Alp’ten yargıda Arnavutluk modeli önerisi

CHP Milletvekili Alp, “ Maalesef durum vahimdir. İstanbul Başsavcısının çığlığı tesadüf değildir. Eğer İstanbul Başsavcısının da talep ettiği gibi yargı içerisinde oluşmaya başlayan çete ve çetecikleri yok etmek istiyorsanız, size bir yöntem önerimiz var. Gelin bütün partilerin uzlaşısı ile yargı reformunu gerçekleştirme amacıyla Hakim ve Savcıların Göreve Liyakatlerinin Yeniden İncelenmesi Yasası’nı çıkaralım. Kısa adı ile liyakat yasası… Arnavutluk’ta olduğu gibi Anayasa Mahkemesi ve Yüksek Mahkeme üyeleri de dâhil olmak üzere bütün hâkimler ile Yargıtay başsavcısı da dâhil olmak üzere bütün savcıların mesleğe liyakatlerini yeniden inceleyecek bir sistem kuralım” dedi.

“ İstanbul Başsavcısının çığlığı tesadüf değildir”

Genel Kurul konuşmasında İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcısı İsmail Uçar’ın HSK’ye gönderdiği rapora dikkat çeken CHP Kars milletvekili Alp, şunları söyledi :

“İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcısı, Anadolu Adliyesi’ndeki bazı rüşvet, iş takibi, aracılık ve usulsüzlük iddialarını bir yazıya dönüştürerek Hakimler ve Savcılar Kuruluna gönderiyor. Gazeteci Timur Soykan, Birgün gazetesinde yaptığı haber ile başsavcının kamuoyuna duyuruyor, yapılan habere yayın yasağı getiriliyor.

Başsavcı raporunda şu tespitlerde bulunuyor: “Maalesef üzülerek müşaade ettik ki; vatan uğuna gelecek nesillere daha temiz bir toplum oluşturmak için mücadele ederken bu süreçte görev alan kimi yargı mensupları devletten alacağı varmış gibi her türlü kirli işi yapmayı kendilerine hak görmeye başladı. Kimi meslektaşlarımız girdikleri kirli ilişkilerle FETÖ’cü hâkim ve savcılara rahmet okutur duruma geldiler… Halbuki adalet mülkün temeliydi. Adalet olmazsa devletler tarih sahnesinden silinmeye mahkûm oluyordu, toplum çürüyordu. Öncelikle Adalet Bakanlığımız ve Hakimler ve Savcılar Kurulu himayesinde kendi aramızdaki kanserli hücreleri temizlememiz, tabiri caiz ise cerrahi müdahale yapmamız, yargı içerisinde oluşmaya başlayan çete ve çetecikleri toptan yok etmemiz gerekmektedir” Maalesef durum vahimdir. İstanbul Başsavcısının çığlığı tesadüf değildir.

Yargıda Liyakat Yasası Önerisi

İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcısı’nın tespitlerini aktardıktan sonra “ Eğer İstanbul Başsavcısının da talep ettiği gibi yargı içerisinde oluşmaya başlayan çete ve çetecikleri yok etmek istiyorsanız, size bir yöntem önerimiz var “ diyen Alp, “ Gelin bütün partilerin uzlaşısı ile yargı reformunu gerçekleştirme amacıyla Hakim ve Savcıların Göreve Liyakatlerinin Yeniden İncelenmesi Yasası’nı çıkaralım. Kısa adı ile liyakat yasası… “ teklifinde bulundu.

Arnavutluk Örneği

Konuşmasında önerdiği yasaya ilişkin Arnavutluk modelini örnek gösteren CHP Kars Milletvekili ve Anayasa Komisyonu üyesi Alp, “ Arnavutluk’ta , adalet sisteminde algılanan yolsuzluğun seviyesine ilişkin yaygın kamusal endişe üzerine Arnavutluk Meclisi, 2014 yılında, yargı alanındaki reformdan sorumlu olacak geçici bir meclis komitesi kurmuş ve müteakiben Arnavutluk’taki adalet sisteminin değerlendirilmesi hakkında bir Değerlendirme Raporunu kabul etmiştir.

Komitenin Değerlendirme Raporu, adalet sistemi reformu hakkında bir stratejinin üretilmesi ve kabulü için mihenk taşı görevi görmüştür. Önerilen Reform Stratejisi doğrultusunda, 2016 yılında Arnavutluk Anayasası değiştirilmiştir. Anayasa’ya eklenen madde ile ‘hukukun üstünlüğünün işlemesinin temin edilmesi, adalet sisteminin bağımsızlığı ve kurumlara güveninin yeniden temini için Anayasa Mahkemesi ve Yüksek Mahkeme üyeleri de dâhil olmak üzere bütün hâkimler ile ülke başsavcısı da dâhil olmak üzere bütün savcıların yeniden incelenmesi sisteminin kurulması’ öngörülmüştür” diye konuştu.

“ İnceleme Komisyonları Kurulsun”

Arnavutluk’taki yargı reform sürecindeki diğer mekanizmalara da değinen Alp, “Görevdeki bütün hâkim ve savcıların tabi tutulacağı incelemeler Bağımsız Liyakat Komisyonu ve bu komisyonun kararlarına itirazları görecek Özel İtiraz Dairesi tarafından yürütülmüştür. Bağımsız Komisyonlar ülkedeki tüm hakim ve savcıları yeniden değerlendirilmeye tabi tutmuş yapılan inceleme sonucu, incelemeyi geçemeyenler meslekten çıkarılmış, geçenler ise meslekte kalmaya devam etmiştir” dedi.

“Anayasa Mahkemesi ve Yüksek Mahkeme üyeleri de dâhil olmak üzere bütün hâkimler ile Yargıtay başsavcısı da dâhil olmak üzere bütün savcıların mesleğe liyakatlerini yeniden inceleyecek bir sistem kurulsun”

CHP Kars Milletvekili ve Anayasa Komisyonu üyesi Alp, “ İstanbul Başsavcısının bu tespitleri karşısında Böyle bir liyakat yasasına ülkemizin de acil ihtiyacı olduğu apaçık bir şekilde ortaya çıkmıştır. Zira ülkemizde yargıya güvenenlerin oranı bazı anketlerde %1,7’dir. Ayrıca, 2020 yılı Dünya’da ‘hukukun üstünlüğü endeksinde’ Türkiye, 128 ülke arasında 107’inci, temel haklara saygı sıralamasında Türkiye 124’üncü, iktidarın hukuka bağlılığı sıralamasında Türkiye 124’üncü sırada yer almıştır. Aynı şekilde, AİHM’in 2020 raporuna göre ifade ve düşünce özgürlüğünün en çok ihlal edildiği birinci ülke Türkiye’dir. Yine, Türkiye’de yargı bağımsızlığının kalmadığı ve yargının son Anayasa değişikliğiyle birlikte tamamen yürütmenin kontrolüne geçtiği, HSK’nın sadece “tabeladan ibaret bir kurum” olduğu ve HSK’nın bu durumu nedeniyle herkes için bağımsız, adil ve tarafsız mahkemelere erişim hakkının sağlanması için çok az umut olduğu artık bir vakıadır. Ülkemizde bağımsız bir yargı erkinden bahsedilebilmesi için, aynı Arnavutluk’ta olduğu gibi Anayasa Mahkemesi ve Yüksek Mahkeme üyeleri de dâhil olmak üzere bütün hâkimler ile Yargıtay başsavcısı da dâhil olmak üzere bütün savcıların mesleğe liyakatlerini yeniden inceleyecek bir sisteminin kurulması mecburi görüyor ve genel kurulu saygı ile selamlıyorum” ifadelerini kullandı.