ARÜ’de Muhambet Ötemisulı Kazak Uyanışı Anlatıldı
Ardahan Üniversitesi’nde (ARÜ) 19. yüzyılda Kazak Uyanışı ve ünlü Kazak hükümdarı Muhambet Ötemisulı anıldı.
İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri (ÇTL) Bölümü’nün hazırlamış olduğu anma programı Kırmızı Salon’da gerçekleştirildi. Programa Ardahan Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Orhan Söylemez, ÇTL Edebiyatları Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Nurgül Moldalieva, Prof. Dr. Ayabek Bayniyazov ile akademisyenler ve çok sayıda öğrenci katıldı.
Doç. Dr. Aslan: “Azatlık Bayramınız Kutlu Olsun”
Programda ilk sözü alan Doç. Dr. Ahmet Ali Aslan Kazakistan’ın bağımsızlık kazandığı dönemle ilgili tecrübelerini paylaştı. Doç. Dr. Aslan, “Ben size bugün bir dirilişin şahidi olarak konuşacağım. Ömrümün 20 yılını Sovyet diktatörlüğü altında yaşayan Türk kardeşlerimizin bağımsızlığını alması için uğraş verdim. Bu felaket başladığı zaman Amerikan ses radyosunda iken Kazakistan’ın başına layık olmayan kişiler getirildi. Kazak gençler bizim ses radyomuzu dinleyip neler olup bittiğini biliyor ve takip ediyorlardı. Şu andaki Kazakistan, Kazak gençlerin omuzlarından yükselen mücadeleleriyle bu hale geldi. Bugünkü gençlerimiz ruhlarını teslim ettiler. Ama dünyanın dört bir yanında olduğu gibi Ardahan’da da toplanıp onların şerefli gününü anmamıza vesile oldular.” dedi.
Doç. Dr. Aslan, bağımsızlık zamanında bazı Kazakların Ruslara güvendiğini hatırlatarak, “Onlar ölüme Türk gibi gülerek, kol kola gitti. Ama bugün hala onların nerede olduklarını bilemiyoruz ve onları bulamıyoruz. Bugün kazaklar aydınlık yola ve ufuklara gidiyorlarsa o şehitlerin kabirlerinin üstünden, ruhlarının üstünden salınan asfalt yolun üstünden geçtikleri içindir. Ben her geçtiğimde Almatı’dan onları hatırlarım ve onların kemiklerinin üzerinden geçtiğim gelir aklıma. Ve onlar hep kartal birlik işaretini yapıyorlardı ve onlar hep şerefle uçup gittiler. Kazakistan bayrağının üstüne kondular. Azatlık bayramınız kutlu olsun.” diyerek konuşmasını bitirdi.
Mevlana değişim programı ile Ahmet Yesevi Üniversitesinden üniversitemize gelen Kazakistanlı öğrenci Banu Nagaşbekova ile Mahambet Ötemisov Batı Kazakistan Devlet Üniversitesi öğrencileri Nursultan Kaldıbay ve Meyrambek Sıdıkov okudukları şiir ve seslendirdikleri şarkılarla programa renk kattı.
ARÜ Öğretim Üyelerinden Prof. Dr. Ayabek Bayniyazov konuşmasında Mahambet Ötemisulı’ nın hayatını ve 19.yy kazak uyanışını anlattı. Prof. Dr. Bayniyazov, “Mahambet Ötemisulı şimdiki oral bölgesi Jinebek ilçesinde dünyaya gelip Karaoy’da ölmüştür. İsatay’ın başlattığı halk ayaklanmasının çağrıcısı ve İsatay’ın en yakın arkadaşıdır. Ruslar o dönemde Kazak Hanlarını birbirlerine düşürmüşlerdir. Baymagambet Rusların etkisiyle Sultan Mahambet’i öldürmüştür. Daha sonra Rus Çarı tarafından Baymagambet’e generallik rütbesini verilir. Ancak Kazak topraklarına geri dönemez çünkü Mahambet Ötemisulı boğularak öldürülür” dedi. Prof. Dr. Ayabek Bayniyazov Mahambet Ötemisulı’nın şiirlerinden örnekler vererek konuşmasını bitirdi.
Prof. Dr. Orhan Söylemez: “Hiçbir Bayram Kurbansız Olmaz”
Programın kapanışında söz alan ARÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Orhan Söylemez, “Ne mübarek aydır ki Aralık Türkmenistan’ın, Kazakistan’ın ve Azerbaycan’ın bağımsızlık günleri oluyor.” diyerek sözlerine başladı. Prof. Dr. Orhan Söylemez, “19. Asrın sonlarında hocalarımızın da anlattığı gibi Mahambet Ötemisulı ve onun şiirleriyle başlayan özgürlük bağımsızlık hareketi nüvese atılan kıvılcım 19. Asrın sonlarına doğru Özbekistan’da yine o bölgede çıkan isyanla bir şekil almıştır. Şunu unutmayalım ki hiçbir bayram kurbansız olmaz. Biz bugün bayram yapıyorsak, o gün canını veren ve kanını akıtan insanlar sayesindedir. Bağımsızlık günün kutlu olsun Türkmenistan.” diyerek sözlerine son verdi.
Program, konuşmacılara ve emeği geçenlere teşekkür belgeleri verilip toplu fotoğraf çekimiyle sona erdi.