edilmiştir. Ayrıca, bu nitelikteki ilanlara ilişkin sosyal medyada yer alan haberler Bakanlığımıza ulaşmaktadır.

Söz konusu düzenlemeyi dolanmak amacıyla hem tüketiciyi aldatıcı ve yanıltıcı hem de gerçeklik taşımayan bu nitelikteki ilanlar da söz konusu ilan kısıtlaması kapsamında değerlendirilecek ve bu ilanları verenler hakkında Bakanlığımızca idari para cezası uygulanabilecektir. Bu kapsamda, Bakanlığımızca, ilan platformlarıyla görüşmeler yapılmış ve ilan girişlerinde üyelerinin bu kısıtlama kapsamında uyarılması ile bu hususta gerekli tüm tedbirlerin alınması konusunda uyarılarda bulunulmuştur.

Bakanlığımızca otomotiv sektöründe gerçekleşen stokçuluk eylemleri ve fahiş fiyat uygulamalarıyla mücadele kapsamında, tüketici mağduriyetlerine sebep olan uygulamaları ortadan kaldırmak adına her türlü ilave tedbirin alınmasına devam edilecektir.”