Bosna Hersek Yüksek Temsilciliği’nden Bosnalı Sırp iktidar partilerine finansal yaptırım kararı

Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt, Sırp lider Milorad Dodik liderliğindeki Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı (SNSD) ve bu partinin Sırp Cumhuriyeti (RS) entitesi hükümetindeki koalisyon ortağı Birleşik Srpska (US) partilerine bütçeden yapılan ödemeleri kesme kararı aldı.

Bosna Hersek'te 1992-95 yılları arasındaki savaşa son veren Dayton Barış Antlaşması'nın uygulanmasını sağlamak amacıyla uluslararası toplum tarafından kurulan Bosna Hersek Yüksek Temsilcilik Ofisi (OHR), ülke dahilindeki iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti'ndeki (RS) iktidar partilerine yaptırım uyguladı. Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Schmidt, bugün düzenlediği olağanüstü basın toplantısında, ayrılıkçı açıklamalarıyla bilinen Bosnalı Sırp lider Milorad Dodik liderliğindeki Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı (SNSD) ve bu partinin Sırp Cumhuriyeti (RS) entitesi hükümetindeki koalisyon ortağı Birleşik Srpska (US) partilerine bütçeden yapılan ödemeleri kesme ve partilerin kamusal gelirlerini Bosna Hersek Merkez Bankası'nın hesabına yönlendirme kararı aldı.

Basın toplantısında Schmidt, "Bu kararla, Sırp Cumhuriyeti'ndeki iktidar koalisyonunun Bosna Hersek'in temel ilkelerine ve anayasal düzenine yönelik saldırılarına karşı koyan devlet kurumlarının çabalarına destek sağlanmaktadır. SNSD ve US, söz konusu saldırı eylemlerine öncülük etmektedirler. Bu eylemler, Dayton Barış Antlaşması'na bağlılıkla çelişmektedir" dedi.

"Dayton Barış Antlaşması'na saygı göstermek bir tercih meselesi değildir"

Bosna Hersek'in egemenliği ve toprak bütünlüğünün tartışma konusu yapılamayacağını vurgulayan Schmidt, "Her iki entite ve Bosna Hersek'in kuzeydoğusunda Hırvatistan sınırındaki Brçko bölgesinin Dayton Barış Antlaşması ile garanti altına alınan hakları vardır. Fakat bu haklar, Dayton'a ve demokrasiye saygı gösterilmesini gerektirir" diye konuştu.

Bosnalı Sırp iktidar partilerine yönelik yaptırım kararın derhal yürürlüğe gireceğini ifade eden Schmidt, "Bu partiler Dayton Antlaşmasına saygı göstermeye başladıklarında bu kararı yeniden değerlendireceğim. Dayton aleyhinde hareket etmenin sonuçları var. Dayton Barış Antlaşması'na saygı göstermek bir tercih meselesi değildir. Bugün Butmir Kampı'na giderek, EUFOR Komutanı ile toplantı yapacağım" dedi.

"Schmidt'in meşruiyeti, hakkı ve yetkisi yok"

Schmidt'in yaptırım kararına ilişkin açıklama yapan RS entitesi Başkanı Dodik, "Ne kadar kibirli ahmaklar bunlar. Kendisi Saraybosna'ya boyun eğen bir ahmak. Diğer siyasi partilere ödeme yapılırken bize nasıl kesinti uygulanabilir? Demokrasi bu mu? Devlet bu mu? Biz parlamenter bir partiyiz, bunu neye dayanarak yapıyorsunuz? Sırf kendisini meşru kabul etmediğimiz için mi? Kendisi de kararları da umurumda değil" ifadelerini kullandı.

Schmidt'i "sahte sömürge valisi" ve "faşist" olarak nitelendiren Dodik, Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi'nin hukuken hiçbir meşruiyeti olmadığını savunarak kararların geçersiz olduğunu ileri sürdü. Dodik, "Christian Schmidt'in meşruiyeti, hakkı ve yetkisi yok. Partnerimiz olan Boşnaklar kendisini yetkili kabul ediyor, zira kendisi Sırp Cumhuriyeti'ne aleyhtar bir isim. Fakat adımları, en çok bizzat Bosna Hersek'in sürdürülebilirliğine zarar veriyor. Dünya üzerinde hiçbir devlet, böylesi müdahaleler sonrasında hayatta kalmış değildir" diye konuştu.

"Biz kendisiyle hesaplaşır, onu yargılar, kendi hapishanemize kapatır ve kendi kararımızı veririz"

Bosna Hersek'teki krizin çözümünün Yüksek Temsilci Schmidt'in Bosnalı Sırp güçlerine teslim edilmesi olduğunu ileri süren Dodik, "Biz kendisiyle hesaplaşır, onu yargılar, kendi hapishanemize kapatır ve kendi kararımızı veririz. Eğer buraya (Sırp Cumhuriyeti entitesine) gelirse, kendisini tutuklayacağız. Çözüm, Schmidt ve aldığı kararların ihracıdır. O zaman biz de tepki olarak aldığımız kararların uygulanmasını durdurur ve sürdürülebilir bir Bosna Hersek hakkında müzakereye başlarız" dedi.

Dodik, 6 yıl boyunca RS Başkanlığı görevinden men cezası almıştı

RS entitesi Başkanı Dodik, ilk derece mahkeme kararıyla Yüksek Temsilcilik Ofisi (OHR) kararlarına uymadığı gerekçesiyle bir yıl hapis ve 6 yıl boyunca RS Başkanlığı görevinden men cezası almıştı. Sırp lider, Bosna Hersek Mahkemesinin yetkisini tanımadığını açıklamasına ve RS entitesi meclisinde buna yönelik kararlar almasına öncülük etmesine rağmen bir süre önce avukatları aracılığıyla karara itiraz ederek yargı sürecini uzatmıştı. Aynı zamanda Bosna Hersek Savcılığı tarafından Bosna Hersek'in anayasal düzenine saldırı suçu işlediği şüphesiyle soruşturma yürütülen Dodik, ifadesi alınması için mahkeme tarafından yapılan çağrılara cevap vermediği için kaçak durumuna düşmüş ve aleyhinde ülke genelinde tutuklama emri çıkarılmıştı. Devlet düzeyindeki polis teşkilatı SIPA, dün akşam Doğu Saraybosna'da temaslarda bulunan Dodik'in tutuklanması için bir teşebbüste bulunmuş, fakat bu girişime Sırp lideri ağır silahlarla koruyan RS entitesine ait yerel polis birimleri engel olmuştu.