Hayvanlarını dışarı çıkaramıyorlar

Bedir ALTUNOK

Kars’ın Selim ilçesine bağlı Eskigeçit (Bezirgan) köyünde geçimini koyunculukla sağlayan Ramazan Cantepe, bahar gelmesi, arazide otların yeşermesine rağmen mera kanunun getirdiği 25 Nisan’a kadar hayvanların meraya çıkarılmasının yasaklanmasının hayvan yetiştiricilerini sıkıntıya soktuğunu söyledi.
Küçükbaş hayvancılık ile uğraştıklarını belirterek koyunculuğu geliştirmek istediklerini kaydeden Cantepe, “Biliyorsunuz Kars, hayvancılıkta Türkiye'nin ana merkezidir. 15 nüfusluk ailemizi hayvancılık ile geçindiriyoruz.” dedi.
‘Köyde kal’ projesine de dikkat çeken Cantepe, “Ben yaklaşık 20 yıldır bu işi yapıyorum benden önce babam da yapmıştı. Biz bu işe gönül verdik ve maddi olarak bir kazanç da sağlıyoruz. Şimdi Nisan 25 diye bir kanun çıkarmışlar. Bu işi yapanlar bilir; küçükbaşı önceden 15 Mart ile 1 Nisan arası meraya bırakıyorduk, yılbaşına kadar yayılıyordu. Bu da bize destek oluyordu. Şimdiki şartlara baktığımızda; yem, ot, saman fiyatlarının pahalı olduğunu görmekteyiz. Gelir gideri karşılamaya yetmiyor.” diye konuştu.
YEŞİL OTUN KOKUSUNU ALAN KOYUN VE KUZULAR YEM BİLE YEMİYOR
“Bahar geliyor ve küçükbaş hayvan baharın kokusunu alıyor ama dışarı çıkamıyor. İçeride bırakmak zorunda kaldığımız hayvanlarımız bu bahar kokusunu alınca yem yemiyorlar çünkü kokusunu aldığı yeşil otu yemek istiyor. Biz bu durumdan rahatsızız ve sesimizi duyurmak istiyoruz.” diyen Cantepe, “25 Nisana kadar hayvanları içeride tutmak çok kötü. Bu hayvanlara yazık, günah değil mi? Kıştan beri 15 nüfus ile beraber ne kadar emek etmişiz, baharın gelmesini dört gözle bekliyoruz. Bahar geliyor ama hayvanımızı çıkaramıyoruz. Çıkardığımız zaman da ceza yiyoruz. Biz bahar geldi diye kuzularımızı, koyunlarımızı meralara bırakmak istiyoruz. Diyoruz ki kazanç sağlayalım gelir-gideri karşılasın, hayvanlarımızın süt oranı artsın, kurbana yetiştirelim. Ama kanundan dolayı çıkaramıyoruz. Artık kendi meramıza çıkmaya bile korkar hale geldik. Biz çıkarmaya çalıştık ama muhtarımız izin vermedi, maalesef geri getirdik. Hayvan dışarının kokusunu aldığı için içeride ki yemi yememeye başlıyor yemediği için süt oranı düşüyor. Kuzularımız aç kalıyor, koyunlar zayıf düşüyor. Kurbanlık hayvanlarımız var onları bırakacağız diyoruz kanını alsın kurbana yetiştirelim ama olmuyor Nisan 25'i beklediğimizde bu hayvanlar için 2 ay süremiz oluyor. Biz bu hayvanları 2 ay içerisin de nasıl yetiştireceğiz?” diye dert yandı.
BİZ BU SÜRECE ÇÖZÜM BULUNMASINI İSTİYORUZ
Cantepe ayrıca, “Şuan dışarıda yeşillik var, ot var şükürler olsun yağmur da yağıyor ama biz bundan faydalanamıyoruz. 2021'de bir kuraklık olmuştu, sizinle tekrar röportaj yapmıştık. O zaman benim hayvanım 20 Mart’ta yayılıma çıkmıştı şimdi 1 Nisan’a geldik ama 25 Nisan’a kadar hayvanın çıkarılması yasak. Biz bu işin içinden nasıl çıkacağız? Biz bu sürece çözüm bulunmasını istiyoruz. Şuan bizim köyümüzün meraları dağlık alanları gayet yeterli seviyededir hatta fazladır. Yem maliyetine baktığımız zaman bu hayvanın günlük yediği yem 4 bin lira. İzin versinler biz bu 4 bin lirayı hayvanlara vereceğimize çoluk çocuğumuza bir gelecek kuralım parayı değerlendirelim.” şeklinde konuştu.
ARTIK YETKİLİLERİN SESİMİZİ DUYMASINI İSTİYORUZ
Ahırda kalan hayvanlara bir ayda 80-90 bin TL para harcadıklarını hatırlatan Cantepe, “Bu parayı biz ailemize çocuklarımıza harcamak istiyoruz. Zaten bu hayvanlar ocak ayından beri içeride yani bu hayvanlara yazıktır, günahtır. Artık yetkililerin sesimizi duymasını istiyoruz. Bizler bu durumdan hiç memnun değiliz ve şikâyetçiyiz. Biz de hayvanlarımızla uğraşmaya çalıştıkça önümüze bazı engeller çıkıyor. Ben bu hayvanlarla 15 nüfusa bakıyorum. Ne sigortamız var ne de herhangi bir beklentimiz var. Sadece bu sorunun düzeltilmesini talep ediyoruz. Çok şükür geçiniyoruz ama bazı şartlar önümüze engel olduğu için zor durumda kalıyoruz. Bu hayvanların ağzı var dili yok. Yayılmak ve araziye çıkmak istiyorlar. Meraya çıkmak istiyorlar meramız gayet iyi ve elverişli durumda fakat ceza yemekten korkuyoruz. Biz o kadar emek ettik ne olur sesimizi duysunlar.” ifadelerine yer verdi.
HAYVANLARIMIZ MERAYA ÇIKTIĞI ZAMAN DAHA GÜZEL DAHA ELVERİŞLİ HALE GELİYORLAR
Bir yılda 200-300 bin TL civarında ot, saman, mazot ve yeme harcama yaptıklarını vurgulayan Cantepe konuşmasına şöyle devam etti:
“Hayvanlarımız meraya çıktığı zaman daha güzel daha elverişli hale geliyorlar. Süt oranı artıyor et oranı artıyor.15 Nüfus bu hayvanlar sayesinde geçindiği için mecburen bizler de hakkımızı aramak zorundayız. Başka bölgelerde küçükbaş için 200 TL’den bahsediliyor internette sosyal medyada görüyoruz ama bizlere yatan 50 TL zaten 4 TL’sini geri yatırıyoruz kalıyor 46 TL. Özellikle koyunlara büyük bir destek yok. Yünlerini de değerlendiremiyoruz Kars'ta herhangi bir fabrikamız yok kesimhane yok. Mesela Kars'ta bir kesimhane olsa ihracat yapabileceğimiz bir yer olsa daha güzel olur. Kendi ürettiğimiz hayvanın yünlerini de kendimiz keseriz. Böyle olsa yüzde yüz kazanırız ama şuan ki durumda yüzde 40 kazanıyoruz. Diğer şehirlere de bu işi yapmak için gidemiyoruz çünkü güvenemiyoruz. Kars'ta böyle bir hizmet olsa bizim için daha iyi olur. Zaten şuan karantina var hayvanımızı satamıyoruz, herhangi bir meydana götüremiyoruz. Şimdi benim 4 günlük alafım kaldı. Ben 4 gün sonra ne yapacağım? Herhangi bir ek gelirim yok karantinadan dolayı hayvanımızı da satamıyoruz. Çıkarsam ceza yiyeceğim. Zaten yemciler, samancılar, stokçular bu durumları duydukları zaman iyice zam yapıyorlar. Duyumlara göre şuan saman bile 3.5 liraya kadar çıktı. Yem maliyetlerinin böyle artması bizi çok üzdü. Devlet büyüklerimizden ricamız artık sesimizi duysunlar ve bizlere yardımcı olsunlar. Küçükbaş desteklerinin arttırılmasını talep ediyoruz. Bir danada 700 TL alınıyorsa en azından bir kuzuda da 200 TL alınsın ki bu işi ilerletelim. Bu kanunlar düzeltilsin ki bizde köylüler olarak işimizi devam ettirelim. Çünkü köy yerinde bizim yapacak başka bir işimiz yok. Eğer yapacaksak da birilerinin bizlere sahip çıkması lazım.”